1000000206

529 / 1328

O P lJ S C lJ L U M V l I. 511
mencum ad judicandum effe falfam, quam ad judicandum effe veram • Id au-·
tem, quod fupponunt ~ n0t1 probant, efr falfum ut ofl:endimus §._ 7. n. 16. &
17. & §. II. & Pater Generalis in fuo Libro Diífert. 3. a num. 56. ad 6r. ef–
ficacite~ ofiendit, quando opiniones fuat invicem oppofit~, ita ut veritas unius
fit falíit'as alterius; impoffiaile e[e, ut utraque manear praétice probabilis re...
fpeél:u ejuídem inrelleétus. Non enim eíl: probabilis refpeétu mei niú ea pars
contradiél:ionis , quam ego polfom ap·probare ut veram per prudentem aífen–
fum : non po!fom autem approbare ut veram per prudentem alfenfum opinio–
nem aliorum, quando ornnibus i{lfpefiis habeo ma1us fundamentum ad repro–
bandam illam ut falfarn, vel falrem a:qual(!-. Et quam vis, ubi opinio ft:at pro
lege ad verfus libertatem poffit quifque illam honefl.e & licite in operando fe –
qllli, eíl:o eam non judicee veram , nec dicare poffit , eo quod ei
appareat parum verifimilis; quia fugere etiam remotiffimum pee..
cati , fernper eíl: laudabile : A~ ubi opini ertati adverfus legem, ne–
mo potefl: illam licite in opera11do fequi , quin fequatur in judicand10 , feu
quin prius fibi perfuadeat effe veromi, & legi divinx conformem : {i enim ju..
dicaret eífe falfam, & legi divina! contrariam , ve! de hoc dubitaret, no11
polfet fine peccato illam fequi.
CXXYII. 4. Quia Auétores benigní ab uno fenfu, in quo fententia benigna
eíl: vera gradum fec~runt ad alium , iri quo eíl: faifa i ex eo enim quod Jici-·
tum fit fequ i opinionem cerro probabilem de honeflate , vel lice ntia aétus ,
quando exercite exifü~ in mente operanris, ejllique intelleétum informat, tran–
firnm fecerunc ad exifümandum licirum etiam elfo fequi opinionem probabilem
aliorum, quando folum fignate & obiecrive exiíl:it in mente op rantis, quate–
m1s ifie cognofcit , dari talem opinio¡iem ; etiam!.i ipíi magis appareat falía ,
quam vera) & confequenter etiam!i 1udicet etTe falfam, vel prudenter iudicare
poffit falfam elfe, ut breviter infitll.tavimus in hoc cGmpendio §. 15. & 21. &
late e'(plicat PJter Ceneralis Diífert. 2. §. 5. feu a num. 2).
CXXVIII. 5. Quia Auétores benigni a!qui voca tiona decepti funt, dum ex eo
quod opinio probabilis fit conformis reétr rationi, intulerunt, potfe quemlibec
aliorum opinionem probabilem fequi , C)Uafi h0c ip(o ,eperaturns foret confor–
miter ad rationem. Qua! illatio eíl: mala; nam opinio probabilis folum efl in
re conformis reét.r rationi , quando eíl: vera ; non autem quando eíl: faifa. ;
quando autem eíl: falfa folum eíl: conformis rationi in apprehrnfione , & exi–
fiimatione hominis, qui judicat, illam eífe veram, & legi a>terncr confor,mem;:
non autem in exiíl:irnatione hominis judicantis , vel potentis prudenter judi–
care' illam effe falfam; íl'llTI in exiílimatione hujus potius eíl: difformis rea~
rationi. Ex eo aµrem , quod opinio probabilis fit conformis reéta: rationi in
exiíl:imatione hominis, qui p0fi diligentern veritatis inquificionem prudente,r
judicat illam effe veram , eo quod CJllS fundamenta ílli appartJerunt pr~emi­
nentia fundamentis opinionis oppofit;r; inferri non poteíl:, quod fit etiam con–
formis rec a: rationi in exiíl:imatione hominis, qui ve! judicar effe falfam, vel
prudenter judicare poteíl: falfam e!fe , eo quod fundamenta feAtentia: contra–
ri:e illi app.1rent urgentiora : ve! prudenter dubitat , an fit vera, eo quod ha–
het a:quale fund menrnrn ad jud icandnm effe falfam: quia p1rein vim moven-
- di experimr in fundarre nt 1s opinionis oppofü;r. Hine Pat€r Vafqnez r. 2. Difp.
~1: n, 15 . parvi m 111 enti appell vit rationem, qua Medina a priori probat ,
l1c1t11m effe u!i1m opinionis mintrs proba ,lis, & rninus tutz; ex eo quad opinio
probabilis /it conformis re81f rationi & exiftimationi hominum fapientum r pruden–
tum, m obter .,, ..tvit Pat...:r Gener,ll is Diífert. 8, n. B·
CXXIX. 6. Qu ia Auétores multi benigni cequivoc~tione delufi fo nt , dum a.
Kk z prio.