Table of Contents Table of Contents
Previous Page  469 / 714 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 469 / 714 Next Page
Page Background

DTALOGVS

VI. D"E REP.

VEL,

D E

IVSTO.

<f-17

pium uidelicec

~eniens

uniuerG ípíum atdngat, &

rurfus adhrereac íllis qore prindpio hrerenr, acq; ica

ad fine ufq¡ perueniac,nullo prorfus fenubili utcns,

fed ípus fpedebus, per ipfas, arque ad ipfas progre,:

diens. Incclligo randem, quanquam minime fuffis

dencer,uc ruperem.Viderls enim mihi magnum

º"

pus proponerc. MoUrís quidem dí!Teren,parcem

il

lam ue:re exífünás &: íncelligibilis generis, qua per

demonl1raáonis fcientiam fpeculamur, illa dfe da"

riorem quam

ex

illis fdenctjs,qure arres appc:.llfüur,

inuefügamus.

In

quibus pro

princip~s

fuppoutio=

nes habencur,& qui ilta cofidnanc,cogiratione

'º"

gumur non fenlibus incueri.Q1onia uero ad prind

J?íum no afcendunc,fed ex fuppoGcionibus ind:igac,

rnrelledü círca hrec haberecibí nequaqua uídencur,

licec

ci:'i

príncipio ince:llígibílía linc.

V

idcris aurE

mi

hi geomerrícarum &: Gmílíum rerü habírum cogí"

tationem pocíus appellare

Cf;

incellcétum, quafi co=

gicatio Ínter opínionem &: incelleél:um mcdium re"

neat, Sifficiencer admodum perccpiíl:i.Acq: ad has

quacuor proponiones, quaruor iddcm animi alfe:.:

diones accipe.lncdligéá am quidcm ad fuprernum

ípfum,ad fecudum cogícationem,ad ccrrium fidem,

ad poftremum uero afsímulatíonem Guc imagina"'

tíonem.

H~c

pr::ecerca ínuícem alrernre rarione pro"

porcíonis ordína, uc ita hrec clarírarem partidpene,

quemadmodum illa

ci

rea qure func,uericacem. ln"

celligo equídem,&: quod dicís admítto, &: ut íubcs

ita difpono.

tlt:pr:rtermírfum. Acquí muIra przcermírtunrur.

' Ne minímíi quid omícras. Reor equidem mulca

prreccrea fuperfore,ueruncamen quorrunq; ad

pr~=

fens ráerrí pocerlír,haud fpótc dímítca. lra precor.

Cogira duo hrec dfe,&: unü quídem in genere lo=

coétJ

íncelligibilí regnare,alceri'i ínuílibilí,ne fub co.?

lo,inquiens,uidear ce área nomE dedpere.Accamen

fpecics duas habes,uiGbile fdlicec &: ipfum íncelligi

bile. H abeo equidem. Perinde ac

11

acceperis linea

in

duas z qualesfedam poniones,&: utranq¡ rurfus

parce Gmílí raáone díuiferís: Íla nunc oblati'i cibi ge

nus unum uiGbile,incellígibíle alceríi, in duo rurfus

fecundü darimc &: obfcuricarc ucrüq; diftingue.

In

genere quippe uílibíli portio una imagines conríne ,

bit.Vaco aucem imagines, primíi umbras. Deinde

Ümulacra qure

in

aquis apparcr,&: qure in corporí=·

bus denGs, lenibus,cerfis ac luddís,&: omne quod,–

cunq; cale,fi cenes. Tenco. Portio uero altera com"

prz hendec ca quorum h::r Gmilítudines

qu~da

func,

animalia uídelícer qua:apud nos funt &: plantas,&:

uniuerfum fabrícz genus. Sic pono. An uis

pr~=

terca feci'idum uerum &: non uerü dicere genus hoc

dil1inguí-:'uc quemadmodi'i fe habct quod opinione

fingicur ad id quod fdétía nofcicur, ita fimulacrum

ad illud cuíus el1 Gmíle-:' Valde. ConGdera iterum

intelligibilis Íeél:íonem.

Q10

paél:o-:' Vnum qui::

dem ipfius genus eft quod inquirí

e

anímus his

uccs

uelur imagínibus qua- prius diuífa funt, compulfus

ve

fuppoGrioníbus no ad prindpium, fed ad ñnem

procedere. Alcerum uero, quod excogícac animus,

<x

fuppoGtione procedens ad prindpium no Íuppo

ficum, nec ímaginíbus ucens quibus ad genus alce=

rum ucí fqlemus,fed in ípfis fpedebus per ípfas pro

gredíens. Haud farís qu::r dícis

ínc~llígo.

Ac ením

fadlíus per hrecincelliges. Arbitror re non lacere,

quod qui círca geometría &: arichmetica &: c::rcera

gcnerís eíus uerfantur,fupponum quide par&:

im=

par &: figuras ac tres fpedes angulorü, et horum

fi::

rnilia in argumencaúonibus fingulis, &: bis pofüis

tanquam cuílibec manifeftís , ratíoné de his nullam

cxigmdam pucae. Acq; hínc indpíences ad alía íam

deftendunc,&:; ad íllud cande perueníuncquod quf=

rebam. Prorfus id nouí. Enímuero &: illud nofti,

quod &: fupradidis fpedebus uiuncur, deéu illís uer

ba facium:quanqua non ad eas mmrem dirigür,fed

adilla potíus quoruiíl:a fimulacra func, ad quadran

gulum ípfum uidelícec,ípfumq, diamnrum,non ad

ca

qure fcribunc.

Et

in al tjs eodem modo, fpedebus

quídem hifcc quas defcrlbunc figurancé¡,, quarü &:

umbr::r func, &: in aquis ímagines,1anquam ímagi::

nibus quíbufdam ucuncu r,affeétances illa confpice"

re, qure non alicer

qu~m

cogicacíone percípiuncur.

V na loqueris. Hac generis incelligibílis fpedem

fupra dícebam, ad cuius inueílígationem cogí aní"

mum fuµpoution ibus uti, ad príncipíum non eun=

tem, urpoce qui fupra fuppofüioncs afcendere ne=

queat,utarurép imaginíbus hís qu::r

ex

inferíoribus

func ad fuperi orum Gmiliiudinem comparara-, arq¡

ica opinione conccprre di íl:inél:::ré¡, func,quafi ad illa

perfpicue conferanc. l ncelligo equidem díci abs re

quod in geomecria &: aliís eíus germanis artibus

füri foler. Alcera incdl1gíb11is parrcm ad ill ud re'°

ferre me fcíco, quod ipfa ratio per demonfrrandi

fa,,

culcaccm actingir,dum fuppoGáones non pro prin=

ciptjs haber, fed rcuera pro fuppoGcionibus acdpic,

unquam gradíbus quibufda &: adminículis urens,

quoufque ad 1Ilud quod non fupponímr,ad prínd"

DIALOGVS

SE.-

PTIMVS,_ DE

l V S T o.

*

M A R.

s

I L I I

F

r e"r

N 1

AR.GVMENT.

'if

S

APIENTES

diuino ingenio prreditiomne mentjs fiu

diq_m

!i

terrenis ad ccelefiia,

1

mobilibus ad immobilia,ab

his qure fentiunrnr, ad iUa qua:: fuperant ícnfum pro uiribus

conuerteruot.Conliderantesé¡; mundi machinam & uná

eífe,

& mirabiliterordinatam, ncq; tamen ex ícipfa polfe cóíúl:e–

rc,cum

ex

diuerlis componarnratq; mmetur, merito cogno

ueruntab alío dependcre:ab alio inquam uno,atq; fapientif–

Jimo, qui & unum conficiatopus

ex

multis,& id unum ubiq;

ordinet fapicnter ,regat prreterea & potenter, opus uidelicet

ingensatq; multiplex,motu quidcm perpetuo, atq; rapidtfsi

mo,non tatuen abarame reuolurnm: ducat quoq; beaignif–

funefingula ad booum mirifica tum commoditate tum tacili

tate

currenria.~mobrcm

communi quadam conceptionc

Deum elfe pariter confeníerunt, unií uniuerliregem poten–

tetu & iapiemem atq; clemcmem:quem & terreni reges,re–

rumé¡; publicarum gubernatores pro uiribus debeant imica–

ri. Pofi communem baoede

Deo

conceptionem gemina rnr–

fus uiaadDeum cceperuntplaniusatq; proyrns prolictíci:per

alceram quidem negando,per altera rcfcredo. Nam illa quid

ipfum bonum,id eff,quid

Deu~

non

íic

argumenrantes

,P.ro

bauerunt neq; elfe qui

cquam ex his qure capi

untur r:nt

tbus,

neq; ex his qua: mente

comprrehendunrnr.In

hac auce & crea

turas a<l creacorem, &

uiciísim creacorem ref

erentes ad crea

turas,excouicauerunc qua ratione & creator fingula faciatat–

quc

perlici~c,&

crearnrn: ad ipfum [efe uel habcant,ucl imita

ri, ucl confequi pofsint. Haélenu> proccderc philoíophantis

ingeommPlaco nofier &

in

Parmcnide monfirac,& hbro fu–

pertore confirmat.

~d

Dionylius quoq; Arc¿;agit:1 maxi

::;,e;~~r,~

0

~ª:~IJ~ec

~!f~~f~~·'.:mb~

~~~t~~1~ªm;~~ili~:):,7~

tus mentes :tísiduc

collufirancc.At

uero quidipíum in febo–

num lic,1d cfi dmin

a fubfiancia,quc

madmodu

&

in Parn1eni–

dc,& bic ofiédit, nemo per ciuúnodí uias a!fequi potcfi.folú

uero pcr bas 1llucdcníq; perucntre,ubidrninum bonu ob

fo–

Jam bcnignttaté fuam amatorem

Cuíí

propius acccdeatcm

&

propria luce formar, & calore

fo

uet, & potcfiate trasformat

mcnrcm, tum demú cognofcenté Dcum cú ipfa íam faéla lit

Deus