3óó
Phyfi:ca Difp. l
:X.
Decau[aprima.
·potcmia Dei,&poffibilitatc crcatllfa: ad hoc;vt
a
Deo
id,
quodcfl;a quo omnia alia,
~cbet
dfc cm
::i
(c;nam
producamr.
fi
_
om.ni~alia lunt ab
ill~,
&.
illud efi ahq?1d,.'.1cqu1e
Q!!od fic alicer probatur ,quia cffcéh1s aliquis hoc
cíl:,n11i
~
fc,li
rn1m.ababo
~..¡¡~t,
1am omma <11la non
·lpío,prod11citur
a
Deo imrnediacc,quodcum ipíc alío-
cílent ab 1p[o, cu'.n dlud ahud
.ª
quo 1púim efi
.~b
1fio
qui
fit
fall:ibihs,& aliquando aélu cxiíl:at, Deus irn-
non
lit,
ne~ ~íl: t1rc~lu.s
, ne i?cm fic.cauía íuuplius,
mediatc cognoícit,
&
vult voluntate conícquenti, vt
quarc ncc 1píum dice a quo aha ?mma. .Yndc
~eccí
talis cffcélus aélu cxiíl:at, ad quam voh1ntatcm fcqui-
fom cíl:, ve
a
(c1pfo
lit,
rn1 1at10
a
quo aha omma nc–
tur lhtirn exerci:ium potencia: cxcquentis , fcd hrec
ccíl3rio conue111c1. vi exprdli,
&
fo1rnahs conceptus
omnia verificamur de ornni omnino dfoélu qui vbi-
in rcéto rationis
a
qna iU1 prournit, vt
fit
a
íe uume–
quc fit;crgo omnis cffcélus
lit
ctiarn immedim:
a
Deo,
diatO: , ac formahtcr ex na1ura reí, quo fict,
~r a~lquc
Maior probatur. Nam Deus nó alitcr agere potcíl:,nili
(O,
quod aba IJHcruemar rano con:ertns entJS, a quo
intdlcélu,& volnntate,& potcntia dircéh,
&
impera-
alia c0nuen1ct 1lli rationc emis
a
le; cum autem ne–
ta
ab illis, itaque aut nihil vnquam eorum , qua: fiunt
qucat eíle,ii quo aliaomn1a,nifi p01em1á exequentem
Dcus immediatc cgic,quod d1ci 110n potcfi(rnnccnim
habeat ,illi ha:c conuemet mediano propter pcrfc-
aliqua: ali:!! caufa: pra:tcr Dcum ellcm,non ex
Dco,í~d
él:ionem cntis
a
fe.
.
ex íc;arque adeo Deus) auc omnino colifitcndum
cíl:
Vltimo principditcr,quia quando aliqua! res
d1uer~
'illo modo Dcum immediatc agcre ,ve diximu5 in ma-
(re
creaca: com1en1um 1mmcdiati: in aliquo vno oporret
iori. Minor amcm probatur, quia omnis dFeétus, qui . vnam aliquam
elfe
cauíam illorum immed1arc,vt in co
6t
dl
faél:ibilis,& aliquando exiíl:it,& cú lit cns quod-
vno conutniunt; íed omnes crcamr:r,cam corporarcs,
darn,atq; adco verum
&
bonú, vt cns cíl: cognoÍCitur,
quam Ípirimalcs,tam rnodalcs,qua reales funt diucrfa:,
-&
amamr
3
Deo; nam cognitio,
&
volitio Dei 1c(pe-
&
conuenium immcdiatc in vna communi rarionc
c1~du alicuiusobicéli, veri,
&
boni aélu cxiíl:cntis nihil
tis: ergo oponer vnam etk caufam omniurn vt
enu
a
aliud eíl: quam ipfa encitas intdlcélus,
&
voluntatis
ÍUnt immcdiatc op.:ratiua illornm, qua: vna cauía non
d1uina:.
cíl: alia , quam Dcus. Maiorcm huius rationis propo-
17
Amplius dcclaratur, quia entia crcata non minus
.litionem pollumus probare
a
priori, quia diucria non
prndcnt
a
Dco,inquantum agrncia,'quiim in quamum
tendum
ex
Íc, nifi ad diuerfa , nili pcr aliquid vniant.
entia, quia non minus
Cune
íubordinata Deo vna ra-
Deindc comprobac D. Thornas induélione; nam duo
tione,quáalia, & licue
func
cntia per participationcm,
diucría corpora cahdaca\orcm accipiunt ab vnacaufa,
ita etia íimt agentia,&c. ícd quanmm emia func,Ínnt
puta ab vno ignc, vcl cene ab vno aliquo, quod poí–
omnino dependencia
a
Deo inrrinfccc,
&
nccdfalio;
fit
d1ucría calefeccrc,& lic de aliis, vbi nora maiorem
ergo limilitcr pendcnt, quatcnus limt agentia ; ergo
hanc de vna caufa proccdcre,lace accipiendo vnitatem
dum agunt non folurn pcndcm,quia_in·ctle confcruan-
vt
de analogicaJpccifica,vd genenca,&c.Sic cnim sú–
tur a Deo , íed ctiam quia in ipfomet agerc per
fe
&
pta illa maior íuflicit ad concludcndum propofitum;ni
immediatc requirunr influxum Dei.
clfc,Íeucomrnunis rario cntis,provt in rcbus crcaris in-
J
B
Vrgetnr amplius, quia Deus
ex
vi
fua:
pcrfcélionis
uenirnr,ralis effeélus eíl:, ve op01teaccauíam ciusclfc:
cominee immediatc cminenter omnia entia creata,
vnam vnitate diuina dlentialitcr ; atque adeo vni–
hoceíl: tam aéliones, quam operaciones, & cffcélus,
tate indiuidua vcri Dei , cum nulla alia res prreter
ita vt propter fuarn infinitatem non poffit non conti-
Dcum infinimm poilic eíle cauía omnis cntis produ–
nere immcdiarcornnia illa,(continentia cnim hrec cíl:
cibilis.
ipía omnipotcntia qua: immcdiati: conucnit Deo) &
Vrgctur hoc, quia caufa Ícc11nda,non potcíl: dcrer-
ita continct ipía,vt indcpcndcntcr ab alia
c~uía
conti-
minare
(e
quoad indiuiduationcm effeélus, tum quia
ncat , ex alio autcm capitc, nulla creamra continct
non cognoícit indiuiduationcm effeélus in particularí
aliam linc depcndcntia
a
Dco.íed cum íurnma depcn-
diílingucndo vnarn ab alia,mm quia eios porentia
efi
dcntia ab ipÍO.Atqui Dcusdum opcratur aéiu non cll
indiffercns ad plura indiuidua ,
&
a
fobieélo,
&
minus infinirns,quam dmn poteíl: opcrari ,
&
creatma
circunílamiis non íatis dctcrminarnr : ergo ncceí–
durn operanir non cíl: minus finita,& limitata , quam
faria eíl: cooperario etufo: primre , qua: volunra–
dum potcíl: operari; ergo Deus.indcpcndentcr opcramr
te
1
fua poteíl: cam determinare ad lingularem cf•
omnia creata immcdiatc,& creatura non operatur, nili
fcltum.
depcndenter
a
Deo. Patct ha:c conícqucntia, quia eo
modo ell aélus fecundus, quo
dl
alh1s primus , & co
modo eíl: exercitium,quo cíl: potcntia, qu:i: excrcctut
pct illud,
&
ideo cxércitimn intcllcélus ncceffario dc–
bet elle
i?ltcllcél:io, & non volitio;& exercitinm,
&
aéius focundus vohmtatis debct cífc valido,& non in–
tellcél:io, &c. quia debct mcnfurari cxcrcitium eum
perfdl:ione potentia? , (ed aél:us primus, & potencia
crcata non poteíl: contincrc effcélum crcarú ,
&
opcra–
tionem nili dcpcndcndo
a
cauía increaca:ergo non po–
tcíl:opcrari cffeélum crcatllm illa creata cauía,nccopc–
ratio
crc~ta
cmanat ab illa,nili dcpédendo
a
caufa in–
creata immcdiatc,[cd dependentia cffcélus
~
caufa; cfi
operatio cau
fa:
refpcélu cffcélus; ergo Dcusopcramr
imrnediate omnes ctfeélus , & opcrationcs caufarum
fecundarum. Prima maior
líe
probatur,quia id , quod
a
fe
politiu~.&
perfellc dcbct cominere omnem pcrfc–
élioncrn limpliciter limpliccm , afquc comincrc cmi–
nentcr omncm creaturam
dl
perfell:io limpliciccr lim–
plex : ergo
D ens
habct cmincmialcm contincmiam
omniumcreaturarnm. Vndc ratio forrnalis·cífcndi
a
Íc
dr
ratio formalise!fendi,a quo omnia alia ,
&
ccomra
Vltima.
Argumenta aduerfaria fol11untur.
A
D primum argumcnrum,nego maiorcrn;ad pro-
J
SI
bationcm maior!s , concedo maiorern,dillinguo
minorcrn,non concurrit ad macerizlé: pcccati nego, ad
formalc concedo.
Ad r'plicam reÍpotldeo horniuem pcccarc,
&
non
Dcum, ac proindc Deum non cíle cauíam formalita–
tis
p~ccati:Homincm
ameroeffc veram caufam illius,
quia. \icct vterquc concurrat ad aélurn
pccc~ti,
tamen
•concuríus hominis,cll particnlaris, & dcterminatur,
ex cuius vi fcquimr dcfe'1us in aélionc, & conrnrfus·
Dei eíl: gcneralis,
&
ex Íc
indiff~rens,
ex vi cuius,nul–
Ja
íeqnitur deformitas;fcu malitia,qu:e formale pecca–
ti dicimr.
V
ndc aélio
illa
fcu marcrialc, quod ab vtra•
qu~
proccdit non habct
a
concmfu Dei, quod
lic
rna–
lumJed
a
concurín hominis,qui detcrrninatur ad illud
fonnalicer,
&
ideo Dcus.non cíl: ca11ía pcccari,fed ho-
rno>