Jó8
'Phyíica Difp.
IX.
De
(aufa
Prifnci.
· fecllnda opcratur in effeél:um; ergo opcrationcs cau(a; agcntium;aj1;it cnim in virmtc omnillm:& Ílcm &géñs
primx,& fecunda: dcbent
~itl:ingui.
Ha:c
con~e~uent'.a
infimum inuenitm immediatum aél:iuum: ita virtus
ne
pcobarnr' qllla operatto acc1p1t fuum·efle a tcrm1- primi igcmis iñuenitur immedia\a ad producendui;n
',,- 0 ,[cd aétio califa: prnnre habet dlll:i11él:um terminnm, cffeél:un\; nam vhtus infimi agcmis nón háber, quod
"qllam operatío caL1(re fecunda: ¡ergo opcrarioJeu aél:ib
producat hunc cfü,&llm ex fe, fcd ex vinme fuperio-
cauf:e p1ima: ·d1flingµuntur.
ri~proximi,
&
vir'tus illius ex vinme fupcrioris,
&
• 4
~arro,
q\1ia ficut fe
hab~t
Dcus refpcél:u creatu- fic virtus fupremi agéntis j11ucnirnr ex
fe
produél:iua
r.:i:, fic fe habct aétio Dei reípcél:u aél:ionis creatura:;
effeél:us , quafi caula immcdiata,
Í!CLH
patet in princi-
'nam ficut íc
hab~t
modus ad modum, fic fe habet res
piis dcmonflratió1\\lm , quorum pritnum dl: immedia-
ad rern, ícd emitas Dei ell caufa enmatis creata:,
&
mm, ficut i;11ur non d l: inconueniens'quod vna aél:io
quia
e~
can
fa
d1!l:inguirur ab ea , ergo aél:io Dei
ell: .
producamr ex-aliquo agente ,-cuius virtúre-, \ta non efi
e~ufa
aél:ionis Dei ,
&
quia
cíl:
·caufa dillinguetur inconuenicns,ql od cmanec
a
ca,ura fecunda,&
a
Deo,
ab ca.
~
quod producamr idcm cffcél:us ab inferiori agente,
&
<s
Secunda
ren~emra
afferit düas
e!Te
aél:ione1, quibus
a
Deo ab vrroque \n\mcd1atc,líccr alio,
&
ali.o modo.
concurmmcaul9 prima,& recunda in quoconucniunc Sic Sanél:us Doél:or.Vbi apcrcc afle1it, &1próbarean–
cL1111 aurhoribus prima:: lenccnti.r, dlcrimin anrur ta- dem aél.'ionem
emanare~
catifa prima,& fecunda, mi–
men ab 11lis in eo,quod aflernnt aél:ionem'Dci hon ter- 'niméque duabus aél:iornbus cócurrere vtramque cau'–
minari ad alhonem creamr, nec e cotirra;
d~pendcrc
ram,vt
autem.pr:rcluderetómni rergiuerfatidni,& du- '
tamcn a·él:ioncm crcanir:r ab a&1one Dei , tanquam bitationi circa rhemem fuam ºl'Ponit Gbi illud argu"
a
conco'mitante ,.probaLur primo·luccfemcntia, quia mcntum probáns; ncin-po{fo eandem afüoncm oriri
~
cadem indiuifibilis aél:io non poteft egredi ab agemi-
du:ib~1s ca~1fis;&
foluit illud, vt patet ex verbis-ciratis
bus fpecie dill:inél:is , led caufa prima ,
&
recunda Angcl!ci qoél:oris.
, . ,
,
Íunt agrntia Ípeciediítinél:a : ecgo non.poteft oadem
Vrgcrnt hoc ex ipfo·D. 1fh. lib. de caufis in primo
t
aél:io ab illis oriri; ergo duabus aét ionibus conclirrunt vbi lic ait , quia caufa vniuerfalis prima agir in éauía–
i!Lc
caufre.
tum caufa: iecLrnda: :cum ergo agiccauía lCcunda,qua:
Secundo.quia cademaél:lo nonipordl:
effe
tranfiens, fcquirnr,non cxcluditur iplius act10
~
caufa •prima,qu"
&
im1h'ane1is liurnl,vitalis,& non vitalis;ergo non po- eft fupcr eam vbi abrolurc aic
D.Th. aél:ionem cauÍa:
réf1
~ffo
eadem aél:io Elei
.&
·ccearura:.
•(ccundx,non excludi 2caufa.prin1aJed
effc
db illa,quia
Tercio,quia melius laluaturctir Det1s non conct1r- clarluS?
rar ad peccarmn formalitcr, li non fit vna, vrrupra di-
Confirmatur hoc ipfu.m ex eodem D iuo T·hain:r,
ximus,íed piures aél:iones cauÍ3' prim:e,& recunda:;er- 1.pan.qua:ft.10
5'
anicul.
5
.ad
L
Vbi fimul reípondet
gocaufa prima,
&
focundadiílinllis aél:ionibus con- ad primam rarioncm oppofitam noílrre Íentcntia:, di-
currunc,& non eadcm.
cens ; Vna aél:io non procedit
a
duobus
agenribu~
Q!!~rtÓ,qui'a
01-:nibus ailberfaricirum
~rgume1itls,& t~talibus
v1¡ius ordinis ,
fe~
ni!1il .,rrohii?et , <!luod
rationlbus non efücaciter probatur
clíe
vnam aél:ío- vna .,
&
eadem aél:t0
.procc~at
a pnm!:?·•
&
fecundó
nem ,
&
ex alio capire fccurior eft ícntcncia oppolira·;
~gente
: ergo ex ·lncnte Diui Thoina: noílra condulio
e(go ab ea non cíl reccdendum.
efi
vera.
SECTIO
n.
~atidnc
prim"o,ílc
pr~batur,
qui3'tiullus modus de–
'pendct
a
re cuius cft modus ·per alium modum eiu(.
dem rarionis cum illo , fed omnis aél:io creata eíl mo-
.
¡
·
'b
'dus extric:ifecus ne¡ agenris ; úgo talis aél:io n, on de'..
N oftra S·ententia exp rcacu·,,,&.pro eitur.
:pcn~et
a
Deo;per aliam aél:ionem: ergo pcr iRfam dc–
(; pRima conclnfio. Aél:iouufa: primx, & fecundk
non (u1n dua:, red vnica aél:io, necaél:io cauírepri•
ro<¡
renninatur ad aétionécau(.c fecunda:;probatur fic.
Primo amhoricate D. Th. qui apene nofl:rain fen–
rentiam mernr lib.¡. contra gemes c.7.vbi in.ciruto
il–
lius capitis,fic·qo:rrit D.Th.quomodo idem effe,él:us
lit
a
Deo,
&
a
naturali agente. Sana:us autcm Thomas
hís verbis incipit capuc, quiburda'm autct'n difficile vi–
detur ad intelligcndum, quia cffc-Ous narmales ami·–
buantur Deo ,
&
nacurali agcnti ;
1~am
vna aél:io
a
duobnsagemibus non videtur progredi pofl'e>
li
igicur
a6tio perq1:1a1n naturaliseffeél:us producicur,procedi't
a
·corpore narnrali,non procedit
a
Deo.
.
7
Rcrponder amcm his D.Th.paulo poíl his verbis:
H.ccallrem ditfirnltatcm nó afferunt,fi pra:mifl'a con–
fidcrenmr;in quolibet enim agente eft duo confidera–
reJcilicet rem ipfam, t¡ure agic,
&
vircutcm qua agit,
licue ignis ca!·cfacicper calorem; vinus aumn inferio–
ris agenris dependet
a
virrme (uperinris agentis , in
quanmm íupcri11s agcns dat virtutem ipfam inferiori
agenti pcr quam agii,vel conreruát eam:aut ctiam ap–
plicat cam ad agendum ficut an!fex applicat inftm–
menrnm ad proprium effcél:um, rni ramen int'crclum
form~m
non dat pcr quam agit inílrumehtum ; nec
co~rer.~2t,
.red
dat ciídem momm;oporrct igitm, quod
aél:to infcr.'ons agcntis non folum
fit
ab eo
pe~
virm–
rcm propnam , fcdpcr vin1mm omnium fuperionuh
.pendet,
&
emanar
a
Deo,fcd eadem dimanat ab agen!.
te ·crca;o·; ergo aél:io
caur~
prim;:i: eft feconda::
e~go
vna,& non piures. Patetconkquentia, 'CJUia vna aél:io
cíl modus eiuídcm rationis cun¡ alia, quia funt ·mddi
influendi, Íed v'rn1s modus not¡ depender
a
re cuius eí't
mo~usi:er_
aliun) mC?dum ein{Clcm rarionis ; ergo vna
aébo non dqiendet ab a.gente cuius a:él:io cíl per aliani
all:,ionem. .
,
. .
~·aio'r
c.fl:eui~e~s,
vt i·nduél:(one patct, nam
vn.ió1
'qUla
ell:
modus p,aruum non clependens ab illis media
~li~
vniene, ..fed per
fo
ipf;nn,
&
vbi,
&
ru'bGffen–
na :{jmiliter;
&
ratio e'íl, qnia omnis módus eíl aél:ua-
lis affic,icmia
p~r
íuum
elfe ;
·~ude
non debet affi–
'C0Crc [em cµius.efl. eer.aliam afficic'ntiam , quia dabi–
tur procelfl!s 111 mlimtum' fed modus depmdet
a
re
cums ell modus , non per aél:ionem , ícd per af!i–
c1enriam ( vt videre cft in vnione hypoílatica ,
qua: dependet a
V~rbe
diuino terminante illam,
&
ve fic nqn dcpendet ab Spiritp Sapél:o, alias Spiritus
Sanél:u.s
Incan~atus eff~t
1
quod
cíl ha:refis,fi a'utem per
aébonem dependeret a Verbo, elfet aél:io tranfiens
in vnionem , ,atqui omnes aél:ioncs tranÍeunres
Íllnr incliuifo: in Trinitate ; ergo depe'nderet ab om·
nibus perfonis. Q)!are dicendl!m ' en folum dc–
pendere per afficientiam , qua: vnio eíl , ac
pe~
co~feqt1ens
pcr fe ipfam , guia pcr
[e
ipfam eíl:
af!ic1cntia)crgo módus dcpendet
a
re,cuius eíl modus
períeipíam.
Dicd