801 / 1328
o
p .
u s e u
l
u '
M
V
l.
7S7
tontrarietatt
opinioHum
,
&
f1c-, ft
mantntt
d~bita1ion1
pluw pr.tbtmlas habet, p1ri–
'1llo fe
committit,
&
f1c proculdublo peccai.
L l X. Pro quo n-0tandum quod opinionum contrarietate non femper in du-
Nota·'
bitationem inducamur, quia non tune, quando nos. habemus ut ct>rto verum
quod aliis folummodo .cft probabilc : tum vero contrarierate opinionum in
dubitationem faducimur, .quando opinio quam fequimur, quema<lmodum ali is,
ita ctiam nobis efi tantum probabilis; ·nam omne probabile dl incertum, ad–
coque dubium. Quare
fi
cum_ejufmodi dubitatione exerceatur aetío,
qn~
pro·
babilirer eíl: contra legem Dei,
ex.
gr. habere
~uas
pra:bendas, juxta S. Tho..
mam pecatur, .agendo nimirum comca .confcientiam dubiam : debere.t enim
in
ejuímodi dubiis, qucmadmodum ajunt Summi,Pontifices,
femitam eligere
tu–
tiortm
:; vel ut 1Ílliter exprimitur:
·i1'
bis
'JU~
Jubia
f
•ni,
'J~od
mtius
.exifiimamur.
ttMrt
dehemus.
_
LX.
Ex
quibus -0mnibus facile
.en videre
quomodo
ciél:a
s.
Thom. dofüi ..
Notl.
~lttrior.
na defiruat ante-di.étum pr.incipium ·de ufu .probabfüum, ut merit-0 , quemad-
.
modum refert Contenfonius , Amadeus Guimeneus in tra8:atu de Opini-0ne
prob.
num.
6.
oixerit
h~c
(ex
S.
Thoma
.alkgata)
fz
"Vera
fine, svl.f
-0perantihur
.ex .opinione
prob11bili.
LXI. Nota dum
S.
Thomas
ait-:
quod
4gitlfr·
:eon?ra
.legem
femper
4t
malum
,
Ailimadv~rfio
id inte11igendum
·eífe
.de ·1ege zterna :
&
quod fit humano modo; non <le eo
in doétrin-aat
quod
fit
contra 1egem ·quamcumque; etel\im
fi
quis invincibiliter ignoranshG-
s.
Thom.
die prohibitum eíle comedere carnes , eas <omedat , humano modo id agit
quod vult,
&
id vu1t quod cognofcit-: fed quod .cognofcit eíl: nuda comefiio
carnis fine refpeél:u ad prohibitíonem.
Aliter prorfos judic.andum,
fi
quis mendacium velit
ignora.nsejusmalitiam:
111am
hoc
vu1t, quod cognofcit; quod cognofdt eíl loqui ·contra mentem: hoc
vero
dl:
injufium
,
malurn,
&
contra legem
-~ternam
..
LXI
r.
Fr~cipuum
argumeAtum quod pro
di~o
.principio .allegatur a.b au-
Refell i1ur -ar–
tl:oritate, fondatur
in.
auao.ritare, feu
poti.~s
nu.mer?
~e.centi?rum
•.
Se~.
hoc
~~~~~~i~
ci.rnargumentum tam
eíl:
·1mbec11le , quam ratio
.cm
prmc1p1Um
1Il:ud
mnrtm1r •
pio.
Q.uod ad Patres atti11er.,
ílli
de rebus
~gendis
confolri, non fecundum proba-
bilitatem, fed quoad fieri poterat , ·fecundum veritatem re(ponfa fua <lare,
&
vitam, aaionefque aliorum iníl:ituere fatagebant. Quis trnquam 1llos refpon..
<.iiffe <licat, quod modo Recentiores,
boc
'Verofimiliur
non
iicet
-:
fed quia Qppofi-
tum eft
pr~b4bile,
idcirco
equidem
non in
praxi
tutHm
-efi:
vel .ut alii,
licet
&
non
licet, quia utrumque efi
prababile,
&
mu
lea
fimilia probabi1icatum patronis ufitaü.
LXIII.
Pr~cipua
ratio pro diélo principio probabiJium allegatur hcrc! pru-
Refc'.lim
:i..
denter,
inquiunr,
affentimur fententi:r qua:
eíl:
probabilis, ergo prudenter exer-
cemus aa:ionem juxta fententiam probabitem. Refpondetur
~ffenriri
propofi-
tioni, eíl: confideratis omnibus tam pro veritate, quam pro faHitate, vi illo
rum ,determinari ut potius
veram,
quam fa1fam
judicemus ..
Hinc repugnat:
tlt
affentiamur propofitioni cuipiam quamdiu illa nobis e(} minus , aut érque
probabilis, ac contradiétoria: qui.a quamdiu judicio noíl:ro non habemur po-
tiora
pro veritate, quam pro falfitate , non poíl'unms vi illorum determinari
ut propofitionem potius veram , quam falfam judicemus: adeoque noa poífo-
mus affentiri iíli propofitioni, id eíl:, .ejus verimi; fecus de affenfu przfüm-
do probabilitati ." Veritati propofitionis quam judicamus magis probabi lem af–
fentiendo, non videmur iífentiri prudentel', dum fcimus oppoficum eriam ef-
fe probabile, adeoque ericnlum effe ne nofier affenfus
fit
falfos •
Sed gratis
demus quod veritati propo!itionis magis probabilis affentiamur prudenter; im-
mo quod -etiam. veritati reque probabilis
&
minas probabilis; prorfos tamen
neganda eft
confequentia
hujus
a.rgumenti
:
prudenrer
aífentimur fenrcntitl?
pro ..