295 / 1108
DE IMMORTALITATE ANIMOR. LIB. XI.
1si
ti
dominatura efi, ab
ipfo opere
per
effentia
&
eiTe
&
uirtutem
oporceat
effe
fecretam,
ficut
in aere
uidemus
calorem quidem
a
Sole
fuperno mifceri,
lumen uero nequaqua.
Oporrec
autem
naturam
etfl
per
fe
irrationalis eH,tam_en corpora
ti
um rationes
habere,
quibus pofsit intrinfecus Gngula
congruis
modis ad f:inem conuenientem raciona iter
ordinare,mouere,formare, cum(p per fe
irracionalis
tit,ab eo quad per fe rationale efr,
duci
deber,rarionibus(p
formari.
Nempe irrationale
dt,
nacur.:r
per
fr
irrationali
ordi...
nem uniued1
committere.
Jgicurin caufa
foperiore
necelTe cfi raciones
rerum
adeo
ra ...
tionalicer
effe,ut
caufa ipfa fe fua(p
animaduertens,
&
foi,&
ration
um firarum
certam
habeat
rJtionem.Abfurdum
cerce
forer,cum nos,mm
nofiri, tum
nofrromm
operum,
rum uniucrfl
rationcshabeamus,
caufam uniued1,
neque
foi,nequefuorum radones
habere.
Qµamobrem
fi
mundi conditor omnia nouit,
cerce non refpexit
in
aiia uc
ilfa
p~rciperet,
Oquidem cognitio eius,alia
ipfamec
cognicione produda proculdubio an...
ce
-coir.
Ql
·s enim ignorct
externmn
opu~
fequi intrinfecam
adionem .
Itaque Deus
in
fef...
pfum r
fpidens
nouit omnia.
Qw
He
ut
in ipfo
flnt
omnium fpecies, per quas cunda
cognofcat
&
faciat. Atque (
ut
fummatim di
cam)
quemadmodum
in hoc
maceriali
mundo
mated~
omnes in
unam
tandem
intimamque
materiam, '1c
&
mulco
magis
in
m
ndo
formali
form~
omnes
in
unam
incimamqae
formam
necefTariO reducuncur.
Qrod hinc rurfus argnmentari
Heer.
Quod
omnls
uica
prolcm foam
penes
feipfam
prius
gencrac
quam frorfum'
&
quo
pr¢lfianttor
uita
eft,
eo
inceriorem
£1bimet
gene...
rac
proiem.
Sic uita uegctatiua tam
in arboribus,quam
in
animalibus·femcn qua
fl ar...
borem
&
quaG animal in corpore proiJriO prius generat,
quam
auc
iaciacextra,
aut
ar...
borcm inde animalue
exterrm
m
producat.
Sic
fenf1tiua uira,
qu~
efl uegetatiua
pf~
..:
fiantior, per phantaGam
tn
feGnrnlachrum inrentionemque renrm
parit prius quam
in
externa materia
fabricet. Sed
fa:tus ille phantaf1a=
prim
us quia in ipfam
&
anima efi»
ideo
propinquior efi animze quam fa:tus
uegerariu~ uit~,
q1;i
non
flt
in anima,
fed
in
corpore.
Sic
uira
rationalis,quxeft
excellenrior
fen!1tiua,
paric
in
feipfa
rationem
cum
rernm, cum
fui
ipfius quail fa:tum
pdus>quam
ucl loqucndo uel
agenda
promat
.ill
luc<'m.
Primus ilic foztus
propinquior efl animf
qua
phantafl~f~tus.
Vis enim
rationaJis
in
foztum fuum,pcr(p
ill
um in
fcipfam
refledicu r,quod
efB.cit
phanca£1a.
Sic angelica
uica
11otioncs
fui
ipflus
&
rerum promit
in
fe antequam depromat
in
mundi
maceriam.
Proles
h~c
interior
efi
angelo
quam
rationi foa,quia
neque
ab
externis incitata eft, ne...
quc mutatur.
~ramobrem
diuina
uita eminentifsima &fcecundi(sima omnium >uni–
uerfam hanc m undi
Machinam
canquam prolem fuam
in
fe generat prius
quam
pJriac
fXtra.
Oportet autcm
huiufo1odi prolem,
quam Orpheus Palladem uocar,
louis
ca ...
pice
nar1m,
magis
imimam (m
ita
d1
xe:-im)
dfe
Deo,
quam
angeli norionem angelica=
mentL
In angc!o quippe cum
fie
effe
aliud
quam
intelligere,
nocio
qu~
generacur
inrel
ligcndo,aliud,.efl
quam
ange'i
ipGus
effentia. In Deo autem
quia
effe
&
inrelligere
i ...
dcm
f
unt,
notio
qu
am
Deus inceiligendo
fcipfum gignit tanquam
exa<'lifsimam
fui
i...
pfh1s
tmaginem,idem e!t
atque
ipfe
Ocus.
Quoniam uero
generationem
uolu
ptas
comirarur.
'fimce :.1s
PJatonis
inquic,
Deum
opere
fuo
mirificedeleetari.
In
profe
aurem dla Oe1 intima, quc:e
uniuerCale
femen
dl
mundi, infunt
proptia femina
mem ...
hrorum
omnimn quc:e
in
mundo
hoc
prole eius cxrerna gignuncur. Scmina illa
d~
C4
ncia
inter
Ce
conueniunc, nc Deus
Lie
fubfhncia multiplex. Differunt ratione, ne
quicquid in mundo
fo,
fine ulla
uarietate
£1c
unicum.
Age
fie
ulcra procede.
Cum
Deus uim habe:at infinitam,
&
res
qu~
fcquunrur eum
c~nc't~
finitam, ideo(p
di ....
uina uircus
non
fie
determinata ad
ea
fol
um
agenda,quibus
finitce
res
poffunt fubmini ...
ftr.arc,fcd
queat
tlbfque
11Iis
infuper
innumerabilia
opera
etiam
incorporalia facere,
aa
non
nece!1arium ribi uidecurin
Deo horum operum formas
qu~
abfq3
infirumentis
cercis(p fubiedis facere poreft,ica relatione
falrem
difi:indas
dfe,
ut
propriam illicha...
beanr
rarionem.
Nam cum ab uno,quancum
unum
omnino eft, abfque
m~dio
fubie...
d6uc ceno
non
fiat
multa,nulla
cft ratio ob quam
form~_
tales
pofsim
ex
Oco
multi~
·
·
p~cc