DE
lVERSALIB
VS LIBER
11. DISSER
T.IX.139
remotam,
&
proximam. Remotiffima, ex
ab–
Hrall:ion e intcllet'lus agentis
confurg1t,
l emo–
ta ex
a
ílrall:ionc
p
ffibtlis, qui
cognokit
nacu–
ram íingularitarib s
nuda
1.
Pro1'ima
vcró
e.x
comparationc
incellelt us ac.1u,&
po!itiue,tamen
íi
nplici modo
apptehend
ntis
ilJam, vt
abílra•
ltam,& indifferent
n1 ·
'lul
cum
indiuiduís,tan...
q
uam
cu
m
rerminis
ci
us
i
ndiffercntia!,feu
fupe–
rioritatis. De V niu rfali Platonico plenifüm di–
fputaui Diílcrtat.2.illam adi,n'c pigcbit.
-
§.
22.
Obijcies fecundó, cum
Onizio
aífe·
rente , per
abflraél:ionem
iut
Jlcllus
paílibilis,
C]
ua
cognofcitur
natura
fine
condicíonibns
indi.
uíantibus ficri relationcn1
rationjs,
qua vniuer–
falc formalirer conftiruitur.
1
am vr
refultet
Ens
racionis,
íufficit allus diret us,
&.
abfolu–
tus inrcllcllus
attingens
obiellum; poíico enim
fundamento,
&
termino in rclationibus
reali·
bus,
ftatim
confurgit
relario
rcalJs:
ergo v
t
re·
íultet
relatio
rario01s
prccter
pofirioncm funda–
menti
proximi,
&.
ten.uini , fufficicc
~ogoitio
abftraltiua,
qu~
dtrell:e
rendar
ad
ob1et1um_
realc,
&
indirelle
ad ens
rationi •
Confeq
uen–
tia
eft bona ;
nec
enim
exigirur ad
hoc, vr
refa–
tio rationis
babear
totum
fuun1
e(fc incognofcj,
quod
ipfa direéle cognofcarur
aau
comparaci–
uo, ed
fufficit, quod
all:us tendeos
in naturam,
t
ndat
indirelle
per q
uamdam
rcfultanciam
ad
rdationem.
.zi.
Bene·refponderat M.Ioannes
a
S.Tho.
Rclar1ones rationis non
conf
urgere per reful·
tantJam , fed per cognitionem ,
ve
czcera en
tia
rarionis, quam
fo! utionem
non
expugnat
Or–
t1zius.
Aíl
ego gratis permiffo, q
uód
pcr re–
fulcantia m
confurgat;
facilius nego, poni fun–
damenrum,
&
terminum per przcilionem
ab·
firalliua,
. N
Jm
hzc
potius
efi
remotio ,
f
eu
íepuario cermin1, nempc
inferiorum: quare,.,
cum
foJacomparatio
tam
fundamentum,quam
terminum
appn:hendat,
fola
cfficiet relationem;
rcfultct,
vel non
refultet,
quod
parum curo.
Ad
forma·n1
argumenu:
dato
ancecedenri,
nc~o
{uppo 1tum
con{equentis, fcilicet,
~q~od
cu m
cognic1onc
ablhaéhua
coha:reat
pQÍtt10
funda·
mcnt1,
&
ter
mini.
§.
24.
Ob11l
u:s
tcrrio •
Per abfiral}ione01...t
inrelkt1us
paffibiiis natura
dt
communis,
&
reípicit
infrriora;
Sed
com
munitas
cum
refpe-
8.-u ad iofcr1orc1 efi pofitiua,
&
Logica
vniuer–
falitas: ergo per ab{
rallion
m fit
Logica
\'ni–
ucrfaliras. Ma1or probamr quoad
refpcl1um,
in quo
eft
difficulras.
I
atura
cogno~
irur ab–
firaétionc poíiriua, vt
~bth.ac1a a~ rnfcr~ori
.us;
ergo
cognofcitur cum
ordine
a
illa,
a
qu1bus
ab1tral1irur.
§.
1
•
Dices: nulla
abílrallione
attiagi
infe–
riora,
vt raJia.
N
gatiuJ
namq ue
eít
cognitio
nJH
r~
non cogniris
indiuiduis;
Pofitiul
veró
J
icet
arr
in
g
r na ru r
:un
,
v
t
abtlratlam
ab
inferio-.
ribus ,
Ha , \ r
mfcriora
cognofcar, vt termi–
nu
m
4
'!''º
t
da
clt
abfirac
io;
tamcn
illud eíl:
refp1ce1
e
infenora,
in
quibus
non cíl;
ar
~eró
ad vmucr
alü
cea
peticur,
quód
ea
refpiciat,
vt
h:r
t
inum, ad quem,
id
eft,
vt
in riora, in
qui
us
íir.
.
Logica
lJ
lo: de
~fpz
·o
_
§•.
26.
~cd
co?cra: Quia eo
ipfo,
qu d
ab·
flr.aél1~n~
pofirma
atc1~(7anrur
i
lfi
riora,
cogn
..
fcuu~
1p(a
natura ,
v
t
rnclu
ta
m illis,
&
intcrio–
ra attmguncur,
vt
includentia naruram: ErO'o
íolurio
inanis
ell,
nullaque.
Probatur
anee~
-
dea_is •.
Nacura formalirer
non
abllrahitnr
ab in·
fcnonbus, fed
a
ditferenrijs
infcrioru
m'
impof–
fibil~
efi enim concipi inferior.'.!,
quz
naturam
non
1.n~ludanr;
i\t
qui
uílicit, quód
natura_,
~on~1~1ac~r,
ve in.clufa
in
infrrioribus
tanquam
~n
d1fü.nébs
a
fe
1pfa
pee
raríonem (nihil enitn
~nclud1tur
in
fe
ipfo, fed
in
alío)
ad
hoc,
vt per
1pfam
abílraéHonem
fimul,
&
feme!
remancat
íeparaca
a
ditferenrijs
infrriorum,& re
Jata
ad in·
fc~iora
in
qui~us.includit~r:
Ergo
per
abltra~
ll.1onen1
on~1tuuur
Log1ce
vniuerfalis.
§.
i7.
Re/ pon
deo.
Conceotum eífcntialem
abltraétionis
vr íic,
confiíler~
in
eo,
quó
in~
te.ll~l1~s ~gn.ofc~lt
naturam
non cognitis
omni~
no md1u1du1s:
quare mea
quidem
fentenua....
~ulla
efi.
po~itiua
abítra'-"tio.
Parró ca , qua: ta:·
lis
ab
aliqu1b~s nunc~uparur,
non efi
cognicio
abfoluca,
&
d1rcél:a,
íed
aétus
q
uida111
retlexus ,
&
comparariuu •
Equidcm
ii
naturam
<:onci–
pic non
vt
naturam, ted ve
abítraa·am,
nccef·
fum eft, quod
.~
abflraétionem
cognofcat,quod
~íl
f
upra
cogni~1onem
rdleékre.
Nego
igitur,
rntclldlum
attrngerc vnquam inferiora eo
auu
prreciíionis,
neque
vt
incJudenria, ncquc
ve
cxcludcnria
nacuram •
Adde , quod
femoris
diff~rt:ntiJs
multiplicantibus
infcriora,
non
ca...
pío, qurenam íint, vel dari poffint inferior
1
q
ux
nacuram incl udant in
i
p!a
abílralhon'-'.
~cd
vcró ,
confiderare
infenora
includentiu
narn ram
i
pfo ad u
abftraél:ionis
N
ominalifmuai
oler.
§.
28.
Obiicies quarto. Aélus, quo
natura
comparatur
cum
interioribus
non facit Jllarn_,
magis communem, quam fecerac intcllell:us ab•
firahens, fed íolu m
eam
rcfert ad interiora; Sed
illa non
poífet referri, nifi
prius tupponcrecur
vna, aptaq uc
eíle
i11
illis;
h~c
eoim
caufalis
efl:
vera; ldeo natura
h~c
ret rcur ad
h:Ec
íingula–
ria, quia eíl: vna,
&
apea
ff
in illis: Ergo
com...
paratio non facit vnam,
&
aptam naturam , fed
:lbítrallio.
Confequentia
vid
"tur mamtdla.... ,
quia
Relatio nunq uam
con.tituic
fubicc.1
vnum,
led
iam
vrium
rcfert.
§.
29.
Re
pandeo.
Concedo mínorem,
comparJtio non fücJt
mab1s communem
na
-
ram,
id
dl
non
mphfü:ac panes
f
ubieéhuas ;
t -
1ncn
ipfo
altu
rcferendi
producit
relationem ,
qua fir
communjs fotmaliter,
&
pofiriue. tvlmo-
r
11
dillinguo :
on
offi
t
referri,
mh
prius
fupponeretur vn
,
&
apta
ad
ffi
ndum
in
mul
tis, apta
ne~
riue,
fru fun am uralner concedo;
apta orm llcd,
v
l
poüciue
nego.
Nacura
cnitn
abíL.·all:a, qua! v:
1ucrfalis
cfl
M
rapnyíicc,
fo·
lum
ncga"iue
eft aµra;
id
non
l1bL
repugnar,
quod ponarur
in
multis
r inr
llcllurn:
figu
fufficiens
fund m
ntum, ncmp · rcrnornm,
hoc, vt
i .
t'-!1
us
ipf;
m
n\4cu
n1
omp ra ns
cum
mulr1 ,
ku ppr hcn ens (modo 1implici
effe in m lc"s,
producac
re peélum dlum
logi-
cum,
q
natura r
ddlc
r
proxicnc,
a 1-u
1
.
~
2
P~
lO