570 / 1328
L l B.
I
r. e o
N T R
o
V
E R
s
I
A
I.
' S. Bonaventuram , jus iítud cognofcere poífumus
lumine ratianis no!lroe 11•–
manéE- :
lex naturalis appellatur illud
,
ad cujus cognitionem potefl horno per naturalitt.
attinger
•
Addit Sanétus Bona\Jentura, jus iíl:ud jnvinc1biliter non poffi
igno–
rari ; quia fcriptum eíl: in confcientiis nofl ris :
confiat
enim
,
quod
qui
tale ·
quid.
ignorat
,
boc
ei· ex negligentia
contingat
.
Gerfonius autem ai
t :
Yeritates
[2
cogno–
fcuntur per evidentiam naturalem
,
accipiuntur propter Jus naturale
•
En
~
genui–
num eorum principium , quod fic fonare poteil: : Non datur ignorantia in.
' ' Ü1cibí! is juris lrnjL1s Namralis : Cur
?
ideo , quia eíl:
infculp nm cordibus
nofi ris ; ideo quia ratio humana fe fola
illud nobis ma'1ifefrat ; ideo , quia
·confcientia noflra illius memoriam nobis
refricat in omoi occafione ; nam
ex
omn ibtJs
ifiis
manifefie fequitur ,
ignorantiam hujus jt1ris
non effe
invin–
cibilem • ·
J uri hui€ cordibus noftris infculpto
oportet
addere illud , quod in Decalo–
go
continetur ;.
nam
quantumcumque exiguo rarionis lumine pra:ditus ,
ac re.
fiex ionis faciend:f capax fuer is, facillimum prorfus r.ibi erit, pri ncipia illa ge–
neralia feipfis cognita appfüare ad materiam juris in Decalogo comprehenfi ,
faltem nili ciráunfl-antia
aliqua dubium creet, aut oppofit ione·m quamdam ap–
parenrem inter ipfa Dei manda.ta
repr~fentet
e.
g. inter przceptum , quo
f>roh ibemur mentiri,
.&
i
nter pra:ceptum, quo jubemur
amar~
&
honorare pa–
renres ; nam filius
>
qui
pr~ccrpto
quarto credit fe obligarnm ad f.alvandam vi–
tam Patris, id tamen exequi
non
valens niíi proferendo mendacirim officio–
fom , quo nu lli alteri inj uriam aut detrimentum infert, facile per errorem in–
vin ibilern credere potefr., ftbi in hac occafione a fua confcientia przcipi men–
dacium.
Arque
iíl:e un us eíl: ex illis cafibus difficillimis, de quibusAlbertus M.
Joquitu r (
vide
fapra
§.
8, ) qui quamvis in genere dicat , ignorantiam juris
neminem
ex cufare) fatétu r-tamen
njhilomin1.1s ,
eam
in tali cafu excufare; eo
quod
fü
invinci bilis •
·
J.rnr vero
ex
fpecialibus
horum Theologormn
reAexionibus
evidenter dedu–
ci pofl(
nt
ac debent fe quen tia .
I.
Nece íle e«e , ut
in
hac materia prop0fitio–
~1es_
eorum
genera le ~
re'fi ringaotur,
qure prrecife
in nitunmr
notioni
illi ,
quam
JUrI
na ural i affinxe runt ,
ubi
ni l nili principia prima juris hujus , ac
conclu–
fiones immedi tas , non vero remotiores voluerunt comprehen<!lere,
z.
Ex ca–
fi bus p.micularib ·s eluxiffe , ac ipfis antiquis illis Theologrs innotui<fe difficul- .
ta tem t uendi has propofüiones fine
ulb
Jimitatione acceptas.
3.
Opo rtere in
his occafionibus admittere ignorantfam ü1vincibilem , prout eam áétu
illi
Tb
1
ologi
admifernn t .
4.
Talem igr:o iantiam excu fare a
p eccaro ,
eo quod
fit
invincibilis .
5. Tandem,
{i
Theol9g i
illi yoluiífent defcendere ad
plun:s
al ios
cafus parti · lares ( q110rum numeru efl qu íi infinitus ) ubi
e~d em
, qme in
c~íi.1
prius allaro , occurruo t circumílantir , tone uri que
prcrfmnendum
'foret ,
eos omnes fuifie confenfuros dec .dendo , ignoranti am in omni bus iílis caÍI·
bus a peccato e. cufandi vi poi
le
re , eo quo<l a:que hic ac ibi
fit
in vincibi lis ;
id<'.}ue
conformiter
propri
corum princip io, quo fl:atuunt omn m
ignorantiam
excufare a peccato ,.
(i
hzc
ponatu r effe
invincibil is .
Atque in hoc pra?cife
f(
nfu damnavit Alexan<le r VIII. hane propofiti onem :
T ametfi detur
ignorantia
invinc~hilis
juris n:ituralis :
hRC
in fiatu
natur::e lapf
~
operantem
ex
ipf~
non
excufat
• ,¡
tJecc:zto formali
•
. Verum itae¡ue efl: , doB:r inarn hanc ,
qu~
doret onmem ignora_ntiam etiam
c1r
a Jus Naturale,
ÍJ
ea fit invincibilis, excufare
ª '
peccato, eíle revera do–
.étrinam iu Scholis Habil iram ,
, qujdem folide íl:abiliram . Progredior modo
ad difcutiendam qucríl:ionerp aliquam
, qure in
pr~fenti
materi1 non de–
b '
t
repu tari ramg
i:i m
omnino indifferens ;
h~c
aurem qu?.!ílio ira fonat : An
doama in S
·holis Ctl:oiicis
ci ·
J
pecrn r:i
igl
ora ,ri ""
jnvi ndpilis
propui? nari
'oli-