s1z.
-L
I B E ·R
fint,ncctJ qucmadmodum noftri
a
pum:dine íalíugi
n eé¡¡ arc.ríti
ar~
corru pá ,quíbus ín hunc locú conAu
enábus,Japides &; cdlus animalia(¡¡ &; plancae infi.,
d uncur,acq; \'.grocare coguncur.T erram uero ipfam
h ís omnibus exornari,acq; auro eciam &; argcco
e~
cerisétJ fimílibus.Praefulgenúa quídem h:rc ibí nafd
&
mulca &; magna,pcrl¡¡ omnem cerram,uc
eam
ui
dcre ípeél:acorum fdícium
6c
fpeél:aculum. Proinde
íbí effe animaliamulra, &; homines parcím regíoné
medícerraneam íncolences,parrím circa
afrem,quE~
admodum nos circa maris líetora, parám etiam in=
fulas qu:r haud procul
;i
continenú poúcae a.ere cfr.,
cund,acur, Sed uc fummacím dicam, quod nobís a=
· qua eíl: &; maread uíum noíl:rum,ídem íllic elfe ae::
rem:quod uero nobís aer,íd íHís aecherem effe.Tem
pora uno apud illos canram habere cemperíem, ut
illi &; fine morbo concinue & longe díuáus quam
noíl:ri uiuanc.Icem uifu,audícu,pr.udentía,caeceris{j¡
talibus nobís canrum pra:íl:are, quanmm & acr a=
quae,&; a:cher aeri purírace praeltac. Praecerea íUíc ef
.fe
deoríi templa & lucos,ín quíbus rc:uera dij fami::
liaricer habicenr,& reípofa & díuinaciones,deoríiép
feníus famílíadraresép cíuímodí hominíbus ad deos
effe.Solem quoq¡ &; luna íl:ellasép alias qua.les reue=
ra fuor,apud .eos uiderí:cam:ris in rebus beaúcudinc
cos hisrebJJscongruam p.oísidere. Iraq; uniuerfam
urram fic narurainfricucam,&; quae circa eam
funr,
fimilícer cradunc.effe praecerea in ipfa per dus conca
uícaces loca
in
circulum mulca, pardm quídem pro
fundiora,acq; amplíora qu;im
íic
regio
;l
nobís cul..
m,parcim uero profundíora quídem,fed hiacum an
gufüorem habroáa noíl:ra hac regio
ne: dfe &; alicu
bi mínus prefunda,fed ampliora qu.imnofl:ra.J:Ifc
auccmomnia fub cerra
fibj
Ínuícem obuíare,acq; ir=
.rumpere
mulci~
undiq; modis,cum per angufüora,
rum per ampliara, díícurfusé}3 habere &; exici.¡s qui
·bus m:agna aquarü copia
e..'<:
aliís in alfa u.tlucin era
ceres conAuac.lcem perpecuorum ffuminum fub cer
raincredíbilcs magnícudínes aquarum,tum calída=
rum,cum eciam frígídarnm,plurímumé¡¡ ignem,&
.ígnis ingentes amn!!Stmulcos quoq; luculroci humo
ris,parcím qujdem puríorls, parám uero fordídíoa
.ris,ceu correQS lucí qui in Sícilía efi, & íuxca ipíum
amnes
lucd
índe flucnr.es.Q¡ibus fingula complerl
locaquacunq;.eo.s concíngíc perffucre. H a:-c aucem
omnia furfum qeoríúmque ferrí uelucí uaíe pcnlili
quodam íub .tcrram pofiro,arq¡ ita líbraco,uc ucrin=
que uíáfsím indinetacq¡ acrollac.Eíl:aucE id uas pe=
fileobnamram quandameiuúnodí. Vnus aliquis
ex:
ccrrae hiatíbus eft profrél:o qu;im ma.xímus,pér=
que uniueríam cerram traíeél:us & pacens. de quo
Homerus, Longe nímis barachrum fiac íub cellure
profundum.Q¡od & ipíe alibí,&; mulú poecarum
Tarcarum appellarunc.
In
hoc utiq; recepcaculü
º"'
mnía
conAuundl.umína, acq¡ índe ruríus effluunc.
Talía
ue.rofunc fingula, per quales labuncur cerras.
Q1od aucem hinc efflu¡¡n,comnía rurfusétJ refluanr,
ha>c e{[
ca
u
fa,
quod hic humor nec funqamencü ha=
bec necfirmamencum.lcaq; cleuatur, &; furfum de–
orfumt¡¡ red undac.Idémque facíc aer &ípiricus qui
circa ípfum uerfacur.Seq uícur enim ipfum,& quan
el.o
ad fuperiora cerrz,&; quando ad haec nolha pcr
labícur.
Et
quemadmodum ín reípiramibus flacus
concinue expíracacq; refpirar, Ge &; ibi fpírícus una
cum humore darus uehemences quoídam ucncos&;
incrcdibiles commouec,liueinAuac fiue effl.uac.Qua
~ropcer
cum aqua in locum inferiorcm dclabjrur
XXIX.
per meatus cerrae iuxra
ciu~modí
riuos ínfluit., ¡;iaG
umq¡ per eos exundac' &; tmplec uduc hí quí hau2
ríunc. Cum.uero illinc bue erumpic, baecquoq; ices
rum loca oo
mpler.Plenaucro cum fiot,per riuos cer
rféJ3 meacus
exubcr:ac.Eccum humores finguli illuc
profluxerínr.,quo quiíq; profluic opporrunius,ma=
ria,lacus, Aumina, fonces d lkiunc. Proinde rurfus
hinc rclabences per cerram,pardm quidem per lon–
gíores pluresé}3 anfraétus, parám uero per paucio:
res acq; breuíores rurfus in Tarcarum confluunc:
ª"
lij cerce mu
leo
profundíus quam hauru fuerinc, alij
uero pauló,omnes aucem ínferíus influunc quam
ef
Ruxerínc:
&
al~
per concraríam parcem elabunmr
quam clapfi fuerinc, alij uero pcr partem eandc. Ac
quidam paísím árcumfluemes aut femcl aut ft:píus,
fpirásque circa orbem cerrarum infiar anguium re::
plícances, quancum fieri poceft ínfra relapfi icerum
commíícrocur.Lícccautem ucrinq¡ ad medíum ufq;
defl.uere,ulcd uero nequaquam. ulreríorenim prola
pfus urrínque forec aíccfus. Proínde fimc & alía mul
ca&; magna uariaép fluenra, fed prreápua '}uacuor.
Q¡orum quidem maxímum arque excímurn,cerra
drcundans Oceanus appellacur.
E'
c0craria uero hu
ius regíonefluic Acherón : qui p.erdeferca alía flucs
loca, arque per fubterranea, ín paludem defluic
Ac
cheruíia.Quo plerique defunél:orum deueníunc anb
mí,ibÍque per facalia quredam cemporum currícula
comorací,parúm quidem logiora, p.arrim uero bre.·
uiora,rurfus in generaríones animalíum relabíicur.
Tercius uero Auuíus horum medíus duorum incer::
fl.uit.Nec admodum longe progrdfos in locu!'ll ca::
die uaíl:um muleo ignefl.agrancem,efficícque paludc
nofuo mari maiorem,aqua lucóque feruencc. Hínc
uero curbidus luculcncusé¡;
circumfluic,c~rraé}3
círcíi
data,&; alibí,&; ad excrema paludís Acherufif per=
uenic,nec camen illíus aqu¡; miícetur,íed íub cerra fi;
pius reuolucus abforpcúsque deAuic infra carcaríi.
Huncfluuium Pyríphlegechoncem nominar, cuius
riui quídam inde uduc cuulfi guacunque cerrarum
concigeríc mananc.
E'
coneraria uero huius regione
fl.uuius quarcus prímum in locwn
erumpi~
ferü
8C.
aíperum,ucferunc. colorein uero lpcus ralcm habct
tocus,qualís efl: cyaneus:quem Stygium nornin;mc.
hic aucem fluuius prolapfus paludem efficir Srygc.
In hunc uero íncidens locum uíresé¡; uehemenccs ín
aqua ;¡ffumens fub cerra
fe
condíc, drcumuolucús"'
que aduerfusPyriphlegechótem labicur, & in Ache:
rufia palude
e
conrrari;i parce illi
fü
obuiam.Nec ul
lí
huíus aqua miícecur,fed reuolutus in gyrum con"'
era Pyríphleaechoncem irrumpic in carcarum.Pocc¡;
uero hunc appellanc Cocycum. Cum uero haec ica
nacura dífpofica fine, quado in eum locum defunfü
pcruenerínr, quo d.rmon unu01quengue P_erducir,
primo illic íucücancur,&; qui honefü fanél:cque, &;
qui alicer uixerinc.lcaque qu icunquc in uíca quoda
modo crouiffe m edium quoddam comperiíicur, ad
Achcroncem profeél:i uehículis quae unícuique acto;
funt,in paludem perueniunc Acherufiam,ib1gue ha
büanc puroancJÍrque
p~nas
dances iniuriarü.
&
cú
purificad func abíoluuncur, ruríúsque pro m erito
finguli benefaél:orum pnrmia reporcanc.Quí uero .
ob fcelcrum magnítudínem infanabiles
clfe
uiden.::
cur,qui uídelicec facrikgia mutc:i &; magna,ud
~<r"
des iníquas,uel alía horum fimilia pcrpccraucnnc,
hos omnes conucníros íors mergícin carcarum,un=
de nunquam egrediuncur. Qµi aucem faní!bilia
qu~
dem peccaca/ed ingencía commiícrunt,
udud liqu•
comra