Table of Contents Table of Contents
Previous Page  43 / 170 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 43 / 170 Next Page
Page Background

-81-

rancca cuti huarancca; o

chunca

_mita pa-chac

huarancca, (huc hunu)- Este termino es po–

co usado ,

·

40-0rdinales .-Los

mismos números car'di- .

nales se traducen al castellano por ordinales.

No obstante hay quienes forman e! ordinal del

~iguiente

modo:

pon~n

despues del n.úmero car·

dinal el participio de presente · del verbo ser

-cay-; es decir -cace-

y

para decir (·1erbi

gr.)

3º, 5°, 6°,

10º, 20º,

se expresan así: -q,ui!Jls&

cace-, -pii:hcca cace--, -soccta cace-, -cbunca

cace-, iscai chunca cace-. Las traducciones

li terales dirían: el que es tres,

~l

que es cinco,

el

q

uc es seis, etc.; pero en versión libre hacen

num.erales ordinales.

·

.p-Despues e lo dicho parece opór tuno

dar

noticia de

otr

1

odo

ti c

formar los ordinales• .

Este modo es con la.s part1culas -ccen-

<:>

-ñe–

ccen- agregadas

a-l

numero cardinal. 'Así di–

cen al

1•

- ña · pa-ccen.. o -ñaupa-iiéccen"'"'; al

a•

- iscai-ñeccen; al

-qu imsa-ñeccen-, cte..; al

, úl timo -ccepa-.:cen- o- ccepa-ñéccen.

Pero esta

formación de ordinales con -cccn o ñeccen-, es

de uso muy limitado que no se puede aplicar

a

toda

frn.se

en

qu~

entra ·el numeral ordinal, sin

Jleva·r la nota

de

incorrección.

42-Partitivos.-Estos

se forman áñadiendo

al

numeral cardinal el sufijo -nea- si" termina

en. vocal

o

en h'ua, hue, hui,

y

-ni.l)ca- si ter·

mina

en consonante o dos vocales que

no

sean

de

las d.e hua, hue, hui.

Según

esto, se trat4

por ejemplo,

de

repartir

un

numero

de

cosas.

El que manda

·dice: ,

dé Ud: dos

a

cadá

uno;

--~-~at r;o

a

cada

.uno;

-seis

ª.

cad~ . uno~ oc~9 a.'.ca~