1000000191

XXVl

FR~NCISCUS

PETRARCHA,

jOH BOCC AGIO.

Augu/fini

'Pfalmos

opere

ftbi

tranfmijfo.

. BEAST1 me munore magnifico

infi gni • Jam Davi·

;~·~·:.1""·

dicum pelagus fecurior nav igabo : vitabo fcopulos ;

·~·

neque verborum fiullibus , neque frallarum fementi arum

collifione terrebor . Solebam ipfis meis viribus in alcum

niti ,

nunc altius brachia jallando , nunc a!Tere forrn i·

t() íubnixus , per obílantes fl ullus felfo ingenio labora·

re : ita quidem

fape cum Petro mergi incipiens excl

.A1•11h,

. ~arem,

Domine' {al'll1m me f ac

fzpe cúm Chriflo a–

¡o.

num fupplicibus porrigente confurgerem. Hos ínter z ílus,

puppim

mihi pra:validam

nauclerum induflrium defii–

nafü , divioi ingenii. AUGUSTINUM : cujus opus im·

menfum, quod vulgo tres in partes , apud q11ofdam plu·

rifariam divifum , mulcis

mag nis volurninibus conc ine-

•rJl,.d

ipf«m

tur , totum uno .. volumine cornprehenfum ,

te mihi

'"'"'"

d.,,

rranfmiffom la:ms flupenfque fukcpi • Et dixi mecum ,

d•o•f""'' "f-

Non eíl inercia: locus ' fi quid otii fapererit , i.fle difcu·

fen1t.i1ur

•

¡,,¡¡,"¡,"

tiet . Mag ous adeíl hofpes

magno curaodus 101pend10 .

R,,;,,

Dormire totis oollibus non finet . Frufira jaceris adhuc

Jn1"yico.MSS.

•

n ·

· 'l d

"- ] b d

.i,.,,,

con¡un~•IS

ocu IS: v1g1 ao um eu, ucu ran um e .

ru -

p• .

4¡Qi.

ílra quietem meditJ.rnini : Jaborand;um

efl.

Verum dicam:

Neme

amicis ilJum fine admiratione reípexit , c.unllis

una voce teflantibus , numquam fe librum ram i corporis

'iidilfe .

~od

de me ipfe profiteor , rerurn talium haud

ultimus inquifitor ' nec moJe Hiterar.IJrn , quam fenfu um

ubertate , majus opus . Monílrum eíl cogitare , quamus

il.le

Vtc

ingeoio, quaotus !ludio fuit; ul)de ille fervqr im·

petuíque fcribendi fa¡¡llo V:iro, iMa rerum divinarum no–

ticia cerreni s diu primum illecebris capto, illa demum la·

borum pati'entia feai , il'lud otium epifcopo, iUa Roma·

ni eloquii fa cultas Afro homini; de quo proprie ditlum

putes , quod, ipfe de Marco Varrone dixit, Trrentianu,n¡.

u;,

tJ:

d•

fecurus :

Vlr,

inquic,

do8ijfimus undecumque Varro, qui tam

c......

7),j,

mtt/tQ,

/egit

ut a/Jqui4 ei fcribere 'l¡acavi(fe rnirernur

;

' ªf•

•··

tam multa fcrip/it

quiim multa 'IJix quemquam legere

po!fe credamus .

Sed ut alia Oll)ittam ejuídem ingenii mo–

numema, íeu qure mulia. funt mihi, feu quibus adh¡¡c ca-

reo ;

rurfum ', feu qure Retraéhtionum fuarum libris ipfe

idem commemorac , feu qure ibi ve! oblica forte , vel

negletla, vel nondum fcripta pr:rteriit , atque omnia re–

legendum vita humana vix fu fficit

quis

e.um

nihil

aliud egilfec, unum hoc fcribere potuilfe non fiupeat; Nul..,

lnm unurn

unius opus hominis Latíais editum litteris ,

huie magnitudini conferendum fcio , n ifi forte

alter

ejufdcm liber in Epiflolas Pauli , quod, nifi fallit exifiima·

tío fruílracurque, memoria, prope ad eamdem litterarum

congeriem videtur accedere: vel Titi Livii Romanarum re•

rum

liber ingens , quem in partes , suas Decades vocant,

non ipfe qui fcrip!it, fed fafildi efa legentium fcidit igna·

via . Huic rali amiciti:e tuz dono, pra:ter eam quam

10·

quor magnitudinem,

Jibri decor,

vetuílioris linera:

majetlas,

omnis fobrius accedit ornacus; ut oum ocu·

los ibi figere ca:perim , fiticulofa: birudinis in morera

nequeam nifi plenos avellere. Ita mibi fape .dies impraA–

fu s

pr~terlabitur,

nox iafomnis : in quo quidem delella–

tioni mea:, quam jarn fere unicam, nec nifi ex litterarum

1,ellione percipio, quantum hac tua liberalitate

fit

add itum,

non faciJe vulgus cixifiimet ;

Cl~i

extra corporeos feníus

aulla voluptas efi

lll

vero perfacile; neque mirabere Ji·

bri hujus adventum n¡e fitienter atque anxie exfpeélalfe.

Seis ut cupiditatí longa brevitas , feílin aaio tarda eíl ,

Qt!od fi apud Nafonem amantis in fa ni verbum eíl,

Sepfl.

m.a nox 4git11r

'·

fpatiu_m mihJ longius anno

quod mihi vi•

fum

putas, Clli incer exfpellandum ,

(

ut ex perfona alterius

ait ídem)

Lunaquater latuit, toro quater orbe recrevit ?

Solee

ovM. hi;'Oid.

hGmefia cupientium flam,ma fercnior elle, non f.:gnior.

<pifl.

Confulto tamen allum rear, non quidem abs te, qui in

mictendo multal)1 foll icitud

i.n.em

habuitli; fed "' :id formam •

f.ob.alio.

potius , · ut ipfa d'ilatio defiderio meo calcar, munerique

v.i quid

fi·

t t,10

gratiam

cu.mulare~.

Pi:,o quo til¡i grates merita.s

a gen~

'"'

' '

di ne forte putes quod hujus epifiol:e contextus , aut dies

unus modum ílatuat ; non alium fcio quat¡1 legend.i. viven.•

clique

fill.<:m

fQ(e.

~¡¡le.

oqílri

~eme;.

'PRJEFATIO CUjUSDAM RECENTIORJS·

Commentarios duguflini,

quos

fc ripjit

Tfalmos .

UM non folam di'vina: , verum eriam humanre phi–

lofopllíz veritas doceat , nihil fruílra

frne cauf–

fa ,

fi ve in Dei , five in natura: operibus elfe faélum ;

non parum eorum an·imos , qui fingulorum rationem

fa–

élorurn conati funt reddere , qu:Eílio pulfavit , cujus rei

cauffa

ad quid borne condims

fit .

Ad quarn dilfol–

vendam edi mulrorum philofophorum ingenia follicite ac

plurimum laboraverint , null11s eorum tamen veram

fo–

tcgramque rationem reddere potuit .

falhim

eíl , 4t

a reélo veritatis tramite devia ntes , in varios inexcufa bi–

leíque errores inciderint . Nec mirnm

qui enim ratio–

nem fui ignorabant , quo pallo cuiufvts alterfos rationem

fcire poteranc

Divina autem Scriptura ah hominis Con–

ditore in fpirata , fol a fu mmam perfell:amque faél:ion is i–

pGus caulTam in lucem produxit

non modo generalem,

c¡ua Dominus omnialll uni verfa propter

o¡reratus ell, fed

Tro~. zG. <1:·

¡.n fpecie offici i fui rationem, dignitatem, finemque de-

monflrans . Ita enim fcripcum eíl ;

Deus de terra creav/t bo-

..,,, J. 17• •

minem

(:1,

fmmdum imaginem f1111m fecit illum

paulo

pofl: ,

Pofuit ocul11m f11um fuper corda illornm, e/lendereillú ma•

g1111/ia opirnm fu orum

rlt

nomen fanllificationis co/lar1dm1 ,

(:f

~'';~

7 •

glor;ari In mirabilibus i/lius

r1t

magnalia enarrent operum

ej 111.

~orum

omnium hrec fumma efl , D.eum idci rco hom inem,

talemqu e condidiffe ,

eliet qµi opera ejus incelligerer ,

qui providentiam difponendi , rationem fac iendi , virtu•

tem confummandi , potentiam con fervandi, fa pient iam gu·

bernandi, clemeotiam beoefacien di ,

feníu admirari ,

vece enarrare atque collaudare poffet , hoc eíl , ut Deum fa.

llorem coleret .

~emadmodum

itaque faélus eíl mund us

propter hominem, ut ei ferviret : ita horno fallus efi pro•

pter