DE LEGJB. VEL, DE L!;GV MLAT. DlAL. XI
J.
607
tia
m~rabili
dependere. Repra:hcndit
&
Anuagor:im , quod
cun~mr~r
mentem
&
corpora non poÍUC'rit;inimam,compul
fus fuent
na~~..,¡~,
elfellus non ab mtclligenoa per animá,
ut
P:U:S
efi,dllp?m:fed elemenrah potius natura conungere.
Alfenr- uero h1c quemadmodum 1n Tim:t:o ;itque Ph.i!do–
ne, omrua úue
pe~
mente• aagelicas, úue per animas, fiuc
per
~orpo~a
nen dicantur'
p~etpue
uoluotate diuina boni
gnuaficn.
diftriburus atq; pan-oilis. Id qnidem noonullis quoq; apofio–
liPauu diél:is marime confonare uidemr.
~ndo
uero ani•
mam inquitad alios deos abire,r:itiónem íuorum operú red–
dim~m
•.:iJi?s deos
~.ominat,meores ang~licas
exya corpo–
ra,qm ah¡ dicuntur di¡ ultra ípba:rarum ammas.A01moc úqui–
deru noftr:e bis coniuna:e corporibus, nimirum íub anima–
rum
~up~~oruru
regno ponunrnr,
fc.-para~
uero ad fepararo
rum rudicrnm transTeruntur. Haél:enus qu1dem leges condi–
dit: fed fruftra conftirui leges ait,oiú de legum falute fubili.
rate~;
cogirerur. Ergo ad h:!rum fiahilitatem ca:rú quendam
magifuatuum miral>ilem excogirabit.Sed ante ca:tas eiufmo
di creationem,de ui farorum nonnihil attingit,utpote qui in-–
teUigar ad operis tanti íalutem humanam hominum pruden–
tiam nó íufficere,ú uis fatalis penims aduerfetur. In his pro–
fell:o uiderurprobare eos, qui in a:dificandis urbibus, codeo
dis legibus, creandis magiftratibus, imo
&
plaotandis homi–
nibus aduerfam nimis íjderum difpofüionem diligenter eui
tant.
De
fato quidcm alibi multa: quibus
&
hic CQnfentanea
Fatum. bree 'lu:tm
opporrune~tam
breuiter adducuntur. Pmú eft im•
mob1lis qu:Edam in anihia mundi rerum mobilium di1j>oú–
tio.
Fati
uero inlhumenrum efinatura ca:lefüs. Sed materia
in quam agit perinfuumentum,&moles elementorií. Tria
uero nomma, Lacheúm,Clotho, Atropon : tum quantum ad
inftrumentnm, tam quanrum ad materfam pert:inet, accipit.
Nam Lacheúm nominare peffi1mus lirmamentum : in cuius
ftellis u'lres (orresq; inferiorum omnium contioentur. Clo–
tbo uero planetaru¡n ca:rum in euoluendis rerum íortibus
firmamento fubminiftrantem. Atropon deniq; Saturoií pra:–
cip
ne, ftabrlitarefua euolutas in effeétum Cortes inetlíubili–
ter
confirm:i.nté. In materia quoqaofati ideo tres Pal'cas con
nu
meramus, quoniam uis fatalisper inftruroenrum cmlefte
elementis infuía,agit in m.ucriam
&
formam atque compo–
fitum. Irem in eífentiam
&
uirtutcm & all::lonerri.Ité in prio–
cipium mediumé¡ue & fint'm.
~niam
uc!ro rron folumaoit
ia
corpora, uerumetiá eatenus in
animos,quatonuSafficiu~tur corporibus, uel uruntur: idcirco Plato hic ait,Pa.rcas tum
corporum,tum animorum legumq; profperitatem polfe fer–
uare. Et quonianT meas natura foa utpore mentis dniinz pro
uideotia quandoqLíe freta, uel fatií foperat, uel fato felicirer
utirur:ílibiunritad ipfum uita:tam publicre
<JU~m
priuatz
fa-
11Jtem, coniungendum e(f'e cum mente fen1um, adeo
lit
fen–
fos mcnti pareat & miniftret. Siinilemé¡; huie copula: qua: er
mente & uifu auditué¡; componitur, procrear ca:tum quen–
dam magifir3tuum in rcpub.fiabilitati legom profpicientem,
qui finem ipíum primo profpiciat reipuli.deinde qu:cuia: po
tiísimum pcrducátad finem: fiudeaté¡; omnino,
lit
úngula in
ciuitate Ciue priuatim úue publice fiant, una quadam ratione
conducarnad unum:cunll:a quidem ad uirrutem dirigens,uir
tutes uero ca:teras ad prudcntiam. Hane denique ad fapien•
tiam:quam fub nomine meotis fa:pe
úgnifica~.Cuius
quidem
ratione una, uirmtes omnes comprobanda: ceníentur: qua–
tcnus uidelicetconducunt ad fapientiam. quam etiam ea ra–
tione probar,quod ueius diuini boni
fü
paruceps.Alferit ex–
quifüifsimam rerum conliderarionem eífe, quz non folum
rnulta,quatenus multa fu!'t,confp,icit:fed etii
_qu~ ~t
in cun–
éHs
natura una communrs. Item a 9uo uno pnnap10 hanc ha
buerint.Ruríus ad quem finem unu per hane conducere poí–
Únt. Abfque ciufinodi cótemplarionc, ncminem polfe uiram
perfeél:e. ud priuatam, uel
publi~ gu~e~n~re.C~
uero ha:c
fpeculatto ad philofopburn, prrefomm diumu pemneat, non
iniuria inter ciues in ca:tu iUo eleél:ilSimo congregaros, ad
diuioos phllofophos rerum fummam iudicatreferendam. Di
uinos ioquam rerum diuinarum infpcétores atq; cultores.
Itaq; eos qui ad diuina uel mfpicienda funthebetes, uel co–
lenda funt pi<>ri, uel docenda inepti: ab amplifsimis reipub.
muneribus pi'ocul arcet. Mox uero probAt ad firmara fummz
diuinitatis lidem duo
e(J~
poriísimum necefraria. Primum,ut
fciamus genus ipfum rationaliumaoimorum, diuinum
eífe,
eorporibusé¡; annquius, quo moueátur mundi ípha:ra::
&
in–
tra fphocras omoia generenrur. Sccuadum,ut cogircmus ge–
nus meatium fcil!cct
aog~licamm
•3?imorur.n gene!e effe
pr:i::ftantius. Etammas ?º
1.Pfa~
ment1s pamcrpar;ione_fphz–
ras ordinate mouerc.S1qu1s enrm duo ha:c nouent,faale co–
gnofcer,úcur mcns
~nimre
fo:ma o.rdoé¡; cft,ira diuinum bo
nnm elÍe mm mentts,tnm anima: urtam atq; lumen. Ha:cue–
ro tria, fcilicet diuinum booum mentcmé¡;.&aoimam, Plato
procul dubio
p~ne
in omn.1bu.s .eius fcnptts .aur demor:iftrar
aut innuir omnrnm eífc prrnapra. Q.i!od qu1dem
10
eprfiol:i
ad Dionyúum obfcurionbus ue.rbis inuoluit. Animam uero
noll:ram corpore an_ti'l_uiorem.
c~e,ú
nó placer
~cmpore
an–
tiquiorem d1cerc, die
talr~m
.dignuare
p~¡tncor~m;
arque
er
C!O
priorem,
~uóJ
a
pnnc1p1? corponbus
f~e:1on
haber
origine
m: ideoq;morum 1r_i anima ex (e
locaur~
'. 10
c~rpure
uero ab
anima.Etquia crefa1.10 corpore
mutabil~taS,a1t
a
mu
ia.bili an
im:i:, corpus non all..ione tanrum, fed enam íubfian-
ii"ii~~i{.'liirj]
T LE G A
T
V S
auc pr:rco
falfo
qure
Gbí commilfa fum nundauerir,dicen..
d~uc
tacucríc •ud rurfus ah ho!Hbus
amió
sue rediens qua: ah illís ace<píc,
alicer
qu.lmacccpcríc retulílfe rcpcria
tul',
quaG Mcrcurq
louis4J mandara legaáonhquc
contra ltgem comempfcrít, in iudidum dcfrracur.
Edudices pro magnirudíne rd quid pad
dar~uci:
pfum oporccac,G damnatus fuerit,fr.uuant.
Pecuni~
furtum illibcralc profcdo
dt:
rapína uero curpifsic
mum.Nullus aucem filiorum Iouis auc ui aut dolo
ddedatus quicquam huíufmodi unqua fecit. Ideo
nemo ud
;l
pocás ud a fabulofis ali)s hominlbus
ira
decipiarur •ut credat fi furto.auc ui ufos
fit,
nihil
fe
turpe,fcd quod dq quoq; fecerinc,comífilfe. Na ncc
ucrum id,ncc ucrífimilecft.
Et
qui przrer Jcgcmho
rum alccrum facic,ís nec deus,nec dcorum cft filius.
Haec lcgumlacori magis qu;lm cüdis pocds cogno
fcenda fundgítur qukunqJ huíc noítrofcrmoní pa
rucric,fdix dl,& in poílcrum
frmpcrcrit.~i
con
era fcccrit:hac Iegearccbirur.Siquis aliquid publícü
furatus fucrir, Guc paruum fcu rnagnum id
fit,
parf
fupplicio puníacur. Nam qui rcm paruarn fuftulic.
c:di
mínorí uí quam qui magnam rapuic, :rqua ta=
mcn cupiditatc furatus cft. Ec qui magnum aliquíd
índc remouíc, ubi ipfc non depofuerat, is omníno
iniquus eft.
Lcx
igírur non furú paruicacc altcrum
rnínus
qu~m
altcrü puniendum ccnfct,fed co forfia
tan intcrcífc putat, quod alter Goinfanabilis,fanabf
lis
ahcr. Sí fcruus aut pcregrinus
furri
publid accu:
farus & condcmnatus fü,cani¡ fanari quodammo•
do polfe uidearur, quid pati
dar~ue
debcat ludido
fi.acuacur.Ciucm autetn ita cducacum utipfi inftiruf
mus, fiquis publícum aliquid fura1um dfc ud uioe
Jalfe conuiceric, ftuc in ipfo fureo & federe ftuc all•
ter quomodocunq¡ dcpr:rhenderic:canquam infana
bilcm mortis fupplicio condemnamus.Militfa.• gra
úa merito
magn~
habencur ddíberationes,& Jegcs
rnulcae condunrur. Sed illud omnlum maximiídl,
nequis mas
f~mínáuc
fine magiftro ac prindpc
qukquam agac:n<c ciuis cuiufquam animus íiuc
io
co íiue ferio aliquid facerc folus & fuo duntaxatar
bicracu confucfcac: fed
um
ín bello quam in pace ad
prindpcm magiíl:racum4J fcrnpcr rcfpicíat, & rum
quocunq; fcquacur: atqJ itaad cíus nucum fuam uis
tam infiituac, ut ud mínima
qu~q;
ah
co gubernac
rus faciac: íl:et cum íubccur
,&
rurfus iulfus pro
fiel•
fcacur,cxcrcearur,fauccur,comcdat,furgat nodc,
cu
Rodia agac:det ftgna, & uídfsim
accipía~&
inipfo
pr~lio
nccin
fcqu;irur unqua,ncc ccdar, níli prínceps
& magííl:er
fignificaucrínc.Etuc fummaúm dicam,
ncmo pcnic
us cognofcat, quidfit
fcorfum
ah
aJijs
agcrc: fed fimul fcmpcr comunisé¡; quam maxímc
omnibus uica Gr.Nihil cnlm hac re mdius,nihil
pr~
fianáus, nihil aráficiofius unquarn críe ad faluccm
& uidoriam bello acquircndam. Hoc ipfum
cúa.m
in pace ab ipfa puericia feruent: affuefcancé¡; alíos du
ccre,&
ah
altjs duó.Soluta ucro licmúa
e
uíca pcni
rus cxpcllacur, non hominum íolum, fed cdam
b~
Ec
+
íliarum