1000000206

532 / 1328

L I B. I I. e o N T R o V E R s I A r.
Non enim movet intelleét:um nofirum , niíi per fapientiam .affirmantium ; .ax:
ne fapientia qnidem movet, nifi per rationes , quas prrefutRuntur habere Sa–
pientes Viri, cum-.affirmant; etfi eas non fatis -Oifl:inB:e cognofca:mus.
D _E F I N I T l O l I.
A D prax~m , illui i1ttelligo judicium pruilens, quod, mature librdtis momentis ve–
ri bine, & bine, procedit ex .momentis .mtabiliter fr"!potidm1ntibus apud intol–
leélum judicantis •
·s e 'H o L I .o N ..
D lcuntur mihi e[e., .qui .cenfeant ., polfe intelleét:um prudenrer inclinare in
eam partem, qua: iipfi -apparet minus ·verifimilis; .quippe .momentis veri
in conrrariam partem clinan.tibus. Vereor quidem ., ne confundant
mornenta Veri, apta intelledum.: & momenta Boni, apta inclinar.e
voluntarem. Ut ut eíl:, s :ita .perfoafus inciderit in hancLogifl:icam, ipfum
oro, ut eam .abjiciat, leéta De6nirione II. Qyia neque ipfi fapiet .ulterior le–
ého ·, , neque 'mihi eíl: ·an-imus pro illa Definitione pagoare ; quam 'ti maxif1le
videro elle bonam , ·nihil .egero .apud ·eum, qui úbi .perfua'ferir, fe ,polfe pru–
.demer negare , quod jpfi videtnr fimilius vero ; & affirmare , quod fimi liu~
falfo. Liceat igitur mihi .defo~gi J10c loco_, appellando judicium .generis .hu–
,mani extra Scholam,.
D E .f I N 1 T l .O I II.
.OPinionem Prob:ibilem .intelligo judicium prudens; neque Jamen omnino .ce11um..
.e O R O L L A R 1 A.
P Rimum. Hinc ·patet, quíd fit opinio probabi1is propria ., ·quid -opinfo pro–
babil is .aliena • Atqt1e .adeo, quid íit proba.biJitas propria :J quid probabi-
Jita.s aliena . ·
Sec Patet itidem, fieri poífe, ut ., -quod uni :intelleétui .eíl probabile,
.altcri ui non fit prohabile; immo fü improbabile •
.S C H O L I O N ..
H Oc loco teneo Arifiotelem in Topicis. Probabile a -probando., feu appro–
. bando .diétum dl; quia Sapientib.¡¡s probarnr, aut proeari porefi; nota–
bihter prérponderantibus apud jpforum intelleétum mementis veri , qu::e ad
probandum inclinant .
Efi igitur Probabilitas .omnis refpeaiva ad íntellefüJrn probantem, aut po–
tentem prob_are e" momentis veri notabiliter pr;rpoaderantibus. Hanc vero
prérponderauonem hinc arque bine in <liverfis intelleétibus variare, Rotiffi–
mum eíl:.
Hic ye_ro_, uti dl: promptum .agnofcere .quamdam probabilitatem alienam ,
~ m m1h1 non pro arur, aut probari poten , quod .quibuidam video probari;
!ra efi ~rduum , ~am~em evehere ad Probabilitatem .abfolutam, omnibus per-
1n<le ut1lem ad d1reét10nem morum, ac fi dfet Probabilitas cujufque propria.
De hoc ergo appa rebit , quid ferant cogitationes, quas dig~rerc iníl:itui.
DE-