668
Promptuarii Sa:c,ri Pars
~arta.
tem
,
qu/4 t4tere nolult
:
qui• ttb ipfo Domi110 ditlam
tr41
,
qute d1co vobis In tmebris diCltr in lumi11e
,
(:/
t¡u.e In aure 4Udlti;pr.,,dicateJuper t·eé/4
.
6
A.d imitationtm Iefu
,
inquit Albcrtus Magnus ,
infermonequodam de fanll:o Stephano
:
Corpore ex–
frinfecus patiebatur
,
~
ln1ri11fecu1 in
'º""
per(equen–
tiumm4/ftiiuompat1ebatur
;
;pre cnim genuAexuspro
fuis Japidacoribus
a
D omino vcniam dcprecabacur .
De Cbrifio
D.
Petrus Apo(lolus refert , dicens:
Cum
1
.Per.a. ai.
maleátcer1tur non
t11aledicebat
,
cum pateretllr no!'
comminabatur
,
quod totum quoque in fanélo Li;v1-
ta adimpletume(l,
no11reddiditmalediflum promale·
tll!lo
,
quare de
fe
ipfo dicere potuit
ad literam
,
de·
trabebant mibi
,
ego auum'-,rabam
.
Sanélus Au–
gufünus ait · :
Or:zvlt Chrijlús pro fuls crucifixorl–
bur
,
or4vit
(:f
Stepha11u1 pro {uis lapidatoribus
:
lJo–
mi'nu1 Ie{us Cbrijlu1 oravit affixu1 ligno
,
~teph1111us
ge–
nuflexo
,
quid nunc c(l , quod pnus ab 1pfo Rcdem-
S.rm·de•·
peore non didicerit Sanélus Stephanus . Sanélus Au–
s,.p¡,.
guflinus inquit:
Ne/latu41Jlli1hoc
0
peccatum, quiaut
boc dicam tibi
,
a
te primo audivl
;
11/i lapider mitte·
bant
,
(:J
fanlius Stephanus orationes fundebat
;
Igno-
ln
Gloll'a.
Jceillls
,
dicebatChrlftus .eterno Patrl
,
quia nefciunt
quid
-f
aclunt
•
Raban;¡s ait ;
Mu/11 eoru11:1 occ/dendo
Stephanum
,
.eflimabant fe implere legem
,
qui blaf–
phemum eum credeb4nt
,
boc
él
C
hriflus pr.edixerat
,
'lJenlt hora
,
ut omnii qui inttr/itit vos
,
arbltretur
{e
ob{equlum pr4ftarq Deo .
Sanaus Augu!linus po(lquam
jamin hacquoquead Patrcm a:cernum pro fuis lapi·
dacoribus porrcél:a fupplica Stephanum cum Chri'1o
contulirfet , ait :
Jduomodo non pof{et ibJ ifte ef{e
;
-ubi
trat
,
quem (ecutus ejf
,
ubl erar
,
quem imitatus e/I?
Redemptor nofierad Patrcmcooverfus.dixit ;
Inma·
nus mas commendo fplritum meum
;
Evangclilla Lu–
cas ad eum fere mod,um de íanllo 5.rephano ícripfit:
Lapidabant Stepbanum lnvocanttm
éf
dicent6m
,
Do-
<Gl.A.
mine Iefu (ufcipe fpiritum meum
.
Glotfa , inc¡uit :
CbTJjlus áix1t Patri
,
Pattr in ma11Us tuas commendo
fplrltum me11m
,
Stephanus quaji fervus Domino
,
J?o·
111lne Iefu fu{cipe fpiritum meum
.
Aurhor quidam 1n-
~:~
..u"
ter opera Sanlli Bernardi ait ;
R.ell2 Ma111ris florem
i{le jibl
pr~vendicat
,
ln quo fimilitudo Dominl pendentis
in Cruce mlrnbilibusformls eft o:pref{a.
7
lnfuper aliz adhuc quzdam imer Dominicam
Paffioncm
&
Sanaz LeTitz Martyrium fupcrfunt
comparaciones ; de lefo refcrt Evangclium ;
Iefu$
·
autem emlf{a voce mag1111 e:.:piravlt
;
de fanéto Sre–
&rrn
!.ele•·
phano Dionyíius Carchuíianus ait ,
Et hoc erat mi
Se<P••
Jerablle
,
quodtam gravi.f!imJ fauciatus alta potuit voce
clamare
,
cum incipertt expirare
(
pofitis autem geni–
bus cfamavit voce magna
)
dlcens Domine
,
ne
/llf·
tuas illis hocpeccatum
,
&
(llm hoc dixif{et
,
obdorml·
'lJitln Domino
,
hoc namqueverbo pro/ato mox fpiritum
txhalavit
,
(:1
in boc quoque imit11tu1 ejl fuum Magi·
ftrmn
,
qui mlfgnavoceclamans diX'it
,
Pattrlnm•nus
tu1u commendo fpirltum meum
:
quod cum dixiffet in·
cllnato capitt tradidlt fpirifllm
.
Chriflus
in
cruce bo–
num lauonem lucratus ell: , qui compunétus fe ad
Salvaroremconverrir; fanétus Srephanus paulo poll:
fuam paffionem iníignem , cumque juratiffi mum Ec·
cleíiz pcrfecutorem fui fequacem habuir Saulum .
eminentiffimusCardinalis de Vitriaco in vira fanéla:
M
ariz Ogniaceníis referc , quod faritlus Stephanus
po_
ílqu.amAJ'o(lolus .Paulus decollatus elfct , emor–
tu1 an1mam fummo plaufo in crelo exceperit , eum–
que De?obtulerit , dicens :
Domine boc lngenti
,
&
fing11f11r1 muneretu me donafti
;
ego vero multiplicl fru–
llu áullum ill11d tibi reddo
.
S.
Pater Ambroíius de
ra Glo&>.
hoc infign_i lµcro opera faníl:i Scephani fallo fic fcri–
pfit
:
Cu;~;
prerationis efjellum in Apoftolo videmus
,
Paulus emm qui1,.p1dan11umSttphanum veflimenta fer·
'lJabat
,
nonmultopo/1tapergrlftiam Cbrif/I faflus
Apo~
floluse/I
,
qui fuerat. ante perfecutor
;
quo3d Chrifü
fepulruram Evangelt(la
J
oanncs ícribit :
In horto mo-
Ioa. "· 4• •
nume~t~m
novum
,
In quo nondum
q~lf
qu_11m po/itus fue–
rat , 1b1 ergo pofuerunt tum
:
fim11itcr Bcatiffimum
Prothomarcyrem.in.novo ac rcccnti fcpulchro Gama–
lielis rcpultum refert 1Jluílriffimus Baronius, quod idem
~r.
9
&.
de
D.
ce(lacur Augufiinus, dicens:
In monllmMto novo atl
:Olverf.
lflotl
/(Um (
omm~11dt1vi1
mtmbrR fu11
,
•
Myfieria enucleantur, pérqure
Deus
dif–
pofuiife viderur , ut primus legis
nov~
in
EccleiiaMartyr gravi lapidum pondere
rnortemfubiret.
DISCURSUS SEXTUS.
Lapidabant Sttpbanum.
1
JN
creatz Sapiencia: , qu:ie non temcre aut caíu ,
Tcrum imperfcrutabili , ac fecretiffimo divina:
a~ !cc~ctiffimo
divina: Cuz providentiz coníilio cunéla
d1rpo01t ac gubernar ( de qua proindé non fine ratio·
nedicitur
:
Bene omnla fecit
,
omn/a in Japientiafeci–
fll
)
c~mplacuit
, primum Martyrcm amariílimz
~affioms
ac crucis foz imitatorem , maximo eique
1mpctuofiffimo ingeocium faxorum imbri fuccumbc·
re, fub iifque tanquam fub pluviofa lucidiffimum quen–
dam occ11mbere folem Ccrtiffimum quidem cfi
afia
qu~vis fuppli~iorum gc?e~a
de pro fide proque
;ar:i cum
pr1mum exoricntc Chnlltana Religione fanguinem
vi·
tamque profundendam quafi nata non dcfuiffc
nihilo·
~inus ~a~em nem~nem
.fallens, nunquam
err~ns
pro–
v1dent1a ita rem d1fpofu1t , ut crucmis lapiáum lilc–
cumberer ill:ibus . Pulchre fanétus Augufünus ait :
Petrislapidabatur, qui propetramoriebatur dicente Apo-
ftolo, Perra aurem trat Chr¡flus.
Rupercus Abbas Tui-
5
d
ticníis fcripfit :
Turrls torporu Cbrtfli
,
quod efl
E
cele-
ri~;'r!'
e
fia de vivís
,
&
tlellis lap1dibus per univerfummundum
rlt~ét_ o~dinareconpruitur;pri~ajamjamEccJefia
ducebat
!-Ji~· :~
7
d.•
prmc1p1a . Fundamemum e¡us poficum erat Cupra
fir.
i:nam perram feu
lapidem angularem , fuper quem
fupcrzdificari dcbcbant ca:teri lapides , videlicet Mar-
tyrcs , Apoíloli , cztcriquc eltél:i ,
Super4dlficat1 fu-
pra f undamentum Apojfolorum
&
Propherarum
,
ipfo
1.
Cor,:..¡,
fummo angular1 lapide Cbrlj/o Ief11
;
Apofiolus íuis Co-
rinthiis fcribens , dicebar
:
D11 .rdificatloeftis
,
VQlc-
bat Apoílolus , fanfüffimum Prorhomartyrem , qui
perfuam forritudinem fuir in'1ar fortiffimz Petrz feu
Japid·is ,
Pfrnus fortltutline
primum eumque funda·
mentalem
eo
in zdificio clfe lapidem
:
unde
/itpi-
des lapidemper>utlunt
1
diccbat Sanaus P. Petrus
Da·
mianus..
:r.
Magnilicum illud Salomonis templum fanll:z Ec–
clcfiz quondam figura foit , quia
omnl11 in figura con·
tlngtbant illis
;
ex quo ad nollrum propofirnm ob(er-
vatu dignum efi, quodfcriptura refcrc
:
Pr11:uplt
R1;c
1 , R<c 1 ,,,.
ut tollerent lapides pretiofos in fundamentJs templi
;
quis unquam fondamenrum quancumvís magnificen-
tiffi mi Palatii auc alterius cujurdam fimilis zdi6cii
e
lapidibus magni valoris aucprctii confirui vidit? Glof·
fainquit:
Primifunt Magiftri, qulabipjo
Domm~au·
dlerunt verbum (alutls
;
hi autem funt Apofioli
&.
fe-
ptuaginta duo Diícipuli , quos inter revera emioebat
fanétiffimusLevira nofler
;
fubjungit autem ibídem
Glolfa,
quifideliteripfiadb.erent, ntc u/la adverfita·
1
¡:
41 ,,,.
te
,
ntc etiam morte
a
rellitudine fua lndinatus fuit
.
'
Evangclicus Propheta lfaias , qui varios fa11élz Ec-
clcfiz fub Jege nova fuccctfus prz czteris accuracius
defcriplit , hzc verba receníet ;
Paupercu/11 tm1pe/1a-
tt
convulfaLloquitur
autem hic denavicula Petri} in
qua: verba
yranus ait
:
Ecclt/ia in plurlmum fait
(:f
e{l aff/Jlia. Perglt autem 'l'ropheta dieendo
:
ecce ego jler·
nam per ordlnem lapides tuos& fundabo tein Sapph1ris,
r&
ponam Ia{pidempropugnacula tua
:
at quinam hi funt
lapides , t'quibus facrum hoc a:dificlum confiruitur,
aut poriusfundatur :
Fundahottin Sapph1ris
?
Lyra·
nus quz!lioncm folvit ; dicendo ;
Lapides iflifunt vi.
riJanéli
,
exquibu1 .edificatur Ecclefia
.
Hugo Cardi·
nalis ait :
Nota quod Janfll dicuntur lapliies propttrcon·
jfantiam
,
ét ftabilitatem
,
flratt per 4u111tlltatem
,
or·
dinati percharitatem
;
infupcrexponlmdohzc verba ,
Ponam Jafpiáempropugnatula tua
,
eadem de Ma rty·
ribus interpretatur , diccns
:
Id rjl Mart1res
,
quia
Mart1res
,
qu;pojl Apojlolos futtunt defenforts Ecdeji.e,
iafpiáesfuerunt
·
Sed, an non pocius iclipíum de bea-
tiffimo Prothomartyre noflro vcrificatlt.r , an non hic
lapis quidam fuit pretio!iílimus inzflimabilirque va-
loris ,
!aofüe Eceklia:
fu11\lamentooptimc fcrviens
dum
I·