IN EPISTOLAS PLATONIS
Pbilofophiz
fiudi~
Ütrunq; facic& quemadmodum qui hu
m1dum !Jgnum cnccar prius fole, demdeadmouer igoi,oc–
cafionem quidem ligno pr:cbcr,uracccndatur ,ocquc t:lmcn
ipfc,(ed ignis acccodir hgoum:ira fiudium pbiloíophicum
&
pcr moraTcm difciplioam,
&
puri6cido przpararaoimam ad
diuina,
&
pcr cootcmplariuam
refolu~ndo
admouer mérem
diuinis arque coniungir: ncque ramen ipfum diuina nerirare
formar mcorcm, fcd aeus i¡>fe ignis infiar menrcm quafi ma–
teriam pbiloíopbia:beneficio pararam,
&
pro~nquanrcm
ue
ritaris foz luce pcrlufuat. Plaro igitur
cú
dix.üfcr diuina neq;
lireris, neq; uerbis e:rprimi polTe, lignificauit pra:tcrea,neq;
polTe doceri uel inucniri eadem ranone qua ca:rera.
In
alijs
cnim percipiédis
in~uifirio
nofir:i intelleélum
&
par.u
&
for
maccum ramen in diuinis percipicnd1s inquilirio uel_purg.i–
tiísima arque eminentifsima parer quidem, fcd non former.
lccirco inquir opus dfc diururna cum diuinis confuetudine,
íignificins fpcculationis a(siduitarcm:irem
u.itz
coniunaio-
nc:, fiue communione, lignificás purificationem morali diíci
plina pcrfcfum. Addirin mentem denique ficaffefum non
paulatim quidem humano quodamamore, fed Cubito lumen
ueritaris accendi. Sed undénam? ab igne, id efi dco,pro/ilié–
tc fiue fcinrillanre. Per Ccintillas delignar ideas exempla rc–
rum in mente diuina. Delignar
&
formulas idearum nobis
ingeniras .
~
per defidiam olimconfopirz, excirantur ué
tilanre doürina, atq_ue uelut oculorum radij emicanrcs,ideis
uelut fiellarum rad1¡s collufiranrur. Subdit eiufmodi lumen
non a
ccendi íolum, íed fieri in anima,
lit
ofrendar rum for–
mul
as el.fe innaras animz,tum lplendorem eiuímodi familia
rcm
e uade re.Acne putcs io eo fiatu mentem ambiguam
fo–
licita
mé¡ue elfe,addidit: Seipfum iam alir, id efi lumen hoc
primum diuinirus in méreacceníum, dcinceps Cua uirrute
di
uinornm haurir copiam radiorum, arque almo menrem gau–
dio complet. Hicanim
us íeipfumnutrir, id efi nihil qu:rrés
exrrinfecus uiuit ícipfo
contcnr.us, & quam beate inrus
.affi.,–
ciatur, etli uelit, nequ
ir tameo , &ncíctt expcimere. Plato
quinq; inhac coremplatione mcdi'tarur gradus, quos in rheo
fogia legito diligeorius :\ nolris e:rpofitos. luber enim cupi–
dum ucritatis, tum perauditt\Dlab.ipfo reí.nomine, tam per
uiíum aliosé¡uefenfus arei ipfius acc1déribus adipfam rci de–
'finitionem procedcre, per hanc ad formulam rei innaram
menti, per formulam denique ad ideam tam formularum
qpam rcrum procreatricem. Doceré¡ue interca ideam
:l
rcli–
qui~lqnge
differre, qyatuor pr:rc1pue modis. Qcia ícilicer
idea (u!;ftao9a cfi, fimplex,immobilis,contrario non permi–
xra.Reliqua uero quatuor, id efi, nomen
&
accidétale fimula
crum
&
definirio
&
formula: notio ' a Cubfiaotia' limpliciu–
tc,fiabilirare,puritate idez degenerás. Iccirco haud íutf1cien
terideam nobis
imprimun~,
fcdaddiuinam impreísionem
nos,urcunquepoffunt, accófuodant.Deniquc mens impref–
ú
diuinltus;fi quando fiudeat ideiruru cbaraüeres uerbis li–
tcnsque e:rprimere ,'pulaherpmarum rerum deformes.red–
det imagines. Verum ficted(<lerirPythagocips, non
tam
có
ten9~r
Uf
depingat ideas,quam .iir.audienrium
a~i1;nos
exco
1
'
lar,
ac uclur tabellas expofut, qmbus raodem diurna: forofa:
Jiulno"'digito depfoganrnr. Ipfa faoe ccclefies fuf¡>icieos ra'–
dios,nonconabiwr apudca:cos,radiorum formas frufira de–
fcribete, immo
fi
infunabiles tinr,dimiuet: li.Ianabiles, dun–
raxar purgareaciem aggreru'eruf,lúreú'mqúeerigere. urpÓtc
qu¡ic intelligataJio·fe paCtofrufira·laboraturam.
·
'
l
•.
A
R ,G V M
E-~¡r
V, M
l ·N
,
J
ri•
-
, epill9lam
olbu~.
1
, ,
,
I
N futieriori cpü\ola prin'cipes Syracuíanos infiirueris, la-.
tius in co
nnub1js, pr.a:ceptfs,
&
in rebus
a
fe
Dione~ue
ge–
füs U!'<fa¡us
efi.Inhac uarppropria iam infüt¡¡['! bret¡¡9,npu,
~~j~~rat~~~n~~~ri~~::'!r~r~~r:{t~~'::e~~~~tc~~~(f:~
ARGVMENTVM IN
nooam epifrolam.
I
N
epifiolaad Architam philofophum publicis rebus oecu–
pati!Simum, confilium dat cootemplantt, nehooefiam .li–
mul & necdúriam deíerat afüonem . Prodelfe enim homi–
mbus
&
publice & priuarim,áclionem honefiam uocar & ne–
c.effiriam. H_onefiam quidem,
q~ia
quemadmodum quod–
libet corporis membrum non fu1¡pfius ranrum eft, fed alio–
rum eri:im, maxime uero rotius, ita homines aliJ aliorú íunr.
ac potiíSimum ípeciei . Necelúriam uero, quia,& oiGalijs
uixeris, oon potesribi 11iuere,& nifi-<iomefiios patria:é¡: íuc–
curreris, res profeüo familiaris
&
publica uel defututa gu–
bernatore nutabit, ucl
:1
deterionbus gubernata periclit.tbi–
tur,:ic denique faciet naufragium.
ARGVMENTVM IN
decimam epillolam.
A
Rifiodemum Dionis familiarem eleganti.2 mornm
in
primis philofophanté, in fua opinione
&
uira cófumat,
afierens íubfianriam quidem philofopbia:moralem uinutem
elfe,'\uod
&
oomen ipíum declarar, amore
quod.imculruéj;
defin1tum. Speculationes uero humanas elf
e uel ornameora
quzdam philoíophiz extrinfeca, ucl uins ad ipfam menris fir
mam puritatem qua: ad mores perrinér, comparandam.
~a
comparara diuina potius qu:lm humana:
&
in
fufa
deíuper po
rius quam acquüica,Cequitur contemplauo:ad quam fpecula–
tio illa prior
li
conferatur, ludus quidam
a
Platone cogrro–
minatur. Id autcm Pytbagora? Socratisq; maximum cfiprz,..
ceprum. Vbi uero ornamcnra traducimus, Gr:ccum uoc:ibu–
lum oroamentum fignificat ar_gura: cuidam uanltari & fuper•
biz minum. QQ.aúdicar, Sc1entia inffat, charitas
a:dific:u.
lrem, In maleuolaru animam fapientia non intrabit. Synce–
rirarcm quidem liue fanitaté ponit in animo limplici & tran–
quillo: lidem uero in uerbis: firmitarem denique in gcfübµs
arque afüonibus.
A
R.
GV ME N T V M. l .N
uodecim:im epifiolam.
'J
P
Rincipi Laodamanti de g11bematíone optima coníultan–
ri conCuerum·illud fuum dar corúilium, legesqu!Jem o–
mnes fore uanas ,.nili przterea probari!Si!fti
~11ri
pcr quos 11i
uunt legcs ingenrem in republica habuerint pote{\.ucm, a!:
nili confütutus
fit
m~gifiratus
<jUidam in ciuime,
&
is qui–
dem maxíma cam
autorirare,~01
morum cenfor per.explora–
tores .lingulorum afüones dil1genrer obJ'eruer, ad id íemper
iotenrus, ur quotidíana c¡uium
ui~
anímos a.d foniruqinem
reuÍpcrantiam·que perduc;at,
·
•
A R G V M E N T V M
, I N
'duodecimam epifiolam.
.,
E
Pifiola duodecima nobis argumebto efi,qu:lm Jibcralfs
&
Gmplex Plato fue¡cit; utpore' qui fecredota quzd<Jm
commentaria ília-nondum abíolura Architll: crédidtdr.
./\rgu
menrµm quoque jd cfi, Architam non.minJllmoribus
q41nñ
,uerbisphilofophantem, dignum
fuill'~
'ui
ch~riísima
qu:cc(;
commodo rraderent\Jr .Forre.uero
é~~mptnutri;t h~c1ld'er.plendum Critjam nonabfoluruni,
&
itd
conícr1~ndu1J1
Her
mocr.atem nondum comp0Gru01
p~neban't.
Ep.iJh¡l:¡m
µc.–
,ro ad Dionylium
q~z ab_ig:ior~ntfb,l\s
bis
adiu11gi~r, id~o
non traduximus, qui¡¡
&
1pla
cp1fiol~
uetba,
lle
dofl1 ófnrles
negant elTe Plato
ni~
•
.E~aurem·opl'r';t:pr'c!CitÍ'm
in-bis-épift<?•
lis aaimaduenere; q11am•p1agno
&
co11íqn1(;inimo fltro
nofier, przíertim ip amicor11_9) cebus,
foei¡\r, & qu:Lñ gra
uia Ca:pedifcrin11na pro am1ci f,1l;íre
fi1biérit.Pr~rcrea
, . ,qHam
).ipp¡~
a¡que benigoe¡ryr
annumTa:pius
t:OQ'Í~\lerir,ab íl<Jul¡¡11pn~
quidcm
.'Pm-
·
'
¡ue oriínium
ah'~nífs,
cll¿lrlrat'Hle
/
•
1
11
1
ro'atq; officio nemÍní ced'JW
...,
tar dbes_potlus q11:\0\ expellant\lr,
&
quanrú fieri porefi
Ut!é
alieM
ín1urrar~JJbliczfiarus
rite fi:ab1ll2tur.
MóxJo
prios;i
pio
~lfe~ith,OIJ!ln~
iÍnpio
Í,ele~e po~luros inl/rn¡al¡jl~S
tlfe
1
neque bis 1,1Ílum confiliupl
profuturun~
· l .r!!,m
om'l.'~us ~o
rebus
&
dicendfs ; &col;itandls :rdeo pnoop1Um faoedutrt.
In roca uero epiftola obteruábís quim ciurus
úm14
&
clemé;i:
gubemaror fit Plaro, quámue diligeos animor11m FOdcílta–
tor.Comprobar urfui moris efi, giibernationem L:icedzmo
nizfim1lem. Jn qua plurimum
lir
optimatum,
fir
quoque re-
'
gia
qu~m
forma,
fit
& populare nónih1L. Dámoar
e:rtre–
'mam feruiturem,
per
quam omnia libidini humanz fubdan–
tur . Improbar &
exrrem~m
liberratem fiue liuntiam,
fo
qua
qu.ilibet ferme abíque delcQu fortitur reipu\>li= 9qberna–
cula . Medtum uero próbat ',
N Q!a
aureum ditlun\ , Mdde–
rara Cl:rultus efi, qua feniítiu deo, immodera'll qual:iomlni–
bus. Temperatisquédcm h.omüúbuJ lexdeus
cfi,
intem~-
~iris-uero
libido.
!
-
•··
~
út
pon
mÚluJ. uita
&
j
µiÓribus qulm di
1
'
'
fpur,ationi-
-.
b
11
<
!
,
••
.
·::1.
-Cóoducere nobis poCíic
,
I
,adbcoe beateq1 ui
,
-;
1 •
ueod4m,
.
'Lit;.