Table of Contents Table of Contents
Previous Page  586 / 714 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 586 / 714 Next Page
Page Background

.J7º

Phyíica Difp.X IV.

l'CÍ ,

in quo datur.l:lzc cll communior fententia Do-

6tornm,eam defe

ndit P.Su

arez in mctaphylica diíp.

5

1.fclt.;.&

4.&

rom.de

Angelis lib. 4.c.2.num.4.

P. Vaíqucz

1.

i"

difp. 188. capit.7. Malonius,Pcfan–

t1us, Pa1cr Hurcado ; tarn in phyfica, q uam in meta–

phylica.

, 0

Et

propug11a.mr,

ac

~rob~rur

primo,quia motus pro–

gteffiuus locahs 1n ammah

dl

aél:us vitalis,fcu aél:ua–

le viuere , atqui aél:us vitalis includit nccelfario aélio–

nem, paffioncrn,

&

terminum allionis, intrinfecum

ipli

viuemi ,

&

a

pme reí difünél:um ab ipfo : ergo

moms progreíliuus animali includir neccílario,quatc–

nus aétus v1talis

ell:

aél:ioncm , paffionem ,

&

tcrmi–

num.Tu.m lic,aélio .in progrcíliuo motu ell: ipfe mo·

tuslc;x:ahs, nam qui fe: mouct progrdliuc aébuc con–

~urm

vt fe moueat ex vno loco ad alium : ergo pra:ter

illum motum dcbct dari terrninus , fcd ralis rerminus

non.eft

a~iud.

nili vbi,feu pra:ÍCntia:ergo vbi íeu pr:t:–

fenna ell tnmníeca rauo ex natura rei dillinél:a aben–

titate,cuiuscll: vbi,& pra:Íemia.

11

J?iccs,terminum illius aél:ionis dfe ipíum locum,ac

promde non dfc necelfarium ponere pro termino vbi,

fcu pr:l!Íemiam localcm.

Sed conrra , quia tenninus aél:ionis vitalis non de–

bet elfc cxtriuíccus, (ed imrinfccus, a1qoi locus non

ell: intrinfecus tcrrninus motn5 localis;fed cxtrinfecus:

ergo pr:l!tCr locum, alius inrrinÍ<cus tenninus dcbet

dari.Maior Úc probatur,quia aél:io vitalis non ell: tran–

fiens , fcd iK1mancns , arqui aél:io immanens,& non

traníiés pto.iucit íuum tcrminum in ipfo íubicél:o, in

quo ell: aétio immanens imrinfccc,& non extra,aliiis

crit aélio tranliens , & non irnmanens , fcd rerminus

produélus ab aél:ione

immaneme in

íubieél:o in

quo ell: intrinfccc ralis aélio efl inrrinfecus tcrminus,

&

non exrriofccus,ergo terminus aél:ionis vitalis de.

bet

e!fe

imrinfccus.

r

.t

Maior prima,& pra:cipua huius argumcmi

lic

pro-

batur, nihil aliud e!l aél:u, viralis, feu aéluale viuerc.

nili moueri

a

fcipfo ; fc!d animal ; dum mouctur mo–

tu progrclliuo mouetur

a

íeipÍo:crgo viuit per ralcm

~otum form~iccr

, ac proinde ulis morus erit aél:us

vmhs.Maior huius íyllogifmi cft ipfa de6nicio allus

vitalis , minor ell: clariffima , quia quando animal de

vno loco in alium motu progrcíliuo mouetur, moue–

tur propria virtutc.

&

a

pocemia, qua: inrrinfecc ín–

cll: ipli animali ,

&

non ab cxtrinfeco principio: er–

go quando mouccur animal motu progrdliuo,mouc–

tur Ílue dubio

a

feipfo,in quo nulla difficulras porcll:

rcpcriri.

13 . Minor pra:cipua íicdcmon!lramr

a

poíieriori,quia

mtcllcél:io ideo inclodir m;,cclfario in íuo ada:qnato

concepcn liue clfcntialiter liue intcgralitcr( vr abll:ra–

ham:is ab opinionibus) aél:ioncm , qua producitur

verbum

m~nris,

tcrminum aélionis, qui cll: ipíum

vcrbutn mentis lintrinfecum ipli intelligcnti '

&

a

P_atte cei diíl:inél:um ab ipfo,qui inrclligit;ltcm rcc«p–

tto!'cm;tam aél:ionis,quam termini , qua: ell: paílio,

quia ell: aél:us virali5, fcu aéhtalc viuerc intcllcll:uali–

ter_.1& ídem cll: in amorc, vbi datur amario, qure eft

aél:10,& qualitas per amationem dillinél:a

a

parte rei

a

volunrate in qua recipitur, qua: cll: tcrminus intrin–

fecu~

talisaltionis, neque1bl definir paílio, quia

z–

quahcas amoris rccipirur in ipfa volunrate, qua: a–

mat viraliter pcr talem amorcm. lcem in nutricions

d.~t~r

ipfaaél:ío , pet quam producirur fubll:anria pu-·

tlahs aliti .qua: cll: terminus intrinfccus nutrito dill:in–

ll~s ~parte

rci ab ipfo ; ítem damr rcccptio illius a–

él:iom~,nequc

in augmcntarionc dclicit aélio vicalis,

~uant~tas.

produll:a per illam , qure ell: rerminus ra–

lis aéboms,<SQ rcccptio aélio11is,qua: cll: paffio:crgo

in

be loco,eiufque natura.

omni aél:u vitalidarur aél:io, pailio ,

&

tcrminus prtr

duél:us per aél:ioncm

a

parte rei dill:inélus ab ipfo

viuenti.

. Ratio aurcm

a

priori cll: , quia omnnis aélus vi-

14

talis ell: cxcrcitiumgradus viiahs,per quod in altu

fe–

cundo viu.c, id quod viucns ell: , frd cxcrcidum ,pcr

qnocl viuitur ada:quatc ell: ad pcrticiendum ipfum vi–

uens' itavr per iplum

a

fcipfo pcrliciatur viucns aéli-

uc concurrcndo ad calcm

p~rfellionem

: ergo in tal!

excrcitio datur all:io, pcr quam perliciat

fe,

&

taüs

aél:io dcbet cffc immanens in ipto, quia

non

cll: ad

perliciendum aliud; !Cd ad feipfum, cum amem illa

aél:io

lit

licri,ncceffario deber habere

fo~lum

clfi:,

&

cum talis aéHo

Ílt

inrra ipíum viucns ctiam f.iélum cí-

fe

debe1 clfc intra ipíum ; itavt tam aélio, feu licri,

quam faél:um c!Te emanent ab ipfo viuemi ,

&

reci–

piamur in ipÍo; cum aurcm rcceptio

Ílr

paffio,dabitur

in tali aél:u vitali paffio. ltcm dabicur aél:io talis paí–

lionis,

&

ccrminustalis aél:ionis, vnde dabitur aél:io,

paílio,

&

terminus in quocurnquc aétu vitali,

&

ideo

aél:ualc viuere delinirur per h:Ec verba ; cll: moucri

a

fe ,vbi Ílgnificarur, quod ídem moucar fcipfurn,quod

nullo modo potc!l cffc,nili pcr aél:ioncm paffionci;n,

&

terminum dillinélum ab ipfo viucmi,

&

receprnm

in ipfo.

Conlirmatur hoc, quia in motu progreíliuo,imo

1

S

in quocumq

ue moru

,pcr quem acquirirur vbi datur

a–

étio,vt iam

prob.mi

, fcd :alis aél:io non cll: cxrrinfcca

moucnti fe, icd ve ipía expcrientia patct c!l in ipfo

mobili;pcr illam enim ipfum mobilc intrinfccc tran-

fit

de vno loco in alium. Tum lic;omnis aélio, quia

ctl: produél:io habct tcrminum produélum ,& quia eft

ficri debet habcrc faél:um

effe ,

frd vbicumquc datur

all:io idell: in fubicél:o, in quo reperitur aélio, dcbec

ctiam repcriri tcrminus produllus pcr ipfom:

er~o

fi

aélio c!l int1fofecc in ipfo viuenti,tcrminus ctiam cric

imrinfccc in ipfo viucnri; fcd in ipfo viuenti

no1~

di:

intriníecc ipíe locus : ergo locus non

e~ rcrmm~s

immediacus talis morus : ergo dcbct

clfe

ahus tcrm1.

nus ; Ccd non c!l alius, nili vbi, fcu pra:fentia :

er-

go darur vbi , feu pr:cfentia iniriníeca ipli mo–

bili.

Illa minor

lic

probaiur, quia ideo datur intrinfccc

1

ti

vnio anime rationali in materia prima, quia datur in ·

materia prima aélio educcns inmnfccc talcm vnioné

ex illa, ircm ideo anima equi damr intrinfrcc in ma–

teria prima, quia aél:io educms illam c!l in materia

prima,

&

ideo gratia fanélificans cft in anima,& non

in agente Deo, quia calis aélio produccns illam gra–

tiam non cft in Deo agente; fcd in anima. Tandcm

ideo verbum menti¡ cft intrinfecc in intdlcél-u , quia

aél:io produél:iua illius cft in ipfo,

&

ratio euidcns cll:,

quia aél-io cll: dependencia intrinfeca, & pcr quam

tcrminus intrinfccl: denominatur produél:us,&dcpen–

dens a bagenre:crgo ralis aél-io

atting~t im~infccc te~minum alias non intrinfecc ; fcd exmnfecc dcnom1-

naret p:oduél:um,& dependérem:ergo,li talis aélio in•

uinfece afficit cerminum,minimc poccrit dfc feparata

a

termino,ac proindevbicumque fucrit aél:io ,critt cr–

minus,& cconrra.

Vrgemr amplius, quia pcr

.~mr.1em

aélioncm v:i

17

per prnduél:ionem

produ~i~ur

al1qmd,

q~od

produélt\

tcrminus talis aél:ionis d1c1rur , fed omms morus cft

aél:io :ergo per omnem mocum

producitu~ ali.

quid,ª.~

proinde per momm localam produ.cerur ahc¡?•s ccr.mt–

nus in ipío íubieélo,in quo

e~

tal1s

moru~,ícd

vlt1ma

fopcrlicics corporis conunentls, aut fpanum , quod

ell: locusnon producicur per motum localcm.

~e

de fe

patee : ergo aliquid ampli s Jatur in mob1li , quod

producac~r

pcr momm localcm d11l:inélurn ab

•pÍ~

mob1