·. · ·
S. Augultini
Epifcopi
12
2,.
.
9
....
.f.
Seguitur ·,
In
tJMHdtttif
tuit garriam
,
&
conji-
A
derabo viaJ t11ar .
Quod Gr;ecus habet
d.óoA.Err;>(nTw· ,
-Latini interp.-etes quidam
garria_m
,
qui?am
exerc~bor'
intcrprerati funt?
q~1a::_
duo
!nter
re_
v1de_~tur
efie
diverfa :
{ed
íi
exerc1tat!O mtclligatur 'ng'i'nn , cum
quadam de]eél-atione di(putationis, .
ut~·umquc
conjun,
gitur,
&
quaíi ex utroque unum aliqu1d temperatur ,
ut non
lit
aliena ab huju(modi exercitatione garruJiras .
Solent enim garruli vocari Joqua<;es. ' Sic autem
[e
in Dei mand:otisexercet Eccldia, adverfus orones ini-
B
»
micos fidei Chriiliana:: arque catholica:: copiofis doél:o–
·rnro di(putationibus garrula; qure tune frnél:uofa font
Pf.
H·
·~-
difputantibus, fi non ibi confiderentur
1
nifi via:: Domi-
b
.ni,
b
ficut fcriptum eíl:, mifericordia & veritas; quo–
rum duorum plenitudo invenitur in Chriíl:o. Per hanc
"if.
16.
fuavem exercitationem
fit
etiam quod adjungit,
In
,it1-
flificationibm
ft/Íf
meditabor
,
non oblivifcar verbort1m
tt1orum
.
Ideo utique
medilabor
,
ut
non oblivífcar
.
1y.1.
1.
2.
Undc: beatus ille in primo Pfalmo , in Jege Domini C
·meditabirur die ac noél:e.
.
~
5.
In
his omnibus gua: ut pctuimus di(putavimus ,
meminerimus , Carifiimi, eum qui ab(condit in cor–
de fuo eloquia Domini, & enuotiat in labiis fu is omnia
judicia oris ejus, & in vía teíl:imoniorum ejus deleé1a–
.rur íicut in omnibus divitiis, & garriens vel fe(e exer–
cens in mandaris'ejus, confiderat vias cjus, & medita-
tur in jufl:ificationibusejus, ne obliviícatnr verborum
ejus, per
qu~omnia
utique lege D eiatgue doéhina in-
D
f',
12.
.íl:ruél:us apparet; orare tamen & dicere, Benediél:us
es Domine , doce me juíl:ificationes tuas . Ubi nihi l
•aliud lntelligitur pofcere, nifi ad jurorium gratia:, ut
.c¡1,1odjarn novit fermone
1
difcat & opere.
SE
RM O
SEPTIMUS.
• -x .
·sI
hujus Pfalmi foperiora meminiíl:is Carifii–
mi , a.diuvare nos debent ad intelligenda fe- E
·quentia. Erenim qua: tamquam
ex
uni.ushominis per–
fona loquuntur, membra
fm~t
Cbníh, & ad unum
..f. "
c:iput tamquam unum
pert!n~n~ c~rpu~
. Némpe
fuperius dixerat,
In
c¡uo comg1t ¡urnor v1arr_i fuam. -,
G., , ""
L
in cuíl:odiendo verba tua . Ecce nunc apernus u t 1d
p. ;
1
,
faciat, po(cit auxilium.
Rrtribt1e,
inquit,
Jervo tuo,
. e
vivam
,
&
e
c'ujlodibo
ve~ba
t11a
.
~¡
bona pro bo?is
.1ibi retribuí poíl:ulavit, .¡am cuílod1erat ve:·ba Dei .
Nonautem dixit, Retnbue fervo tuo, quia cuHod1-
F
·vi verba tua; tamquam mercedem bonam pro bono
obedientia: fütoitarct : [ed dixit,
]J..etrib11e farvo t110
,
vivam,
&
cuflodibo verba t11a .
~od
quid eíl:
alit~d
,
guam dicere, mortuos ea
.c:1íl:od1r~
non poífe
?
mfi-
J·t.u h.
8 •
deles videlicet
~
<le qmbus d1c1tur, Sme mortuos fepe–
i.z.
Jire mortuos
fu
os.
~apropter
fi
mortuos intell igimus
Tt•m.1. 17.
infideles vivos autem fideles; quoniam , Ju fb1s ex
" lide vivi;: nec poífunt cuíl:odiri verba
~ei
ni_fi
fi~c
.'
.
qu~
per dileél:ionem operatur; hanc fib1 pofc1t qm di- G
eit ,
Retr.ibue Jervo tuo
,
vivam
,
&
Ctiflodibo verba
ttta.
Et guoniam ante fidem non homini debentur nifi.
mala pro malis, retribuit autcm Deus per
indebitan~
gratiam bona promalis; hanc retributionem rogatgu1
dicit ,
R etribue Jervo tuo
,
vivam
,
&
cuflodibo ver–
ba tua.
~atuor
funt enim retributiones; aut mala
pro malis retribuuntur, licut Deus ignem a::reroum
a
lt~
Anl.
&
MSS. At Er.
&
Lov.
Si
auttm
:
& ;
infr3 •
rft
g«rYul«.
b
Hi c jo cditis additur,
Yniv~rf.e
.zuum vi.e D11mini :
quod a p[zci ...
l"'Ís
MSS.
abcíl,
retributurns eíl: impíis; au t bona pro bonis, ficu·t-rc–
gnmn a:rernum retributurus efl juílis ; au t bona pro
mal is, ficut Ch r;fh1s per gratiam jufiificar impium ;
Rom.
4·
s.
atlt mala pro bonis, Úcut
d
Ju
el
as & J uda:i per malí-
d
tiam per(ern ti (L1nt Chriíl:um . H arum quatuor retri–
butionum
d ua::
priores perrinent ad j uíl:itiam, ut retri–
buantur mala pro m;i]is, bona pro l:onis: rertia perti-
net ad mifericordiam, ut retribuantur bona pro mahs:
quarr;im Deus nefcit; nulli enim malum pro bono re–
tribu ir. H <rc autem quam tertio Joco pofui, primitus
neceffaria eíl: . Nifi enim Deus retribueret bona pro
malis, nullo modo eífentquibus retribueret bona
pro
bonis.
2.
Vide ílh1m Saulum, poíl:ea Paulum : Non
ex
r;,.
1•
5•
operibus , inquit , juíl:itia:: qua: nos fecimus, fed fe-"
cundum fuam mifericordiam falvosnos fecit per Java-"
crnm regenerationis. Et iterum,
~i .
prius fui blaf-,
Tim.
1 •
phemus, & . perfecutor, & inju riofo s: fed mi(ericor-
•¿·
diam con(ecutus fum, quia ignorans feci in increduli-'
tate. Et iterum, Confilium au tem do , tamquam ,, '"· ;.
mi(eri cordiam con(ecutus a Domino, ut fidelis eílem
:
2
s·
hoc eíl:, ut viverem .
Q9
ia , J uíl:us ex. fide vivit . " •
Mortuus ergo erat prius per foa tn injufl:itiam, ante-
l\om.i.
i
7 •
quam viverer per Deigratiam. lpfam porrofuam mor-
tem fic confitetur: Adveniente autem, inguit, man-
Rom. 7. 9•
dato peccarurn revixit, ego autem mortuus fum, &
t
10
•
~
inveotum eíl: mihi manJatum quod erat in vitam, hoc "
eífein mortem. Retribuir ergoilli Deus bonum pro"
malo, hoc
efl:,
vitam pro morte; ralem fcilicet retri–
butionem, qualis hic pofcitur, ubi dicitur,
Retribue
Jervo
tt10,
vivam,
&
Clljlodiba verba tua ,
Et vixit ,
&
cuílodivit verba ejus,
&
pertinere crepit ad aliam
retributicnem, in qua retribuuntur bona pro bonis :
propter quam dicit, Bonum certamen certavi, curfum
1.Tím. 4 . 1 •
confummavi, fidem fervavi, de cerero repofita eíl: 1ni-
fc
s.
hi corona juíl:itia::, quam reddet inihi Dominus in illa "
diejuílusjudex. Utique juíl:us, retribuendobonapro"
bonis: guia prius mi(ericors, retribuendo bona pro ma-
lis. Q.i:amvis& ipfa juílitia, qua retribuunturbona
pro bonis, non en fin':: mi(ericordia ; quia
&
hoc
{ci·i-
ptum eíl:,
Q~i
coronar te in rni(eratione
&
rnifericor-
Pf,
º"
4 •
dia. Q_ui enim dixit, Bonum certamen certavi , quan-
z.
Tim."+
do vinceret , nifi illo donante de quo ait , Gratias
1..
,
Deo, qui dat nobis viél:oriam per Dominum noíl:rum
;/or.
11
'
Jefum Chriílum? Et qui curfum confummavit, quan•"
do cmreret, quando perveniret, nifi illo adjuvante de
quo ai r, lgitur non volentis, neque currentis, fed mi-
Rom.6.16.
ferentiseíl Dei? Etquifidem fervavit, quandoidfa-"·
·
ceret, nifi,
ut
ipfe ait, miíericordjam con(ecutusut ' ·
cor.·
7 •
fidelis eífcit?
~l·
3.
Nufquam ergo fe extollat humana fuperbia :
donis fuis Deus retribuit bona pra::mia . Sed iíl:e qui -
jam orat & dicit ,
Retrib11e Jervo
t110
,
vivam
,
li
penitus eílet mortirns, non oraret : (ed ab illo acce-
pit initium bona: concupifcenrix , a quo viram po-
fcit obediencia:. Habebant enim aliquam fidcm, gui
dicebant , Domine auge nobis fidem . Ille vero &
L"'"
•M·
incredulitatem foam confitebatur , nec ñdem diffi–
tebatur , qui cum effet
interrogatu.~
utrum crede-
ret ,
ait , Credo , Domine , adjuva increduJitateni
M.rrci 9.
meam . Jam migue vivere incipiens poíl:ulat vitam ,
2
J·
'
qui credens orat obedientiam : non
¡:
pro ea ferva-
_________ra
pr~,
e
Tr:i co{l ílantcr
antiquio r~s
MSS. Al rdi ti.
cu/lodi.A>n.
d MSS
ji
cut 1"dttus ptr
mdtiti4m pnfa11ltfl
,p
cl,rifliH>t
.
e
Sil'
Am. Er.&
MSS.
A t Lov.
1'0tl
ut pro ta{trvttur
¡r~mium .