557 / 1328
O
ll U S C U L U M
l X.
~
4J
~,
quod qrúcurnque negligit
haber~
vel [acere id
,
quod lenetur hab-ere vel
fac~rl!
.'
.,,
peccat peccato omif]ionis. 'Vnde propter negligentiam ignorantia eorum,
qu<Z.
aliq~is
.,,
fcire tenetur
.,
efi pecwum; non autem imP.utatur bomini ad negligentiam,
~
nefci.:1
.,,
ea,
qu~
fcire non potefi. "Vnde horum ignorantia invincibilis dicitur,
·quia fludto
.,,
fuperari non pote/l
:
&
propter boc .talis ignorantia, ·cum non fit
voluntaria~ '
-eo
,,
quod .non
-efl
in
pote/late .no/lra eam repeliere
.,
non efi peccatum
•
Ex
quo patet
l
,,
t¡uod •.nulla ·ignorantia invincibilis efi pemitum.
,, Are. 3.
h anc
adh uc proponit qua:llionem ;
.an ignorantia totaiiter .exrnfet
a
.,,
peccato?
Ad
-quam
refpondet : ignora·ntia <:onfequens
&
concorhitans
non
" excufat a peceato : fed ·ignorantia '
qu~
eíl: -cauffa pecc.ati (id efi '
qu~
eíl:
"°
cau[~ ~ótus
fecundum
fe
peccaminofi)
excufat a p.eccato, .non tJ.men tota–
" liter , nifi ignorantia
fit
invincibilis. Paullo .inferius
h~c
add it :
I.~norantia,
,,
qu~
eíl: cauffa aél:us fecundum
fe
peccaminofi, reddens eum involuntarium .
,, excufat
per
feipfam
.a
peccato, eo quod
fit de eífen tia
peccati
e
{fe volun–.,, tarium ... . .
In tantum
1ignorantia excufat
a
peccato,
in
quamum
ignor:i.tur..,, aliquid
eíle
peccatum .
Et
fiquidem
h~c
ignoranria.
fit
involuntaria.
& in–,, 'Vincibilis) excufat totaliter .a peccato.
~,
)'andem .art.
4.
Manifefium
.eft,
ínquít,
quod ignorantia,
quie
totaliter .a
pet–
"
cato excufat, 'quia totaliter voluntarium .tollit
.,
peceiitum non minuit
,
fed omni-
~
·
\
,,
no au
11
ert.
J
Locus
1íl:e ,
ubi
Sanéh1s Thomas
qu:Eilionem
h anc :difcuITTone fua
penitus
exhamit, :adeo clarus eíl:., omniaque
ibidem
ita funt exenterata , ut nonniíi
Jea.ione ·opus
fit
ad -ea inrelligenda ,
&
ad intime penetrandam
S.
hujus
Doétoris
opinionern • Tota
-cloél:rina in
illo
difcurfu
contenta ,
reducitur
aa
hanc Argumentationem
-: Omnis ·aflio,
·Ut
{zt peccatum, debet e!Je voluntaria : al–
.qui cmnis aélio'
qut2
fit per
z~ncmt.ntiam
invintibilem non ·efi volunta>:ia : ergo aétirl
']Uá!
fit per ignorantiam
invincibilem
,
rzon ·efl peccatum
.. Viciffim ( juxta eum–
dem
S.
Doélorem) ignorantia
vincibilis
numq1:Jam
excufat totaliter a pecca–
to;
quia hoc
ipfo,
quod
fir
vincibilis ,. femper i nvolv it
aliquam
negligen–
tiam : id quod fufficit ád hoc., ut aélio mere:!rm
dici
voluntaria
1
&
-con fr-
quenter
peccaminofa.
¡r-
Hrec fon t duo illa Prinaipia Moralia .,
qu:E
S.
'Thomas in hac parte Sum–
mre fure pofo it , in qua , uti
&
in fubfequenti .Parte , oon folum ingentem
cafuum -confriemia:: multitu<linem refolvit, fed
&
rotam fe rme Doél:rinam Mo–
ralem
Chrifl:ianam compleétitur :
ideo
daritate
fane ptod igiofa
ibidem de–
tegit Theologica hrec maximi mo11enti .axiomata , qua!
tamquam .generales
morurn noílrorum regulas habet,
&
haberi cupit
:
atque -ob hoc ipfum exa–
étam adeo eorumdem texit
Analyfin .,
omnein circa ea zqu i
vocat ionem tol–
lit, ad limites
fat
amplos ea extendit , fimul autem ita refiringit ,
·quantum
rei exigen tia at1t patiebatur , aut. poftulabat.
Cererum coronidis 1oco noc.andum veni{ , Locum iíl:um
e
s.
Thoma cita–
tum
effe
t alem, ut de ·ejus expofüion e non folum
illi
omnes, qui fibi hon0.
ri durn nt fpecial es effe ejus d 1fcipulos , ac vi Profeffionis
fu.:r
nomine Tho–
rniílarum gl oriantur, cor1veniant , fed nullus etiam cuJufcumque
' alterius
So–
cietatis vere Ca tholicus, quanrum fci o , circa
hoc
fa em
al!lt fcrupulum mo–
vcre tentaverit
;
adeo ni mirum clare
m~ntern
fuam
ibidem expreffit S. iíl e
Doétor.
Hoc prcrnotato ,
non eíl:,
cur
quis multum perturbari fe fin at
fub ti-
1
itat ib~s
ac tortis expljcationibus, quas nonnul li affingunt tam hifre
S.
Tho–
ma: ratiociniis , quam aliis textibus ambiguis , quos ex al iis e1 ns operibus ci–
tant, longe aliter S. Thomam
mterpretante~
, ac eum int llexerin t Tbeologi
prrel!amiffimi
tum antiqui t um moderni • Sed quid agendun)
?
nun qui d,
dum