J.00
L 1 B
e
ll X X I.
quís 2d fortitudinem aliquem adhortctur, nifi fcíat
qu~d
ipfa forurudo
Gt,c~rímerc.
Mox 1nterrOg2tuS I;achcs quid
formudo
fit ,
conhdeotius refpoodct , elfc uirtutcm per
quam quís non dcíerens ordinem,e%pugnat hofiem.
~d
qmdem ideo cófutatur, quia potefi alíquis Scytharnm mo–
re
non mrnus fugiendo qulm pcrmaneodo hofiem uioce–
re, atque:cqueforos elfe. Ideoé¡uc Homcrus eum appellat
fonem
qm
opportunc audere fc1r atqll<' amere .
~aulo
pofi
ad quamhbet materiam fortimdinis
mél~ria
crahaur,
q~1aú
fonem uírum deceat non modo forrntdines, ucrnmeoam
~~:;:~;i~
1
:~t~~~·m
11
n~~
11
fo:~~.di:~~~cfi~¡ti~~n~~h~~i;~~
fpondet Laches, haac e!Te quaod.-un.ammi tolerannam. At
quoruam minus fülf1c1cmercfi definttum, Socrates adJere
coga, toleranciam tpfam oportere bonell:am elfe atque con
fcrentem. ciufmod1 uero non cric, ntfi prndemer id liar.
Jdeoque.compella Lachetem dicere, fortttudrnem proprie
toleranoam prudentem dfe. Siquidem fortitudo pulchrum
qu1ddam efi arque bonum. Demde qu:crirur qu:i:nam tole•
ranaa, & ad quid prudens, td efi, c1rca quam materi2m,
qu6due officium. Labimr autem Laches quando generaúm
imerrogatur, utrum ubi audacia maior efi, 1b1dem fortitu -
do
fit
maior, idé¡ue concedit: ruríusé¡ue admitút necelfario
audaciam meo eífe maiorem, qui abfque' reiipúus pericia,
cognofcens tamen periculum, rem ipfam aggredirnr, quam
in eo qui perina incedit infirutlus. Cautius eoim tUtrnsé¡ue
1s agit . Laches demque rec1pit , ubi plus audaci:c minúsne
penti:c prudenaa:é¡uc cfi, formudinem
elfe
maiorem.
ln
c¡ua qu1dem concds1oae
&
fibi tpú repugnar, &admmit
fa!
tum. Nam forutudo quidem pulchrum quidcfam efi
&
con–
fcrcns, audacia uero 1mprudeas efi, rnr_p1s & noxia. lnter
ha:c nota rriram Socratis Platonisé¡ue teatear1am, Ad iUa
qmfque bon11S eíl:, ad qua: eíl: fapicns: ad illa malus, ad qua:
1gnorans . Profeao qucmadmodum errores omncs, rum
manus in appra:hendendo, mm pedls in gradiendo ab ipfo
uidendt defeélu procedunr, fic errata hommum omnia rum
in eligendo, tum
in
agcndo ex defeélu intelligemi:c profi–
cifc1 Socrates arbitratur. Nam ubi dux ipíe c:ccus efi uel c:c–
cutiens,om111a labuntur in pr:cceps. Poíl: Lachetem delinit
Nícias fortitudmem, mctueudarum rernm
&
non
mernen~
darum fcientiam, qua uidc:licet rarione & quatenus meruen
da inuadcodaé¡ue funr . Vocat utique formudínem habirum
quendam cum prudenaa circa memenda
&
muadeoda con–
íl::antcm. Audaciam uero fine prudeatia temerariam uocat
feroc1táteth . Socrares comra Niciam Úc argumentarur,
~nuncunque
aliqua fc¡enúa eíl:, non ali;¡ pra:reritorum
ell µt falla íunr, alta pra:fentinm
lit
fiun r , alía fim1rorum
ut
optime fieri poífunt , fcd l!Íufdem fcienci:c efi ha:c omnia
intellígere. Si ergo fortirndo fciemia
ell:
audcn<ii & me–
tuendi circa bona arque mala, tJtdelicet ut futura íunt, ni–
mirum eíl: et1am fciencia eorundem
lit
pra:fenúa íunr, arque
pra:tenra . ommum ergo Gmpltciter . Efi igitur uniuerfa
u1rrns. Nos amero fort1tudmem ah inicio ranquam uirtuús
r.
ancm al1quam qua:rebamus. Obicllio ha:c non 1am refel–
ead1, quam rentan
Ji
N1c1re gr:ma
fafu
eíl:, Ar Nic1as de–
finmonem fuam nefciutt defendere . Socrates autem inrer
feniores propter modeíl:tam dotlnrem a<>ere noleos, limu–
lar fe defin11iooem funihtcr ignorare: li'ortat11ré¡ue eos uc–
una fecum uinutum pra:ceptores fibi ante perqu1rant' qu:lm
f.tcultatem erud1endx ntuentuas profiteanrnr, oíl:endeos in
omn1 a:rate moralem diíC1plmam e!Te magnopcre necelfa–
riaru, ac fine rubore uerecund1:& femper efi'e difcendum.
D efin1t1ones uero quas uel luc de forumdine, uel in Char–
mide de cemperanaa qurerir, non hic, aut ibi, ubi exhonari
&
admonere dunraxat confü1um eíl:, fed in Repubhc:i
&
Le
01bus abfoluuntur. Sed
lit
de forotudine limul
&
tcmper.¡n–
~
quafi germanis Cummat1m dicam, Plato tn Pha:dro, Sym
poúoé¡ue mtam hanc noíl:ram iuneri cuiclam comparar. In
quo qu1dem dirigendo rano referat aurigam: alfetlus ue–
ro parnm fupenores, partim inferiores, geo1inos referant
equos, album mdeHcet arque nigrum. Arque ut quantum
;ad propofüam pertinecqu:ilhoncm, commodius d1fiingua–
mus : Dimnam, rnqmt , prouidenaan1 fi:ttuiffe nos
il
tur–
'ptbm reuocare: ad honefta continuo prouocare. Ideoé¡ue pu
aor m magnammttateroé¡ue nobis mgenu1ífe:
ut
auriga no
fier pudore quodam quafi freno , :ilfetlus noíl:ros uefot
e–
quos
l
t11rp1bu hect fuambus cobiberer: magnanimttaas ue
ro c1lc:mbus ad honell:a quamuts ardua llimul:tret , Stqui–
dem malus quidam da:mon ad mrpfa lenoc101¡s :¡lhciruolu–
ptatis: ab hondHsamanmdwe doloris abíl:crret. Q.t1amob•
rem & temperancia pudons uCa frems' ctfrcfr
uta
t11rpibus
10111~3
uoluprate
lemr.erablboc20rns :
&
fon:itudo
m:i~~mmttaru &era caJcar1bus, daroperam ut ad boneíl:a uirili–
'ter conteodamus, fprcta ditftcuhaas dolorisque formidine.
Et
quanto dtffiolius efi dolores foper:ttc,
qulhn~
uolupra-
tibus abíl:inere: tanto forGtan aücui uideri polfet fortitu–
dinem temperaoóa: anrepooencbm. Denique remperantia
quidem faor oe e:r homine pra:c1puemur m bruta: fororu–
do uero pra:ter 1d,
ur
etiam quodammodo rransferamnr
tn
deum omnia
íuperaorem.Obhíic pra:apue umutem omrus
antiquit:ts Herculem
tn
deorum rcculic numcrum: Hercu–
lem, inquam,dum cerra: uitlor cccleíl:es fcanderer gradus,tt:1
clamantem:lce niícforrcs ubi celfa magat Ducit exemp!J uia:
cur inertes Terga nudatis? fuperara tcllus Sidera donar.
L
y
s
[
.M
A e H
V
s, ME L E
s
r As, N l el As,
LACHES, FILll NICIAE ET
LACHET I S, SOCRATES.
J
R
V
M
fpeétaíl:isarmis dímicárcm,
&
Níáa atque Laches:quam uero ob
caufam fpeél:are hunc nobifcum una
ego
&
Meldias híc uos iufsimus,hic
=====
quidem mínime dcclarauimus. Niíc
aucem aperíemus: narn libere uobifcum lvquendíi
exillimamus. Sumenim nonnulli quihrecderidér:
ac
fi
quis eis confulac, fencentíam fuam non expri=
munt:fcd illud quo de confulrarur,flmul
&
conful=
tanás menccm cenere
fe
purances,alia pra>cer ea
qu~
fencíunt,proferunt. Cum auccm uos arbicremur
&:
ad inccllígendum fufficerc,
&
qu~
cognofcíds flm,,
plicícer explícare, fodos ad eorum qua: referemus
deliberacionem afcíuimus - Eíl: aucem quo de aldus
fi1m exorfus
,eiufmodi.Hinobis lilii funr,hicquidé
huius filius,auico nomine Thucydides níicupanrs:
meus icem alter, aui Gmilicer nomen fcruans: nam
Ariíl:ídé nominamus. V ideturét; nobis qmlm dílj.,
genrifsima horü cura fufdpicnda,neq; agcndi'i'pura
mus quod mulci folenc, qui filios fu os cu primum
adoleucrinc pro fua flnüc libídine uiuere,immoue•
ro cune frudilr d1ligécius adbibcndu. Cum haq; elfc
uobis filíos uideamus,íudicauirnus uos pr:r
c~ceds
cogicarfe, qua racione cducandí Cinc
uc
optimi fianc.
quod
li
oo
mulci'í animadueráfüs, in prrefcncia ad–
moncmus uos id ncgl ígere non debere, exhorta•
murép uc und nobifclí de lilíorü educatio nc delibe"
recis.Qiam uero ob caufam nobis hrec uídeacur ,
8
Nicia acq; Laches,audire dccec,quauis paulo prolí::
xiora Clnc,qu:E fequücur.Difci'íbimus cnim un<l
co•
deméf¡ couiu ío ego
&
Meleíias
híc,
accp hi nobífcü
adolefccnculí. Vndequemadmodü in principio fer
~onís fl~nificaui,
1
íb~c
uobífcií audaél:erQ¡ Joqui
hcec.Sanc
ucer~
noíl:ru multa poccíl: pacris fui pr:r
clara cum pace,cü bello geíl:a narrare,quibus ílli ud
reipublk~
Íu:E, ud focfís profuerunc,
;l
nobis uero
g eíl:a rcferrenulla porfumus. Quare
&
horum nos
pudcc,eaépdamnamus,
&:
pacrum negligcríam f;r.
pe culpamus,qudd nos pofi:quam adoleuimus, in
mollicie quadam
&
ddictjs u·íucre permífcrunc,rc"
b us alíorum ínccrim incencí . Eademép adolefcemi"
bus his oíl:édenccs,edícímus,
íi
feipfos neglexerínc,
noíl:r~que
prrecepca conccmpfcrinc,ig nobilcs eos
fu
tu
ros: finaucern curauerinc, force dignos auítis no::
mínibus euafuros. l píi uero paríwros fe nobis re::
fpondenc. Nobisauccm dehocínuiccm confulcan::
cibus q ua diCciplína ucl confuetudine porifsímum
optimi fieri poCfunc, expofoíc quífpiam opercpcqc
ciü eCfe ut armís.dimícare perdífcanr,laudaulcq¡
HHi
qué uos modo certancc fped:afrís ,
&
có cueri iufsit–
Opámi.í íraq; fore pucauimus,uc &-nosad hocfpec
él:acullí
11eniremus,& uos
un~
couocarcmus,
réí
ad
fpeél:andü,cum ecia
fi
uu
Iris
de adolcfdruloriíedu..
caáone comuni coní!Hodelíberandu.Hrcfunc
qure
cofcrrc
uobifcü cupiebamus,
V
!fira
nüc inccrdi:,éí
dchac