110
L I B
E.
1\.
X X X I I 1
J.
plnguc
faccrc curcnt,
&
mcta11is humorcm fcate.,.
brasé¡J
adtúbeanc.At<.) ita & abundantia omnia,&
templ
a deorum rcddátornaúora. Vbiq¡ aurero in
bis gymnafia iuucncs tam fibi commoda quam fe.a
nibus przparenr,calídis balncis confticucis, & co=
pioÍI: ficcis appofiús lignis, ut & rcmcdium zgro"'
tamibus, & lenimen laboredefdsis bene:uolc affo,
ratur: qu;ie &ne curatío longemdior efi, quamme
dici
parum pcriú medda.Hzc omnia czccraé¡¡ hus:
iufmodí his lods ornamento uúliraúé¡¡ func, grato
Aedilcs.
quodam cum ludo.Summadm auccm circa hfc
fiu
díumhuíufmodí fic.Se.xaginta uíri fingulí afcriptíi
fibi locum cufiodianr, no hofiium caufa folum,fed
coríi etiam qui fe amícos dícunt.
Et
li
quís ínter ui•
cinos ac ducs feu feruus liuc líber alícuí íniuriam
inferat,íudicentin paruís quidem ipli quinQJ prJn,.
ápcs:in maíoribus aucem deccm & fepcem uíri un.l
cumduodecím, ufq¡ adminas eresde quocunq¡ al.–
ter de altero conqucrírur. Ncmo autcm íudcx ma"
gifiracúsuc fü,qui gcfü offiái
fui
racioncm non rea
ferac: przcer eos qui regum infiar finem rcbus ím:o
ponum.Atquí & agrorum curacores,liquíd aduer
• fuscos quorum habcnt curam,conrumclíofe gcrar,
inzqualitcr om:ra ínfercntcs, amui aliquid ah agri
colís acdpímccs, liue adulacorum largidoníbus,
quíbus iudidum corrumpatur: muneríbus quidc
adulationibusé¡¡ captí,opprobrio pcr uniuerfam ur
bem affidantur: in alfjs aucem íniurtjs ufq; ad ani.:
mam fpontc fua uídnís colonísé¡¡ denc muld:am.
Quod
li
nolum
in
maíoribus ud minoríbus iníu=
ríjs quoddebent,pcrfoluere,quia fperenr,cum de Jo
co ad Jocum pcr ílngulos mcnfcs tranfear,iudícium
acpoznamcffugerc, íncomuni iudicio accufemur,
&
qui damnabitur,duplum rcddat
ci
quem iniuria
opprefsít. Viuanr auccm cam príncipes quam cz–
teri curacores agrorum duos aimos hoc pado.Prí=
mum quidc omníbus communía fingulís in Iocís
habeanrur conuiuia: qui ucro uno díc nod:éuc aut
abfuericaucalibí ederit, cum nec prínceps ita ordi•
narít, neque necefsícas ulla coegerít: li quinque uíc
rí eum damnem,fcribanté¡¡ in foro deferuílfe cuftos
-Oíam, magnís affíciarur opprobrfjs, urpote quí
quancum in
fc
eft,rempublícam
prodídit.Ec.1
quo.s
cunque obuíam fad:o,uolentié¡¡
ca-dcn,impune ere
datur.Omm:s autern fexaginta uíri obferuenc,nede
prindpíbus alíquis quicquam tale commíccat: &
qui fenlit audiuít(¡¡ li non accufauerit, limilícer eas
qemé¡¡ lege reus
ftt,
qua qui peccauít: acacríorí
iu11
umumcenfurapunítusín omníbus íuucnum ma•
giftracibus contunnacur. Atque hzc quidem
º"
mnia cuftodcs legum díligentcr
pr~uídcanc:
pri::
°-!!!non íer mo
quidc~
ne fiant:
d~nde
ut faéta, prouc íus po•
uiuit,nó
po-
ftulat, pumancur. Exífümare de omnibus homíc:
teft
elfe
fau-
nibus id quifque dcbet, quod qui nunquam ferui..
tbtus
do
mi-
uil,is laudedígnus elfe dominus nunquam pocerít.
pus.
IdeoétJ gloriad quemq; oporcec magís quod bene
feruicrir,quam quod bene fuerít dominarus:prímíi
qufdcm legibus,quibusqui ferutjc,dtjs feruit: deínc:
de fcnioribus qui honcfte uíxcrunt. Poíl:remo to•
tumhocbiennium cuíl:odcsagrorum humilímum
tenuifsímum4J uid:um uíurpent •ltaq; duodecim
uid cum quinquccongregad incer
fo
fic confultenc,
quaG ferui,quié¡J alios feruos non linc habicurí. Na
agrícolís quidem colonisq¡ non in proprio mini"
fieriQ , fed
in
publico folum ucancur.
In
caeteris íic
cogícent, ucferuiences fibfjplis uiéi:uri, zfiate prre:
Jcrca
ac~
hycmc fcmpcr
arimá
regíoncm omncm
puluftraturi, utcultodíant diligcntius, dum loca
omnia nouuint. Nulla quippc coonitíonc mínor
hzcelfc uidccur, qua e.xquilitc
ah
~mnibus
regio
uniuerfa cognofucur.Atq; huius grada nonmínus
quam uolupcatis utíliraasq¡ alccrius, adolcfccnces
alcndis canibus ,& rdiquz ucnaáoni darc opcram
dcbenc.Hos ípfos fiudio ecia illo uri opomt, quod
abocculcandoa nonnullisappdlarur,fcd fiue íic, li
ue agri cufiodía lit nominada,fiue quomodocunq¡
alicer quifqua udit, oporret uc qui ciuícatis fuae falu
tcm e.xoptant,inea fe re pro uiribus dílígenter exer
ceac. Sequirur uc de cenforum aedíliumq¡ eled:íone
De zdiL'bar
dícamus . Se.xaginra íllos curacores aororum trt.s
Iegeailis.
fequuncur zdíles trípertíco duodecim parces urbis
complexi, qui fanc illos imicantur: uíarum urbis
curamhabcnc,uulgaríumé¡¡ iáncrum,quae
a
rrgio..
ne in urbcm tendunt:aedificaáon.\!m quoq; ut fccun
dum lcgcs omncs fiant. Aquan.ifn przterca, quas
c~fi~d~s ~educi
in
~rbcm
curanc:ut in fonces quam
hqu1dífs1mz fuffiaentcsé¡J duditur,ac duitamn íu•
uenc parircr & exornent. Oportet hos
elfe
cales, ut
intermíffafuorum cura, oáum habeant ad publica
procuranda.Quapropter quifquc
a
maximo cenfu
quem
~elít
aeddem fucurum nomíncc.
Et
de fex qui
fuffragto caeterosfuperabunc,tres force dcligat qui•
bus curz hzcfint.Deniq¡ coprobati, magillracum
fecundum praefcriptas fibi lcges peragant. Ccnfoc
Crnfora.
res deinceps,rerum uaeñaliucuratores
a
primo fe..
cundo(¡¡ cenfu quinq¡ dcligamur.
Eor~mé¡;
dcéüo
eodcm ferme modo quo zdiliü tranfigarur.Quip•
pe de decé, qui caeteros fuffragio fuperarint,quinq;
forte dcfigncnrur, & comprobaá, magifharus
d~
clar~ntur.
Nomínct autem quemlíbec unufquifque.
Qui
aucem nolec,li accufablcur, drachmís quínqua
gincadamnerur, acq¡ eáa íniquus exifümemr.
Ca..
mícfacommunemé¡J ccrtum quícunq; udícingr<-
díatur. atq; ad id primi fccundié¡¡ cenfus orones co–
gamur.Porro qui de his abfucrír,decem damnerur
drachmís.T
ere~
uero quaníé¡¡ cenfus homíncs non
cogarur.ldcirco qui non intcrfuit, indemnís fit:níli
force
príncipes urgente quadam neccfsitate, addfc
omnibus edixerínc. Eíi:autcm cenforum officium.
forí
ordinem lcgibus ftarucum feruare. Foncium
quoq¡ & cemplorum qu.r in eo loco fimt, curam
habere: uc ne quís illic íniuriofc quícquam agat, &
li feccrit, fcruus quídem
&
pcrcgrinus ucrberibus
&
uinculis pomas luat. Cíuis aucem a ccnforibus
drachmiscencum íure cenforío condfoccur.Maíorf
uero muJd:a ufque ad huius'duplam ifü,níG a>diles
quoq; adlinc,condénare non pofsínt. Eadem quoq;
a!dílibus in proprio magiftracu muld:andí
&
pu•
niendi cond1áo
fic,
Nam ufq; ad mina condcmnan•
di ípfi habeant poteíl:accm . Ad duplam uero mula
dam cenforum fimul autoritas requíracur • Poft
hz~
muficz
&
gymnafücz magifirarus dupliccs
umufq; facultaús confütuancur:aJfj difciplinae, alij
e.xerdtatíonis caufa. Qui dífciplin:r pra-fum, gy= I?o8om
:a
mnaliorum dodrinarumé¡¡ ornarum & difcédi or=
pum.
dincm curene: operam4J dcnt ut tam mares qu:lm
fcrminae in adolefccmia honeíl:cad ifta proficifcan"
rur: honcfie etíam comorcntur. Exercicationis cu"
ram habcanc in gymnaftica
&
mufica ípíi achlochc
cae qui munera imponunr acque delarane acWcás,
ipfis fcilicet cerratodbus. Atcp hi fimilícer duplíces
elfc dcbcm; circa mulicam altj, aléj área gymnafü,.
cam. &in gymnaítica quídc éjc!cm paricer in homi
nii equorúmueccrc.aminíbus:in mufica ucro altj in
mono