746346

Liber lll.

46¡

DIGRESSIO

Phylica,

VI.

p"r

41er /11mm

den111r ali.e ooiornmfpecies

imprrffe.

Hall:enus invaluir ea' apud Peripateticos opi–

nio,a quocumque objeéto vifibili per totum rne–

dium diaphanum propagari , accidenria aliquil,

qua: lint ip!ius ob¡efü vilibilis vicaria,

decer–

minenc potcmiam vilivam ad perceptionem feu

vilionem ejufdem objeél:i. Putant amem mulmm

p.r:r:lidii in argumenris noll:ris Mathcmaricis

re.

naél:uros, pr:r:cipue cum vifio per r2dios rellexos,

auc

rcfraél:os fieri manifeflum !ir. Exifümanr

enim hujulinodi modos videndi, nullam vim ha–

bicuros nili aliquid per medipm propagaretur,

quod ralium

affo~:ionum

capax elfer. Nos in hac

digreilione pr,.,cipuc' expendemus , an argumenta

qua: ex principiis noíl;ris deducunmr huic opinio–

ni vel rancillulum favcant, an vcró p¡incipiis no–

íl:ris omnem fuam vim_obtinemibus , fac1le quis

hujufinodi Ípecies poilic non aJmirtere.

Przcipuum aumn

~rgumcnrum

ell, quod po·

temia indeterminata ad perceptionem unius, ve!

alcerius objtll:1 , determinari dcbeat pcr aliquid

quod ip!i con1t11¡él:um

lit ,

uc potius unum co–

gnofcac'quam alind.

~1od

vero oculus !ir po–

tencia indil!erens experiencia patee : íed l)i!i ad–

rn<etaomr hujafmodi fpeci,es 'ab oculo prod11él;,.,,

nihil excogirati potefl, quod lit potencia: viliv:r:

conjuuél:um,

quo dcterminari pollic'

lit

potius

~nnm

colorem percipiat, quam alium; ergo tales

forma: admirtenda: funr. Objcll:um enim d1flat

porencfa vi!iv•; nullum autem corpus dill:ans po–

tell determinare potenti•m yilivam, vel enim illa

• cleterminatio ell formalis

tune deberet deter–

n1~nativum

recipi in ipfa potenria, vol illa detet-'

tninatio quod ell prohabilius, efl: dfcél:iva t:um in ,

"1felh1 produccndo aliqua elucefcar perfeél:io ipfi

objell:o refpondens ; nempe erre repr,.,Cenracivum

iplius objeél:i ; fcd•objeél:um abícns hanc deter–

minacionew effeél:ivam pr:rllare non potell,

fe–

cundum commune axioma, nulla cauía efficiens

agit ;n pafíum dillans. Addo quod

ohjeéhun

eriam nihil propagando per medinm determinare

polfet oculum ad videndum: nulla effet ratio, cur

inrerpoíiro quocumquecorpore, impediretur vi–

iio, feu quate requirerct11r,nt ohjeé\:um etfcc in li–

nea reél:a ab oculo duél:a,

quare ad ompem di–

ll:anriam a:qualiter non videretnr: ita ur reéH,

occultara quacumque ohjeél:i parre, percat etiam

repr~fontarjvum

ejus,

confcqucnter ejus re–

prrefenratio. Dcinde nulla effec ratio cur pro va–

ria ioterjeéti medii raritate

aut den!itare , varia:

fequcrenrur vi!iones,

Neque aurem himini potell id mnneris detnan–

clari. Quod enim repr:z:Íenucivum ell: unins, non

potell ipÍlnn immutarum

elfo

tepra:fenutivum al–

tcri~s.

; fed lumen ell reprzíenrativum corporis

luc1d1

quo procedit; ergo immmarnm non po–

tell

~íl'e

rcprreíenracivum corporis colorati ; quod

d1ca_mr murationem aliquam recipere, id quo

murnb1mr feu id qnod recipier, erit id quod ípe–

ciem vocamus ; cum enim id quod additur lumini•

iir

rc:prrefenracivum colorati, benc vocabimr ejus

Ípec1es. Igirnr femper

eo capice negad non

J'Otcric Ípedes.

• •

Tom.

l .

Non camen ex eo Iatiocinlo cvincitut adhuc

tale repra:ícncativum am Úmul com lumine

ro–

pagatum_, auc lumen afficicns

modificansPeffe

fpec1e~

impre!fam,qualem nobis deícribum Phi–

l?foph1 ;_Íed

a~h~c

uobis liberum erit variis en–

ti~ns,

hu1ufo1odi_vnn ,

efficaciam confcrre. Et

pruno

lit

propms ad op11_11onem illam Ípecierum

acccdaq1~s

, v1dentur

hn¡ufrr~odi

repra:ícmativa

cnm lumme propagato , non

e!f~

ejuídem rationis

cum colonbus

.111

corpore term111aco , ícu opa

exillencibus. Nam ex diverfüace elfeél:uum

fonnca~

•

lium divedicarem eciam

for~arum

agnoÍcímus ;

fed

color

111

corpore opaco ex11lcns ; habet alios

elfeél:us formales .' qnam habeam illa: form:t qua:

colore per medmm propagancur ; colores quip–

pe cxillentes in opaco impediunc quo minns alius

color in eodem opaco·recipiacur,

infuper ne

forma: reprzfencativ,a: aliornm colorum in eodem

opaco recipiantur. Secundo forma: pet medium

propagara: , vi!ibiles non

ÍUnt,

faltem vi!ione di–

reél:a,

quancumvis in loco magis excenío pro–

ducantur, non minnnnt tamon, aut augent vi!io–

n~m

objeél:i pri1i:arii,

colorís. lmm"o nequc in

v1!ione reflexa v1demur hu juímodi Ípecies,ram in

ea qnz

~t. "'.

fpeculo tcrfo,

polito, qulun io ea

q_uz acc1d1t

111

refleél:emibus fcabris

non poli–

us. Colores aucem habenc hoc

rerminem

\ti–

fionem, igimr illz forma: produél:a: peemcdium

non Cune e¡uídem naturre cum colonbus qn..: fimt

objeéh visus.

Multo minns libi perfuadeat

fucil~

aliqllis ; id

qnod

coloraro propagamr per medium ' etfe

cor.pufcnla qu,.,dam ; quomodo cnim tam tcnuis

fobllamia qure in colorato invenirur, po!fer eva–

porare,

cxrrupere

ei¡

ram citó , ram cjiu tan–

tam copiam corpuículorum,

fpacia

ra111

va!la iis

implear , cum ex omni puPél:o fpatii quÜibet

co–

lor eodem tempore vilibilis

lit.

Deinde .qurenam cffec vis mQtiv<t

qua move–

renmr

impellerenmr hujufmodi corpnfcula,

feu corporum exu,,,iz,

in omnem feranrur lo<1i

diffcrenriam ,

qu,.,Gumqne media etiam dlll'iffi–

ma, diaphana tamen, maxima vclocirare,

fere

in inllami pcrvadanc ; cur ab aliis alia ratione

comraria motis non lillunmr, aur Calrcm leges

direél:ionis non mutañr. Qnod etiam deberet

•e·

tidere quoties vacuirares in direél:um jacenres non

invenircnr. An alia arque alia continuo fluxu libi

fuccedunr, an eadem remanenr; ii ultimnm quo–

modo ablato objedo non amplius io tnedio

fo–

fiencanrur ,•fed decidunr. Si vero primum, quam

ingens

iarolerabilis corpufculocum mulripli-

cario.

, .

Addo qnod moro diaphano,

agitato, nullo

modo murent !itum ; cum tamen

corpuícula

iinr , qua11ri1a1c non careanr ,

confequenrer

fa.

cilc

venris aliiíque moris corporibus alio averri

poffinr. Nec facit quidquam quod ferri ramenta

prius languenria excitati poffinr,

in cerras li–

neas dirigi , ii magnes accdferir. Primo 9_uidem

ferri ramenta etiam hoc modo direéh,ab2l11s cor•

poribus impelli ,

ah ca direll:ione

derorqu~ri

pollimt.

. .

Secundó etiamli admitterenrnr fpmrus Ccu

ha–

lims quidam

magnete !emitti , qui ramen 'in

ipfum recurranr, non conrinuo adm1rrend1

df~n~,

cqrporibns coloraris proprer fph:rram

~ll:ivi•

ratis ferc infiniram ,

confequenrer

1ncr~d.1bilerh

corpornm

multiplic?ti~nem?

qure tamen 1? .c.o–

l!em

ene medii fpano mven1renmr. Reilar 1g1mr

N N