4000003575

D T A L

r. n

E R E P. V E

r "

cipio

fine quiefcuot. ne'!ue Cummum uniuedi priocipium

finemque pcrquiruot. Q1amobrem Septimus hicliber ubi a–

mmam acl 1i1mmum bonum folemque, id dl Deum, ideas(¡;

drninas

<¡nali

fiellas conuenientibus perducit gradtbus, nul–

lam in 1pfo afrenfu naturahs peritia: effícit mentionem. Sed

marhemdticos quofdam gradus ad diuina commodius per.

duc¿re• adducit m medium:imerquos duo funt puri. .Arith–

merica enim circa puros ucrfarur numeros,& geometría cir–

puras dimen!iones.

Tres

ero

gradus fun t n'iixti. Nam

ftca numeris add1t uo

ces

motusq;ad audimm przcipue per–

tinenrcs. Stereomcrria uerd dimen!ionibus addit pondera.

.Afironomia numcris dimenGunibusq; ca:lefies ípba:ras mo

tusé¡uemetirur. Vnrnraurem Plato narurali pcritiain deícen

potiu quamafcenftr, c¡uemadmodum in Timzo & Phile–

bo atq; Parme0tde,& alibi fa:pc docet. In defcenfu enim per

diuinas n

amralium cauías, naturalia uult principalía demon-

11-rari.In

aíceníu uero peranxiam naruralium curam, ráquam

a diu

inis ualde remoram,diuertere ab illisanimam purarpo–

tius qtdm cóuertere. Omnino autem

atliones omnes

etiií

Ít

honclliís1ma: uideitur,nihili pédit,ni!iad diuini boni imi–

tationem coníccutionemé¡ue conducant:& ípeculationes

(j_

rniliter omnes uel negligit, ndiad diuinum bonum ínuenié–

dum conferanr , uel etiamderdlamr,

quoyaao nos inde

d1uertant. Proinde tomm philoíophi:r fiudiu

e/fe

uult

fen–

ftbilibu,s conuertere ad intell1g1b1lia, ad ipfomé¡ue bonum,

quod inrelligibilrum lumen efi liipremum,afccndere.A1ré¡ue

quemadmodum

habet uifirs ad ui!ibilium firmmum, id efi

folem. !ic inrellellum ad fomn111m intelligibilium lumen,íci

licer Deum

habere. Ergo Gcutfol generar oculum,& gene

~ando

uim uidendi largimr, &genito aüum uidendt cont.i–

nue pra:fiar: !icDeus & intelleaum crear, crcandoé¡ue intcl•

Jigendi uim pr:i:bet, & crcato CQntinue aélum imelliaendi.

Rurfos 'luemadmodum circa oculum nihil opus

ell

arte

fieri, niG purgare ipfum arque conuerrere: ita circa intelle–

aum duo duntaut pr:i:fiat philofophia. purgando

(cilicet

i–

pfum tum

pcrturb2rionibus. tum

fal!is opinionibus' atq;

conuerrendo per rarioncs cirhorrationcsé¡u"

fenGbilibus

formis ad intellellualcs nobis in liras formas, pcré¡ue has ad

formas intelligibiles, id efi ideas.

uríus per ideas ad diui–

nam mentem,qua c.:>mprzhendunrur idea:, ab hac deniq; ad

diuinum bonum, ideanrm principium arque lumea.Cum er

gÓ dacit animam

lucerna ad lunam

luna ad folem arrolli,

l1goificat

formis namralibus ad mathematicas, ab his ad di–

umas denique clcuari,non docendo quidem:diuinaenim,ut

tradit in epillolas, doccri non po1Ti1nt : íed purgando potius

atque conuerrendo. Nam his

pera~is,

Gcurfol qui efi ui!ibi–

lium lumen,monllrar oculo uiGbilia, ita ipfum bonum quod

imelligibalium lumen ell, inrelligenda intelleélui patefacit.

Sed de his in Tbeologia nollra lariísime. lraque nema mira–

ri deberPlaronem,dofuinali (cribendi ordine mi rarius,pur

g:ttorio uerO at<¡Ue exhortatorio, id eflco.nuerforio femper.

Pollh:rc nora ex eorum numero qua: (entruorur, iUa poriísi–

mum inrelligenriam excitare. qu:i: haud plane pcr fenfuru

íuis

oppofüis di(cernunrur, ideoéi; intelligemia indigem di–

(cernente. ltem numeros non

elfe

corporeos. Siquiaem ni–

hil aliud numerus ell quam un iras repcrita. Vniras amem nó

efi corpus:non cnim in partcsdiuidirur: qu:i:

fingarurdi–

uidi,non Cecarur, íed porius multiplicarur: multiplicarurin–

quam in íeipfa_m,non in

parres,uUa~ :

pars enií? qua:liber tO•

to folet

elfe

mmor. Nulla uero uarras uel maror, uel mioor

ell uniure. Arq_ui h:rc_ ipfa uoiras ?umerusé¡ue ad incorpo–

rea_m nos

~lfeouam

erigu?t :

Gm~ltter

'luo9ue figura: quarú

rauo uera m mente rcpenmrponus !JUam m corpore. Simi–

li!er afuonomia ex ordine cedí mororis rarionem indagare

urd~tur.Euml'laro

aíl:ronom_um negar fuperna (uípicere,qui

tpí~

ca:lo

?º"

proípexertt íuper ca:lum, pra:fertim quia

ccdc~a

cum tntegrum non impleanr ordinem' nimirum

fupenore

~uodanl

& integro ordinependét. Deridct &mu–

ftcum

'"!¡¡¡

c_oníooanria

~ocis

ad imelleétualé íe recipiarcó–

fonant1:i: rau?nem. Denrque diale_aicam, id ell metaphy!icií

Gue

theolo~ram omn1~us

faculraubus anteponir,& ducenté

omne_s,&

aa íu,

officmm utentem _minificrio Gngularum.

Officiu~

ue.ro

~us

elfe, per

ro~m

tpGus quod dicirur ens,

progredr lamudmem, arque ad rpíum booum rorius entis

c:iufam íe co_nfcrrc_, &

~n i~(o

eotium

?rdin~

quid unúquod–

que

lit

definrrc,r3aone cmu(q; e!fenn:r aís1goaodo, quid'ue

c¡uaml.tbet (equarur dl'entiam demoofuare. Czreras aurem

facultares pr:i: huius nobilttare iud1cat elfe ícruiles.Aut cnim

ad opmron,cs

homi~um

declinaar,ueladgeneratiooes com•

poGuonesquemferrorum,uel ad-cultum eorum

qu~

gigoun

tur :

aut

~alrem.

& !i ;ad mcorporea feíc pro uiribus engunt,

nih1lommus orca 1lla quodammodo foruniaot. Q uales elfe

foquu marhcmaric:is _d1ícipltoas. Mox

_uero du

o íuhiungit

gene~a,clfeonarn

lohcet,_arque

gene~ar;

iooem.Ad

illam qui–

<iem tnrelhgennam, ad hacautem opu11ooem erifunut per-

tinere. Rurfus in

inrelli~enria

fcientiam quidem dicit elfcn–

tiam confcc¡ui ad dtaleélicumpertinenrem,

co2nirion~m

ro íequi eO'entiam.

ad mathema icuru artincre. In opinio–

ne ftmilirer fidem imagioatio

nemq

; cónumerat:

per 1llarn

quidem corpora percipi, per ha.oc uero inuoines corporum

arq; umbras.Deindc conclndit c-:rreras facul'i'ates abíq; d.ialc–

élica elfe ca:cas. Arque eas !imul

dialefücam mfupcr uana •

elfe,nr!i tpfam boni ideam

perfp

icue noucrinr,pcré¡; ipfam in

ft?gulis fcian_t :\ fo_lfis u<:ra

o o.na

difc~:nt:e·

Eum ueró qui bo

1gnorauent rauonem,

rnfo

mn11s hic 11l11íum rurbari,

ad rnferos deCcendcntem illudi magis arque uexari. Subdit

eum hommem elfe claudum qui"ad aTrerurrum,!iue ad ageo–

dum, Gue ad fpeculandum ineptus

lit

at~ne

imperirus. QQ_a–

propterad gubernanduru elig1t1Uos, qm ad utrunque & apu

natura ftnr,& difriplin• futfic1ércr inllruéh.Inrerea nora mé–

dacem qua!i mancum

murifarum

republi. excludendum.

Mend>cem uero nominar,& qui dedita opera mentirur.ilijs,

& qui per

i~norantiií

menrirur ipíe Gbi. Memento

labores

animi_gramorcs elfc qu:l.m corporis, ideoé¡; in iuuenrure di–

frendu' hberalesé¡; dtíciplinas procul

Ceruitute doundas.

Neque ramen diafeéhcam adofeícenrib11s

elfe

tradendam.

°-.!!.?d P?ilebus qu'?que nc_is

d~cer.Nam

P?a:drus quoque

d1firogu1r,duo nobts omnnrm mfuat duces, innata uidelicet

cupidrras uolnprarum,& acqui!ira qua:dam pcreducarionem

opinio, d1llans houella & iufia nobis:\ lcgibus definira in o–

mnibus

elfo

Ceruanda. Duo uerd bi duces ía:p1ísime in con–

traria diltrahuor. 0!!5>niam ucro dt!ferendi f.iculcas

trada–

tur adolefi:enribus, opinionem honefii deb1lir>t. nndc éua–

dunr

iméperanres,~mo ~

foperbi

impij,ur in Pl11lcb_o quo–

que & Legrbus legmrr , rdc1rcoanre mocfimum :i:ratts annú

in marhemaricis erudiendt fu11r, arq;'in°publicis negorijs per ·

interuaUa

p~rirer

exercend_i.

Cu~

uero adrrige!imum perue

nerinr, ad d1aleéhcam adm1rtend1,tta tamcn,m rurfus e_cr in–

terualla reuocenrurad publicas aéliones. Tu uero d1lferen–

d1 indullriam :\forma quidé Ít1a Dialefücam nomina, ab

ex–

ordio Logicam,

fi_ne Meraphy!icam arq; 1:heologiam.Sci- ,

~d e1uúnod¡d1ale~:hc:i:

fioem, c¡ua!i d1urn11m homines

m qumquage!imo a:raus aooo uocan,proprerea quod ad di–

uiuorum intuirum purgara mente opus efiarque'ferena.

ln–

terea hicanimaduerte,quod

hic & m T hcolooia fa:pius u–

furpamus,:I Platone notari tria c¡ua:dam ,

radiun~frtlicer,

lu–

mené¡ue & lncem.Radium quidcm elfe Gngulis mcnribus

(j_ •

cut &oculü proprium & naruralarer infüú.Lumen uero cun–

ais oculis efrccommune.

Luc~m

denique diuinam pr:i:cffe

lumini mentium omnium communi,quemadmodLr lux in

(o .

le pra:ell lumioi oculorum :rque communi. Concludtrcrné

pollquam boni ip!ius lucem & per radium inde !ib1 narurali–

ter in!irum,&per lumen einfdem rurfus infufüm fuerit con–

templarus,oporrere ciuitatem ad booi

ipfiu~

cxcmplarpro ui

ribus gobernare.

A E

Naturam ) lnquam, Specus Pla–

no íl:ram,quod ad erudíclon cm :& ru tooir.

dícacem anínec,calí quadam imagine

concem plare. F inge anírno fubcerra=

neu rn fpecus íníl:ar domíd liii, cuíús

ingre!fus longifsírnus u erfus lumen ín amrum cocií

paceac.

eo homines nucricos

puericía ceruicem

crura ita deuind os,

& immobiles pcrmanere

cogamur, & ad anceriora íolu m profpicere, cap ita

u erd uinculis afiriéta, circumagere nequcanc . Poli

cergum aucem fuperne ac procul ignis fax fufpenfa

fic,

incérque ignem

uinétos ho mínes uia fupe=

rior paulo, fec,µs quam paries

fic

conltruél:us exi=

guus ,

licue

plerunque praefügíaccribus fep ca quae.:.

d am ,fuper quibus fua m iranda dem oíl:ranr, coram

fpe~anribus

o pponunrur . Eíl:o inquic. C ogíca

rurfus homínes incra parím :n;i ferences uafa uaria,

fupra pariecem em ínemía , fiacuásque horninum

:tlíor,um

anim~ium

lapídeas

ligneas imagines,

modrsq ue uarr¡s fab ricaras. Acq ue ,

confenca=

n eum eíl:,qui haec d rcum ferunc,parám fileanc,pars

tim loquanrur. Q 1am po rcenro fahaec figmenca

func<:'

A c

ll~iles

iíli nobís func.Nam prím u m qui=

d em

pu~s

IÍtos aliud q uicquam uel fuijpforum

ud prox1morum ho minum uídere praecer umbras

q uae ab igne in aduerfam fpd uncae parccm cadunc!'

Nílúl aliud,quando nunquam in uicamouere

capira