Table of Contents Table of Contents
Previous Page  597 / 714 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 597 / 714 Next Page
Page Background

DE LEG. VEL, DE LEGVMLAT. DIAL

vr.

ncquír.quz fupra uires func praeccrmiuac:

8c

quod

D

J

A L O G

y

S

his proximum cíl:,

corum~

qua:

fü:ri

conumic co=

gnaciG.imum,omni íl:udio profequarur, permiu;Íc.

que frgislacorem uolumati fuae finem imponcre.

Qio fado communiccr cum illo cofidcrcc quid

ex

difüs conferac, quídue frrendis lcgibus aducrfcrur.

Nam opus undique úbijpfi confmdens, artifex oc

mnis ubiqucagcredebec,etiam in rcmínima,fi mo

do

fic

laudcm confccururus • Nunc iam poíl: duoa

dedm pardum diíl:ríbutionem animaduenendum

cft,quod cumduodccim parces haeplurímasin

fe

porciones, portioníbúsque connexa

8c

orimtia

ex

connexis habeam ufque ad quinque milia

8c

qua=

dragínca, unde

8c

tribus

&;

gentes

&;

uícos habcnt,

& ad rem bellicain ordines atqucdud:us, nummos

prrecerea

8c

menfuras ficcorum acque humidorum

& pondera fimiUcer, haec omnia commenfuraca,

&;

confona imer fe a legíslacore ordinari debem.

Praecerea cimrnda non eíl: pufillanimicacis opínío,

SE~

D'e

menfur:i quafi parua nímium confidermrur,

fi

quis iubet

Ut

fupc:lleailiíi. uafa

&;

fitpcllefülia duiumomnia menfuram ha=

beanc fuam,nullúmque fine cerca menfura pofsidea

cur :

&;

communi racione ccnfeac ad omnía peruci=

les eífe numerorum parcitioncs uariecacésque, fe:o

cundum quas

&;

ipfi imcr feipfos uarij fum,

&;

in

longicudine

&;

profundicace ac uocíbus uaríecacem

acdpiunt: in moúbus quoque cam red:o motu a=

fo:ndendo uel defcendendo,quam circuí

cu.

Ad haec

omnia ita rcfpicere debec legislator, uc ciuibus

O=

mníbus praedpiac, ne

ab

huiufmodi numerorum

ordine quoad poífunt, diícedanc. Nulla cnim

alía

una puericire difdplina,ad rci familiaris guberna=

tionem, ad rempublícam,ad arces denique uniuer–

fus camam habcc uim, quancam huiufmodi nume:

rorum cognítío: quódque maximum eíl:, fomno..

lemos eciam ,

&;

narura rudes exufdrat:

&;

dociles,

memores folertésque

fadc,prae~er

nacuram fuam di

uinaarte proficiemes • Quae quidemomnia,fi mo=

do legibus alijs atque officijs tlliberalicas

&;

auari=

da eorumanímís exúrpacafic, qui ea fuffidemcr

&;

uáliter fufccpturi fine, bona rudimema,

&;

com=

moda

fum.

Sin minus, malicia bine potius quam

ía,piemia dam originem trahec:quod Aegypcrjs &

Phamidbus multisque alijs gencibus nunc uide.:

mus conúngere, propeer caeterarum ardum faculc

1acúmquc illiberalitatem: fiue quis rudis legum

Ja::

cor id feccríc,!iue fortuna infcnfu, fiue afia huiuímo

di

quaedamnacura. ncc ením illud,o CUnía,& Me=

gillc nos fugiac, magn'!-m eífc locorum ad fercns

dos melióres pciorésquc homincs d íffcrmcíam :

quibus diuerfa prout expcdiclegibus fanciéda func.

Quippe alij u¡iríerace uentorum

&;

turbine, diffíci=

les

&;

protcrui fum: alij propeer aquas:alij propter

cibos, qui

ex

cerra non folum corporibus commo=

di

auc incommodi oriumur • uerum animís quo"

que non minus • Maxime autem loca regíonis dif=

fcrunc, in quibus ínfpiraúo quaedam diuína

dl:,

&;

qua: daemoncs forúú

Cune:

qui habicames, propia

tij, ucl contra fufcipíunc. Quibus pro humano in'"

genio con!ideraús, menás compos legum condí=

cor, fe ad legcs ferendas conuertec. Quod

&;

libi

eft,

o

Cünia,faciundum. Príus enim haec ribi animad=

ucrccnda func, qu:lm habitad facias

n~gio•

nem.

e

L i N.

Egregíc,

d

Acheníéfis ho•

ípcs,hzc abs ce did:a

func.

Qua.

re

&;

mihi

ita

eíl:

fa,.

áendum.

XT

V

S

DE LEGI=

BVS,

VEL, DE LE-

GVMLATI-

O NE·

:jf

MAR.SILII FICINI

A ll G VME N

T.

T

R. I A

úmt genera caufarum, q11ib11s diuerfa diuerlis in

locis hominum ingenia fiunt.

Q!_a:

quidem tria gene–

ra

Plato

in

fuperioris libri finebreuitcr

compra:he~dit.

Ego

uero opera:precium fore :irbitror,hac ipfa m:ireri:i 911:iliquo–

dam modo íextum cum e¡nineo ligare. Sit ergo plurimum in

loco diícriminis ad meliores dercrioresque liomines gene–

randos. Caufa uero lic uel humana, uel naturalis, uel dmina.

Humana quidem,lex,educario,confüecudo diuerfa. N:icura–

lis autem,elemeacorum alimentorumque dfoerliras. Diuina

uero,uc ccelum c¡uoc¡; diuioum uoccm, liderum numinumé¡;

pocefus. Siquidem Plato indicat c¡uemadmodum aha: cccli

pla(;:C alijs reguncnr fiellis,:ilijsé¡:dijs,id efi iuperioribus :in–

gehs:

lic

alias cerr:c plag:is,:tlijs c¡uoq¡da:mombus,infen'ori–

ous~ue

:ingelis guhernari. Accedit :id ha:c :ifironomorú íen–

tenoa,& plagas terr.i: cceli plagis, &urbes aícendencihus

li–

gnis accommod:uu. Mirto in pr:cíenciaquaocum ingeniorií

aucriméafferatfamiliarium cuiuíq; hominis uarieras dremo–

num.

~d

aucem ípirituum füperiorum uircs,nofiris quo–

modocuoq; id fiac,(piriubus inRuanc, negare non polfumus,

quaodo m:inifefic uidemus

co~or:i

nofira corporibus íupe–

rioribus agirari: aísiducé¡;ab aérc:tl1ter permur:iri.

~d

li

fpiritus ilh in nofiros agunc ípiritus, agunc iníuper & in cor–

pora.Paísio u

ero

corporum liumanorum,

ti

ue

'1

ípiricibus il–

lis,liue

:\

corporibus íupcrioribus infer:icur, eace1111s rcdun–

dat in anima,quatenus t:im cópararo,qu:lm n:imrali atfcéht

:1•

nimus íeíe mergic in corpus. Veríi hoc inccrcft,quod corpo–

ra illa per corpora nofira mouenc :inimas:ípirimsaucem tum

animasper corpor:i mouéc,tum per animas, cum eriam per il

lum.íP,

iritum,qu~m

pht;ci

fa~pe

nodum

~nima:

inuiccm cor-

r:::a'fu~;~I'o~%:~~~t~ose:I'c:r~;~d:~~é~fem;~;:~~c¿f.~,~:

pte nacur:i códucere.quiídoquidem & ca:lefics inRuxus,íem–

pcr ad honum. Sed oeq;

cu

liic uel rigicliorum hominum

tri–

fütiam

&

parfimoniam reijcias

in

S:iturnum: uel cemeriraré

ferocitacemé¡; in M:ircem: uel &:iudulencá m:iliti:im in Mer–

curium,uel laíciuos ameres in Vcnercm. Qllid uero, fi Satur

ni grauiras in nobis complcxionis 11amra:,n111ritionisq;

&

e–

ducacionis uicio,in limile c¡uiddam grauirati uitium conuer–

tacur : limilicer magnanim1ras M:ima in audaciam magoani–

mitaci quodammoao fimilem,Mcrcuri:tlis indufiria limilirer

in

malitiam, Vencrea charic:is in libidinem ?Nónoe fub folia

radijs,qui natura !ita ad uidendum cóferunc

&

uiuendíi guo–

tidie accidit alios uiíum, alios uitam amitcere:& quimaere

Ji

bero falubrirer calefaciunc,in cócauis urunc ?

~madmodú

uero íub bencfico radioríi inRuxu ob inferiorem nacuráre–

folrac alicui malum, non uniuerfo:lic íub ficll:iríi uiribus na–

tura bonis acc¡; íub numiníi muneribus oprimis,poceft iocer–

dum inferioris uel nacurre, uel coníuetudinis uitio, uiciíí uel

corporis,uel aoimi íuboriri.Nihil uero uniuerfo uitiíi :iuc ma

lum: quemadmodum in concencu íccund:i uel íepcima uox:

(~~~{:%~::':r~~fo~~~~~rPib:~~~i~~fi~~?d~=~~i;sc~~=

los alic¡uando nuncupare,quoniamad inlimum generaciooi1

& fenlibile bonum íuo quodam,ucaiunt, otf1cio nosalliciác.

díuertere aucem

a

íummo bono ad mimmum,comparatione

fummi malum iure ceníecur. M1lfum facio in pra:íenc1 quod

aiunt fupremos da:mones

~~

con_ccmpla!ioms, medios ad

a.–

aionis,rnfim~s

ad

concup11ccn~a:

bonu

~ucere:'}uódue

lus

omoibus

&

un polfumus,&abuu:& menubus qu1dem bona

concingunt,aburentibus ucro mala. Appellac uero Plato da:–

moaes &deos indigenas patria:,nó quia inde geniti,íed

quia

ciues iodegenicos peculiari quadam cura culfodiunt. Dicit

pra:rerea heat:im ciuitatem

a

clijs deorumé¡; filijs coli : inteUi•

gens pamm quidem ca:leftem Hieruíalem,ah angelis_purís–

que animis

h.ib1cat~m:pa~r_ii:n

quoq; felicé

ill~rum uita,qu~s

ío Pha:done inqmc edmls1mas cerra: partes incolere num1-

num familiaritace beacos.Ocícendic poftha:cin fexro ad ma–

gifiracus cooft1rnendos,íc1licec quoc eífe

op~orteac,

&quo pa

ao creari, quídue mag1firacus cuiuíc¡; licoffioum.lnquicau–

tem dJligeociam in

his

creandis canu clre momenri,ut uel bo

narum conlbrnuo legum abíq; magifiraabus bonis,11on

mo

do m1oime profucura

lit

ciuicau,ueríi eriá plurimum nocitu–

P..

Oporcere ucro ait tam eos qui magiftrarus cleélun Cune.

z

J

quarn