4000003575

~IS

BE R . X X XI.

Deus. O!!_od quidcm in epifto1is q.uoq;

íign~ficat. P~Jlquam

.uero deun1 ph1lofophus conte1nplatus fuent

.ci:z:l~füa

guber

namem,rnnc folum,& folus potent terrena d1umttus

gút>~r.oarc. O!!_a quidem in re Plato Minoem laudat ab Ioue pnus

conrempl:in<lo petentem leges qu:\m .ld homines promulga

,rer.Muto quantum multi laudent Sap1ont!m,qucld Ioue

gi!lro ad remp.accedebat.Q.i!.id de Numa,Pompilio dicam,ct

¡.matcm religiofis legibus gubernante?Nonne & Mofa1C3!

ges qmbus 'Dei populus diuinc

<>t~berna~ernr,

Deo ipfo do:

cente ad homincs

pcruenerunt?H1~c An~~xenus

narrat p_l11_

Jofophorum InJorum myfiena, qu1bus connetur, abfq;

d~ut

na regula,& hac quidem 3

~eo demonfir~ta,~on

pof!:e

qlll~quam uel priuaum uel pubhce rt!tle

f~hc1terq;

unqua adm;-–

nilhari. 0!.!5>nia01 ucro idem Aegypu¡ compertum habebat,

fo lis philofophis, & his quidem

abfolu~is

arq; infu

per facri~

regni gubernacula concedebant.-'."t_q; utqueadeo P'

!tab:int.m

h1fabfq; diuino :iux1ho polfe feltciter ag1, ut omn1

a publica

facris uorisé¡; aufptcarentur. Nihil rurfus abfq; diuina qua–

dam in(pirationc intelligi polfe adeo alferebanr, qnemadmo

dum refert Iamblicus, ut omncs apud illos philofophantium

Jibri Mercurij Dei nomini íintadfcripti,quafi non hominum

fine inuenra, fed Dei. Q.!0d Timreus quoq; fignificat dicens

philofopl11am donum elT'c diuinum. Ciuilem quoq; peritiam

.cífc diuinum munu5 m Proragora & P01itico docer.arque ut

ad hunc ícptimum redeamus, non admittit quenquá ad harte

fuam rempub.gubernandam

niíi qué confiirerit diuina qua–

dam ram indo

qu:lm educacione mrúque donum diuinitus

acccpilfe : quem folum ub1q; le<>itimum ciuem philotophúé¡;

appellat. Sed cur diuino ad id m":,nerc opus elfe dicit ?Mirto

nunc alias rationes.Oliia uidelicet cum difficilimum cuiq;

lit

feipfum fd1citer gubernare, cene impofsibile efi ciuitatem,

.ex tJm multis diuerJisé¡; compoíiram,cui

quotidie innume

rabiles incertié¡; imminenr cafus, beate unquam abfque Deo

beatitudinis;iutore componcre. Hine fatlum eJl

lit

qurelibet

ciuitas proprium quoddam numen agnouerit, quaú patro–

·num. huius

u~ro

numinis uicarium & mterpretem clfe Plato

uult ciuitatis gubernatoré, qui inflar numinis & diuina con•

templetur,& numanis inde prouideat. G..\!!!mobré malos !to–

mines quali diuini muneris omnioo expertes

repub.procul

expellit.Solosautem accipit bonos.Neq; ramé omnes. Nam

ignaros theologire appdlac C:t!COS atq; fommáres, utpore qui

rerum imagines pro rebus accipiant: fiultum uero cenfet ci–

uicatis cufiodiam crecis fomn(annbusé¡;

commendare.At

ue–

ro cheologos,qui oullum adhuchuman

arum rerum ufum

tc–

neant,non priusad publicas res gerendas admitrit,quam pri•

uatis leuioribusé¡; tratlandis alliiefeccrit . Concludit interea

nulli magifir;m1m eífe dandum,niíi cuius uita lit melior ma–

gifiraru,ipfumé¡; magifiratú neq; petacneq; etiá appetat. Tu

uero ubi Placo m erudiendo ciuili phiJofopho imaginé pro–

ponit fpeluncre,& uioculorum,& luminis cuiufclam, umbra–

p1mé¡; & aqua::,Speluncam intclligehunc qué uidcmus mun–

dum,liad mundum iouifibilem comparetur. Vinculum uero

corpus humanum,íiue potius perturbationem animum cor,..

parí aJligantcm.Vmbras amé res omncs qua:: fenfus mouenr.

Sunt emm hre'uerarum rerum, id efi idearum umbr:i;. Oliod

amem dicitanimum nó :ibfq; offeofione repente mm ab in–

uiíibili mundo defcendere ad uiíibilem, mm uiciísim afcen–

dere,duobus more Platonico modis potes acciperc: tum in

l1ac uita,qnando u1ddicet abfq; medio ab hoc humanorú fiu–

dio,ad ipfum íuprcmnm diuinorú fiudi11m,atq; comr:\ rraníi

tur:tum ínter hanc uitam atq;

alceram.~ndo

ícilicet anima

uel impura;\ corporis ceneb is ad diuinum migrat Jumé, fub

quo caligat prorfus & cruciatur: ucl ;\ diuino lumine m cor–

pus elementalc defcendens diu

c~cutn

atq; turbatur.Memen

to uero luminis proprium elfe omnia facere atq; demonfira•

re: idé¡; efi triplex,diuinum, intelletluale,ui!ibile.Diuinií ap–

pellan folis utriufq; folem.lnrelleéluale,folem angelicú no–

minari,folis mundan1 folem. V1íibile deniq; lumen, elfe ca:–

lefiem folem eiusé¡; fulgorem.

~madmodum

uero fulgor

ca:lcfii fo!cper omnia fed1fFundens, efi ima<>o aélusé¡;

fo–

lis:ua

lux qua: inefi foli,1mago efi atlusq; mgntis angelic,.

Lumen deinde ín angelo d1uini luminis atlus efi

imdgo.

Er qucmadmodum uilib1le lumen in natura perfpicua dunt:t–

x~t

rccipttur,íic iomíibile in perfpicaci natura. Tres eiufmo–

d1 fo les Iulianus Platon1cus in libro De Sole defcribens, ad–

dit e.xPha:nicum

~t!ologia,m!ibile

lumen elfediumreange–

hca:q; rntdligenure aétum quend:im perennem per folarem

fendham ad

ocul~s

em1c:iotem, atq; inde per materias paf–

fi~

per!ir,1cuas quah conuenicntes íibi diffufum.Creterum ne

d11ficla.s_

um~n

lioc:ipparens elfe luminis non :ipparencis ima

g1nem,lcuo 1d

lu~rn

?º"

elfe corpus.C:'rpora emm,:ibfque

o.ffc~lione

rn_fcétwneq: penetrat.Icem no fien propria com–

p.oíiu corpons

qua~rate.

Alíoquin & propria requirerei qua

J1ratcm elementoru ca11dam íiue !Tigidam in

prrecedenté,

c¡uod 1pfum

lit

fufcepturum, &recedence fole ad tempus in

p~rfpicuo ~em~neret.Item ~men!ioni

propria: non adfiril\–

g•;Non e_mm

tt:por~

pcruentt, ucl parte.m nuncilluminat,

po~p~rc~.

!"ddc qund amplum

a~fq;

fu1 difsipationeimplet,.

mc1fs1mq; m angufium Cine ucl fui uel uafü con!Tatlione mo

.mento fe colligit. Neq; pr_oprie corporeum efi,fcd inter in–

c?rpor~a

& corporea mcdtu!1',&

pr~fctlo

propria cccliqua–

!1tas,c111us natura mcorpore1s cfi quam proxima.Communi–

cat_ur quoq;

ele~".ntis

duntax_at

¡>c~fpicuis,in

b;ic ipfa perfpi–

~unate

ccclo íim1_ltbus:

perfp1cu1~

mquam primo lumen,de–

mde calor: opac1s autem calor pnmo, lumen uero non prius

qua~

per calnrem a?

n_atur~m

perfpicuam redigantur. Cor–

ponbus autem opac1s, m q•J1bus natura terrea dominatur,nó

infunditur.Non quia penetr.are non pofsit, quandnquidé

cryfiallum penetrar op:icis multis fnlidius: fed 9uia natura

terrea

n:itur3 ccclefii :tl1enifsima ccclefiis qu:tl1tatis capax

eífe

non potefi. Communicat tamen opacis calorem

lit

dixi,

non ram proprium ccclo qu:\m lumen. Crelum enim quia

lµ•

cer,ideo calet. Qi.0d 3utem lumen

cerio in perfpicua no–

Jlra diffufum, folis 1mago rurfus debeat appellari, bincappa.

ret,quod ipfum efi imaginum omnium communis

propria~;

origo. Imagines enim rerum fitb 1pfius fulgore refultant, 1-

pfitmé¡; eil: imago ram potens,ut appareatnon fnlum quando

fpecn1ari corpore reíilit, fed eriam quando

fole profilir:

quod C:t!teris imaginibus minime conuenit:omnes ramé in–

corporere Cimt:íiquidem per romm momento fe fundunr,eo

demé¡; in puntlo al:>fq; mutua confuíione funt

mulr:c.Incor

–

pnreum ergo eJl & lumen,cuius id uirtute per

ficitur. Proin– dc mo

mento folis rndium fecú ferrealh1m lucis uimé¡; calo–

r1s.Ac

per lucé quidem referre diuinre & :1ngelic-.cimelligen

ti~

cla

ritatem.Per caloré uero lltriufq; uoluntatis charitausé¡;

.affetlum.Cum uero fuperi quemadmodum &artifices,opera

per uoluorarem potius

qu~m

per iotelligentiam aganr,meri–

to uiíibilis hic rndius t!X inuiíibili illorum r:idio proRuens,

per calorem agit íingula qure gignuntur.potius qu:\m per lu–

cem. lmmo uero per lucem agit ,!Cd rcrum imagines fpirita–

les,per calorem uero corporeas qu:ilitates.Caloré¡; hic ita de–

pender

l11ce, quemadmodum in diuinisper intelletlú idea–

liter repra:íentantur omnia,per afFetlum inde furgentem o–

mnia generanrnr. Nos uero hinc admoniti íi natura terrea lu

.meo ccr.lefie non recipit, terrenos

a nobis a

ffeétus longius

expellamus,ut diuino lumine

impleamnr.Ac

fi ultimum cor–

pus non accipit primi lumen,

niíi caleat ind

e prius íimileé¡;

;reddatur,eia nos quoq; mécium ultimi Bagremus prius amo,

reprima:, utamorepurgati fatlié¡; fimiles luceamus deinde

diuinicus, ac pleno iam

mme gaudeamus. Sed reliqua fam

huius fept11ni perfiringamus. cri!9ni:im igirnr triplex lumen

efi,ut diximus,uifibile ícilicet,& mtelletlnale fuper uifüm,&

diuinií fuper incelletlum,ideo Plato in tribus gradibus n\en–

tionem hic facic de lumine, fcilicet in cauerna, in notle , in

die: tria uidelicet lumina illa lignificans. Ter quoq; mentio–

oem facit de aqua, in cauerna,m nolle,in die.íicut cnim lu–

men & facit & de

mon!lrat omnia, íic :ic¡ua lauat omnia atque

repra:fenmt.per primum qnidem

íignificat mores,per íecun–

dum uero conte mplationem.Ec

utrunq; mbus graJibus per•

agit. Nem

pe per moralem ter la

uat & purgat, primo quidem

ampntando fecundos mornsper uirtutes cinilcs,deinde eo{–

dem per uirrutcs purgatorias extirpando , tenia per uirtutes

animi iam purgati motus primos abfolntiísime moderando,

unde iam ad excmplares qure in Deo fünt,uirtutes pcruenia–

tur,prreíerrim per conrcmplationem.Cuius quidem tres funt

gradus, quos referr :iqua ter nominara, quatenus ipfe imagi–

nes repra:fentiído, refcn intelligentiam. Diuina íiquidem in

tribus,uc ica dixerim,aquis reprreíenrari uidcnrnr.Primo qui–

dem licet cófuíius, in rationibus phyíicis: Seciído d1fiméb11s

in mathcmaticis: Temo clarifsime in meraphyúcis penicus

abfolutis. Formas quidcm phylicas Plato omnino materiales

ap.e_ellat,quia & communi & propria materia indigent,&abf–

quc illa cogitari nó poffimt. Machematicas uero formas non

adeo materiales, quia & propria non egent materia, fcd aut

communi tantum uc d1meníiones,auc nulla,uc numeri:atque

ha:c íinc materia licet excog1tare.Diuiuas denique formas o–

mnino immateriales exifl::imat,resé]; ueras, quarum imag-ines

quidem íint mathematie:t! forma:,umbrx uero

res

narnrales,

myfierinm uero hoc efi Pytha<>oricum. Cú ergo animaduer–

terct Tbalecem,

Democritun~

Anaxagor:Í, tam negligentes

rebus c!i11inis fuilfe, quam diligentes in natural1bus,Phere

cydem contra & Pythagoram

Pythagoreos~;

omnes mathe–

maucorum principcs, pariter Ítlrumos cxtmlfe theologos,

monbusq; diuinos, merito parum r:itione.partim experien–

cia conclufit c11rioii1m nacuralium ftudium aoimam fxpi/;¡i–

da11nis auerrere.

Saloman propterea OCC!1pa•

tionem pefsimií iudicau1c,& miferos qui n1m1um occuparen

mr in ea. Eotélem in Pha:done Socrates decefiatur, eos in–

quam qui naturalmm effelluum caufas, dúcaX3t ad quahrates

quafdam elementales curiofius refereotes,io eiuúnodi pnn-

cipio