De
Nativitate D.N.
Jefu Chrifü
Difcurfus V.
'orundem ekllione nullam ipfi partem habent, fcd pa–
riter nafcuntur ubi
&
quando,
&
~
quibus Dei prov\ –
dcntia vulr & difponit; neque ullo
f
unt rarionis ufu
pr~diti, nili in fofo annornm progreffu: at vero in hoc in-
J{>.tvuf.14.
fanre Divino Propheca Evangelicus olim prredixit:
Ec-
ce Virgo concipiet, éJ pariet fil1u.,,,
&
vocabl111r 11omen
!\"'rm. de
N1tiv.
~;u
1
Emanurl, ButJTUm
~me/
co>neárt, ut (ciar repro–
bare malum,
&
e/igere bonum.
Q'!a: eciam
~.
Bernardi
obfcrvacio fuit, dacencis:
Non e/lgunt parvul1c..:trri
,
IJuando nafcantur, quippe quibus adhuc
711;,
incipienti·
bu1 vivere nullru fube/1 Ytttionis ufus, nul/a e/lgendi
li·
butaJ
,
faculttts n11/Ja de/lberanái
moxque idem San–
él:us fubdit:
Non
ita buicaccidit infanti; Nam Cbriflu1
rt/i bomoerat
,
erar tamm in prineipio apud Deum,
él
Deus erat
~luf
áem, c11ju1 efl nunc fapientit1:
ér
pote/fa•
tiJ, utp91t Deivlrtu1, (:;Dei {apientla.
Tandem idcm
fanaus Bernardus concludit
:
Na{citurus ilaque Drl
filius
(
cuju1 in arbitrio erat, quodcunque vellet ellgere
tempu1
)
elig:t quod moleftius, p r..:fertim parvulo,
él
pauperls m11tri1 filio, qu,e vi;, pttm101 '4beret aáinvol-
<:ouc. •· de
vendum, pr-efrpe ad recli11anáum.
Sanl!us Thomas de
N•tiv.
Villa-Nov·a hoc fial>uli myfierium pia meditarione con–
fiderans, hunc fcre inm@dum intra fe difcurrit:
Non
deerant Virginl vires ad {uftl11end11mpuerum, nequeil·
lum utique ta/J loco poft1ilfet, nl/imaznum aliquoáin illo
,pr-e(epio mJ/ltrlum ageretur: Altif!ima namqur nobis in–
áe partttur eYUdltlo; magna catbedra pr.efeplum illud
,
1;,
quoc1111élis mortalibus
Deilo'luitu~fapitntia
c'!!lefli1
~
1>1
ft11bulo magi/fer legit.
Porro leébo quam t0t1 genen
humano pro cujus falute natus cfi , przfegere inrcn–
dit , humilitarem , cunétorumque terrcnornm bono-
Swu.1 d•
rum contcmptum perfuadcre nititur.
U
ndefanll:us Bcr-
Naci•·
nardus ait:
J!.uidergo jlabulum degit? Plane utrtpro-
b.etglorlammunál, damnrt f.eculi vanitatem.
·
3
Peririores Medici , ut infirmicarem aliquam cu–
rare vafc:ant, caufam illius,
&
originem:omni íludio
eradicare,
&
fobmovere , omnc(que malignantcs hu–
mores divcrterc fatagunc , quem eundcm curandi
modum crelefiis Prothomedicus noUer obfervavit ,
qui aic :
Non e/l opu,¡ valtntibus meáicus
,
fed male
habentibus
.
Mox enim ut de erelo in hanc ter'ram ad
nos venit , inlirmitatum noílrarum primae origini ,
•l!cclcf.10.•l•
id ell:, fuperbire,
Inltitim omnir peccati fuptrbia
,
rc:–
medium applicavit; amor enim proprius cunll:arum
iniquiracum humanarum prima eíl: fcaturigo ,
&
hic
ut (anelus Augufiinus afferit, Babyloniam, qure lilio–
rum
confulionis, & perdirionis univerfitas eíl: ,'ere–
xit; ab hoc enim amore proprio afia bzc pcffima ger–
mina , nimirum avidiras divitiarum , honorum am–
bicio, fcnfualium volupratum concapifccntia derivan–
tur ; ambitio autem caufa ell: odiorum , bellorum ,
diícordiarum, invidire, &c. avaritia quoque radix eíl:
iniquarum• extorfionum , comrall:uum illicicorum ,
omnemque prorfus extinguit Charitatem ,
&
com–
pallioncm :
Radi;, omnium malorum cupiditas
;
De·
~um
vero quot funt' vofuptatibus carnalibus vitia an–
nexa? Ab bis tribus venenofis radicibus , pro:it fan–
él:us Joannes ciare tef!acur, cunaa derivanrnr mala ,
qure per irrcparabilcs gencris humani ruinas UtJivcr-
•1••n->.
16.
fam terram inundat:
Qmne q11od efl in mundo
,
con–
cupifcentitt carnis e/I
,
él
concuplfcenlia ocrzlorum
,
<:J
fuperbla vit,e.
C:um igitur unigcnicus Dei lilíus eo po–
tiffimum fine in hanc rerram defcenderit , ur peccari
fubverteret , & eliminaret tyrannidem ,
Ut p ec(atum
nonregnrtin noflro mortal1 corpore,
omnino convcniens
c:rat, ut ferrum radici admoverct, id eíl:, tocum il–
lud, quod omnis malí primaria,
&
principalis caufa
erat , id efi , fuperbiam
&
amorcm proprium
f~o
exemplo condcmnaret ; atque ideo humilitacem m
femetipío exhibuit, ut profcriberet fuperbiam ; pau–
perratem experiri voluit, ut bonorum
tempor~lium
cu–
pidiratcm condemnaret ; aufieritati qnoque vitre íub–
jacuit , ut delicias reprobaret
&
voluprares
:
O ma–
g11a catbedra pr.efepium ij/ud
,
inquit Sanllus Tho-
~~~¡=;,~·tl•
mas de Villa Nova
in quo rejidet divina fapientia rn11-
gi/ler orbis
,
totum ibi /egitur Evangelium
:
quicquid
enim bone
J
efu poftea vel'bo dornifti, bicftatim ortuJ ope–
fedcmon/lraflt. J!.uid enim aliud bomine1 qut1:rnnt, nifi
de/itiír1, dlvitias
,
&
honores
?
quod ca:lrf/i1 magif/er
damnat, m11ndu1 probttt; qttodtffeprobat
,
m1111du1 ron–
demnat; vidr cuju1 vil effe difcipulus.
Sanélus Bernar–
dus frigoris rigores, infantis nuditatem, nec non a(pe·
Mttnj Prompt.
riratem pra:fepii confiderans air:
Cumt!fet t
4
nta nrc.f–
fira1
,
n111lttm audio fieri pdlium mtntionem. Primu
1
Aáam pe/11ceiI ve/litur tunlcis, pannis fecunáu1 obvol–
virn,.; non efl talejudicium mundi; aut l/lefallitur, aut
munáu1 errat; fed divinam fal/i impo,'/ibile eft fapien–
tiam.
Deníque concludic idem Sanllus:
Merito proin–
de
&
carniJ pruáentia
(
mors ftquiácm, (:/ ipfa) inimlrtt
efl Deo,
(:J {
-ecult quoque pruáentia flultitia nominatllr
.
Quid tnim
?
Clmflu1
,
qui non fa/litur, eltgit
,
q11od
carni mole/lius eft, id ergo melzus, id 1<tl/i111, id po11us
eligendum, (:; quicquidalius doceat, ve/Rudeat
,
ab eo
tanquam
a
feáuélore cavtnáum.
Tan~em
ídem fanaus
Bernardus indubiraram hanc concluf1onem ,
tametli
c:am mundus nec credat, nec incdfig¡it, ica fiabilit :
Malum ergo 110/uptas c11poris, bonum vero llffliélio efl
,
{iquldem
&
hanc digit
,
&
illam repro
bat putr fap_1ens
,
verbum infan1.
Ex quo eo pra:cipae
f.nein pra:!cntem
mundum venerat , ue pcfiifcra vol
upcacurn, gaudio–
rum, divitiarum, dcliriarum, honorum germina radi-,
cicuscxtirparet, m•nime convenieiis erar , ue in fuper–
bis pafatiis, mollibus feltis, linis delicatis nafcererur ,
fic ením pra:fianriífi mas bafee virrmes proprio
fuo
exemplo minime comprobaffet.
~in
porius ut doélif-
fimus Safmeron IC:ribit :
.Quia Adam in Paradlfo del1tla-
T om.
1 •
rum loco peccaverat, voluit reponi in prt1:fepiobtlluarum
Traa. 14-
loco. Prt1:fePium hoc durum
(
ira Didacus Srella medi·
tatur )
dditias huju1 mundi condemnat
,
hoc ftabulum
efficaclter demon{lrat, quam vani /int ¡,onoru mundi
,
f:I
viles illi pa1mi, qutbus Divina Majeflas fuir invo-
luta, nobisoftendunr, quafiscondztionis /int divitit1: hu-
jus
r
d:etili.
4
Reclinavlt eumln pr.efepio, quia non erat
ei
locur
in
diverforio.
Enimvcro caufa cur ei nullus íupcrfue–
rit in diverforio locus, hzc efi, quia di vires, & viere
commoditatibus dediri , qui pecuniarum nervo pra:va-
lebant, iis, qui paaperes & egeni crant, pra:fereban-
'
tur, hi enim nequicquam fefe relhíngi autcoartlari pa–
tiebantur, uc Filio Dei quoquc: in eodem fecum diver-
for ¡o locum cederenc . Przterquam quod experiencia
quotidiana facis demonfirc:t , quod Deus noflcr fe ut
pfur imum divicibus, aut volupratibus,
&
vira: com–
moditatibus operam dantibus , nequaquam a·ffociet ,
fed porius hominibus tribulatis ,
&
Affliais . Unde
Se
.t.d •
Guerricus Abbas air :
Quid tnim?
adbuc tu fuperbir
N~v.
0
terra
él
cinir, po/fquam Deus f a!lus
e.ffhwni/is ? adbue
magnuses In oculls tuis
,
po/lquam D
eusparvu/usf1!lu1
e/I
Tub ocu/11 tuis?
Deus ille infinita: majdlatis
in
fans
fae!as efl parvufus, & quide.m in flabufo in medio duo-
rum fiolidiffimorum animalium , ecce quonam reda-
{i:us fuerir ille,
quem adorant '1.ngeli
,
aáorant Domi11a-
tionu
,
tremunt pote/fato.
Didacus Srella ait :
!!_u.e
major meátla rife potuit
,
ad noflram [uperbiam curan-
dam, quid "Vehementius in hu,,,i/i1ati1 amore no1 incen-
tlere poruiffer, quam cumChriffmn videamus inter bru·
ta animalia In medio pr-e{eploconflitutum ?
valde in hoc
myfierio conliderabilia font quredam dofüffimi Salme-
ronis verba diccntis:
Cf,.mat pr.e{epium contra imma·
Ton>
1.
nia nof/ra, infana'fue .edifiria, in quibu1 iielutin diver-
T rau
1
~·
f
orio eft commorandum ad tempus, cfamant fiYagula
o:
fa:no, clamar etiam pr.efepe
,
r&
damnar feElo1 11ofiros
aurros
,
omnlque mollitit rrfertos
.
Idem quoque San-
llus Bonavencura hífcc verbis fcribit:
In bocdamna-
l"nLucam.
vit Cbriflu1 !ellos delicatos, contra quos dicitur:
V
,evo-
b¡s, qui dormitis in leé/11 eburneiJ,
&
lafelvitis inflra-
tis ve(trlI. .Quitldura {tramenta dete{tariJ,
inquit San·
lh1s Bernardus,
cum tener infant1du1, in rnju1 mttnu
funt omnia, tuls ferlcls, tuls plumir, duras jamento-
rum f1ipula1 prt1:elegrrit?
Porro Sanllus Bonaventura
In Luc. •S·
per prreíepe in fenfu morali conícienriam intelligit :
Pr.efepe eft confcientla inferlu1 claufa per contemptum
mundcnorum
,
fuperlu1 aperta
ptr
drjÚierlum
.eur·
norum.
s
[
3
Chriftus