807 / 1328
'€>
l' ú
s e o
t
u
M
v\\.
m
inahihl,
en
infofontaria
five
incu\t:>abil·is, etiarn
ipfum
fadum
·~
qtlltenus
ex:
·'.
tali
ignorantia procedit,
eíl:
involumarimn íive iuculpabile ,
&
fimilirer
id.
quod dt
contra.
legem
pofirivam, five divinam , five
humanam ,
qua
ten~spro,edit ex ignorantia involuntaria, íive inculpabili talis legis,
t~ on
eíl:
p.ec–
caturn. An firniliter aliquid poffit
non
effe peccaturn oo titulo, quod
proce-dat
e" ignorant·ia involuntaria five inculpabili legis naturalis ,
infra.
.exami–
nabimus.
X1V. Sicuti datur
ignoran
tia
involuntaria,
&
inculpabilis
circa
faét:a ,
&
circa legem pofitivam
tam
divinam quam humanarn , ítem
circ.a legem
natu
ralem,
ita quoque circa omnia
ifü
darnr voiuntaria, eritque
ill:t
ignorantia,
fi
voluntaria
fit ,
&
ex
illa agatur, culpabilis.
XV.
Qpando
ignoran
da
circumfta11tix,
ratione
cujus faétum
aliquod
efl:
ma..:
lum, efi voluntaria
five
culpabilis ,
time
faélum
.ipfum ex illa ignorantia
.li–
bere procedens,
eft
culpabile. Similiter
culpabile
eH iHud guod
fit
contra
Je..
gempofitivam
five
divinam
five
humanam ,
1i
~llud
.committatur
.ex
:volun–
ur.iafive
culpabili ignorantia legis po{.itivre.
· XV
J.
Ut
reéte
diícernatur
an.
&
quam culpabilis
lit
tranfgreffio
legis
po–
fitiva!
proce~lens
ex
ignorantia ifüus
legis,
varia confide.randa funt,
in primis
ex
parte ignbrantire, qua:
uc
ex diétis
patet,
poteíl:
effe
valde inzqualiter cul–
pabilis, utpote quandoque affettata ,
<111Ja:
tranfgreffionem potius
aggra
vet ..
quam dirninuat,
cratfa
five fopina
&
vincibilis firiB:e
qure
&
potiffimum
po–
füema femper diminuit "u·lpam ( craífa
&
vincibilis
íl:riéte
babe
t
fingulre gra–
<l us multos ) prreterea
ex parte
ipfi us legis
pofitiVC?
coníiderandum eíl:
quanti
illa
lit
moment,i, magni fcilicet an
parv i,
quam
fit
rationabilis
five JUíl:a
JJ
.an
vero
injuíla, aut tantum
no11 inju !la , quam
congrua aut incongrua gen–
tis illius moribus, an confuetudine pene
abroga
ta,
aA
connivencia :mt
epickia
fere enervata , an
&
quanta ratio agendi contra legem ;
&
denique , quam
enixa
lit
voluntas legislatoris ut le:(
iíl:a
obfervetur •
XVI l.
Quod
fit
contra jus naturre ex voluntaria ftve culpabili ignorancia
iílius
juris'
ea
peccatum , immo quidquid libere
fic
contra
jus natura: eíl:
pecGatum, etft fiat ex
ignorantia
i!lius juris ,
efl:que omnis ignorantia juris
naturre, ex qua aliquid contra jus
r.iarnr~
1-ibere committitur , voluntaria
fi.
ve
culpabilis
1
ut pofiea
oltendetur .
Oicimus proinde quod ignorancia ju–
-ris na
turre
numquam in totmn excufet id quod fit libere contra jus
na.tur~.
X V1I
l.
Priufquam fpecialiter ofiendatur , quod ignorancia
juris natura:
nurnquam in totum excufet a peccato aétionem .qua: libere
fit
contra jus na–
turz :
priufquam item
probetur
, quodifl:a
juris
natura: ignorancia, ex qua
nimirum contra jus illud libere
agi.mr , fit
voluntaria , probandum eíl: gen_e..
raliter, dari
peccata ignorantite,
quod ol .imnegavit Creleíl:ius , adverfus
qllem
Concilium Diofpolitanum
coegit ·Pe
lagiumejurare Ccrlefüi fententiam ,
qu:t
dicebat ,
oblivionem,
&
ignor1tnt-iam non
f
ubjacere peccato
,
quoniam non
fecundum
·
t1oluntatem eveniunt fed fecundum neceffitatem •
.Poíl: Círlefüum etiam Abaelardus
neg:ivit quod dentur
peccata
igporanti~.
R .
•
XI
X.
Ab
antediél:a
fententia Creleílii ,
&
Abaleardi non fatis r.ecedunt qui..
quo;~~J!~ullll
clam recentiores, qui- ajunt :
Ad peccandum formaliter requiritur notitia malitiie
:
~entcncia. d~
fi
·
· ·
l'
·
·
e
1.
·¿
íl:
1gnor~1tt1a.
nam
1
requ1racur
notit1a ma
1t1dl:
flon
peccatur rorma
1ter, 1
e ,
non
peccatur
·
·
proprie
&
abfol ute loquer:ido
fi
ddit
notitia
m~litii:e
:
non peccatur ergo
quo~tiefcumque
~eccati
malitia ignoratur
:
narn
n.otitiam
malitia!
abeffe ,
&
rna.li-~iam ig~orari
iden:i valent •
Ex
his jam
c:0níeél:arium
eíl: ,
no11
dari
p
ec~a,~a~gno.rant1~
'·
~um
peccata ignorantia: dicantur
talia
ob ignorantiam malma:
1nex1ftent1s ifbs
peccatis.
.
Doéhina
s.
XX.
Qure
S.
Bernardus in
epiü.
feu traétatu ad Hugonem
de S.
V1a:ore
;ii~rn. o~pec:-
'!-hefaur,
T~t~l.
Tom.
IV. ·
Ddd
3
did~