De S. Carolo
Borrom~o
Difcurfu·s
VI.
das
vilitati~nes;
a
vilitationibus ad orationem & fiu–
dium ; denique uno die macucino remporc undecim mil–
Jia hominum communicavic ; coníecrabat ecclelias
Confirmacionis facramcncum mimflrabat, Synodos
ce~
lebrabat & Concilia , idque non perfunél:orie, obiter &
pcrcranfcnnam, ucdicicur; ícd Cumma cum
folicicudi~
atquc indullria, mulcifquc ali
is
facris fonlHonibus fine
numerodedicus erat:
l1rftar refe!lioms exiftimabnt mu-
Boll.
§."
tationem l11bori1
In
Bulla Canoniz.ac1onis fua: deeodi·
cicur :
In aélis inter c-etera con/ignatum
.
Cum
4
liquan–
do Romd! in Catacumbis noétem, quam jrjunium pr,e–
ie!ferat, orando infomnem egif{et
,
mani non folum de
corporis reftélione a11t quiete non cogitavit
;
fed 71afd(
longa peregrinatione fu(cepta, a;t.-B. Agnetis ecclefiam
ped1bus procef!it
,
ubi M1{fa'1.Vagendo
(:J
01·ando t11otum
tcmporil pofuit, ut ª?';.--?!fiefi'!.'am fecundam
~oram
ci–
bum non caperet, re tp¡a pfane oftendens, quam,omnia
"
pojfet In eo, qui illurtfconfortabat.
.
r r.
S1cut purptlra.
Ticelmanns ait:
Coma! pecufia-
riter inte/l1gimu1 Eccfe/i.e PrtC/atos: dicuntur effe com.e
in,,
11
.Prov.
ficut purpura, propterchtrrltati1 ardorem, élrefplenden-
...._
tiam w r.e di/ellionl1.
Dionyfius Carthufianus pariter
dicit
: Per purpuram amor divinu1 inteWgitur.
De boc
aucem amare in primo& fecundo Dif
curtuprolixé egi–
mus. S. Tbomas ait:
Tinfla autem
h.ecpurpuM ef[e
dlCltur
,
q11ia Sanél•rum pr,ecordia fixa funt
(:f
flabillta
intimore
&
amore Redemptor/1 fui, nec unquam acha–
ritate eju1 f eparari poflunt
;
id quod de ipfo probavi–
mus ,
fe¿uentia Apolloli verba cidem adaptando :
fe ciliciis, ac aliis viél:us& ve!lícus
auneriffi
mis rigori–
bus adllrinxit.
1
+·
Sicut purpura
. Gloíl'a ait :
Purpura [angutnel
1u
~.i6.E>•<I
cofori1,
él
de -concbil1orum fanguine t inéla , dn·ora Veo
corda figurar
,
(:r
pro Deo mori parata
. Porro quam a-
vidum cor S. Caroli fuerit offerendi fe ad morcem pro
Dei gloria, & proximorum falute fufiioendom, idipfum
fufficienti fide per hoc tellacum fecir, quod tzv1íf1ma:
peílis temporc continuo {e mortis periculo expofueric;
quOdque literam, qua machinata in vitam ejus·rollen-
dam crudelis conjuratio fignificabacur , legerc noluit ;
acdemum quódadexplofam in ipi'umoccidendu!l' bali·
g
6 •
B
11
fiam immotuscordé&: corpore permanferit:
Omnibu1
·• ·'" " •
perculfis, ac de ejusfafute trepidantibu1, ipfe [ofu1men-
te
immot111 illos in oratione progredi manda7Jit.
1
s.
Sic11t purp11ra.
S. Bernardus in íententiis
fu
is_,
tres potiíflmum
ad
crelum obtineridum, vías inire pot–
fe his verbis docec:
Efl afia fane.uinea, .alia purpurta,
11/iafaélea: Sang11inea inMartyribus, qui in [1111g11ine a–
g11i fuor11m corporum indumenta laverunt. P11rpurea 111
Confe!foribu1, qui In f11a carne ve/ligla Dom/mete pnffio–
nit per abflinentlam exprejfel'11nt
,
rf:J
in {uis corporibus
-'llufnerum Cbri/IJ jltgmata portaNrllnt: Laélea in
Virgl~
11ibu1, qui in feipfi1 pu,-itat/1 Angelicd! candortmf':t'{)/r.
tuti fanflimon/,e confecr11vernnz.
Porro
~x
i1s, qua: ha–
ltenus rccenfuimus, de S. Carolo dici po!fe videtur ,
quod pcr omnes bafee
v
ias ad ccelum properanter con–
cenderit;
&
quidem cllm de duabus ulcimis id negari
non poffit, primam quoque ipíum ingrelfom fuiífe pa–
ritcr ncminem dubicarc poífe v1derur; tiquidem quod
iplius perfonam accinet, marcyrio fufünendonunquam
defuir .
'
J!.uls no1
eparabit
ii
charitate Cbrifli
?
S. Ambrolius
de divice pulonc, qui purpura velliebacur, trallans,
rationem reddit, curad infernum condemnatus foerit,
dicens :
Pofl purpurnm /lamma, totum de fpe prd!fenti!
temporl1, nihil tamen 'de futuro traélantis.
Ar fit qui-
dem cciam purpura S. Caroli flammis , fcd flammis
C
d.
h.
r.
crelellibus& divinis, & i<leoornamemumfuit
Ecclefi~
.
ar maliti:e dignitatis ,
&
Are 1epi1copa-
Inbull.
g•••
non folum militancis, fed etiam triumpbancis; quia
ni·
.
lis authoritatis magnificentiam fimul
1
bil de (pe 1r,efentistempori1, totumde futuro trttélabat;
cum auíl:etitate ' humilitate
&
pau.
unde
&
Bulla eum appellat,
terrenacafcantem, ca:fe/lla
jugiter negollantem.
pertate conjunxit.
1
z
SICllt
purpura
Glo(fa intt>rlinearis in fequentia
Canticornm verba·
j
rmlla canal1bu1,
ica ícribit :
Po-
DI
S
CU
R SUS
SE
X
TUS.
/ita in canaltbtts bumtlitatu,
rlt
intmgatur fanguine Chri–
ftl .
H anc autem
5.
Caroli profundiffimam humilita·
.,
.
tcm , ardenrnfimamque ipúus erga paffioncm Re<lem–
ptoris devotionem
j~m
pridcm admirati fumus
Co–
chle.e
marl!,inquic GJoífa ordinaria ,
ferro circumcifd!
/achrJ1na1purpureicoforis emiuunt
Eodem quqque mo•
do carena: fr1 rea:, quil.n1s facra: bujus Purpurre concha
quocid1e accrbiffime
q11~t1ebatur,
vivum ejus faogui–
nem faciebant erumperc, quo toco corpore purpuram
referebat:
Cannlu
,
qui purpur"m Regi1 (ufpiciunt
,
funt prtl!cordia fidelium
;
Lana qu,e intlngltur
,
111
in–
dumentum l<egu efficintur,
eft
bumilita1 in pariendo
;
'}Ute
j1in{/<1 efi canalib111
,
quando con/lanti ro'fde vir–
t111 bumifitatis
,
él
continua dominici CTll•ril memoria
ad
tolerantiam anrmatur
,
femper purpurttm veri Re–
giJ
,
id efl, Paffionem in memoria habent111,
él
adimi·
t andum parati.
QEiíquisigirnrin boc fanlliffimoCar–
qinalc pacientiam, genero13m conllantiam, peél:us he–
roicum, fuiqueipGus contempcum fufpicit
&
admira–
cur, is ficum illum corporis cjus, in quo communi·
ter depingitur, id ell, cundem oculis,
&
multo am–
plius c.orcle in 'Chrilli crucilixi purpuram dcfixum fe–
rio confidcret.
Inc.Pmnete
1
3.
Sicttt purpura.
Agapetus Diaconus in Jaudem
Jufliniani l mperatorisait:
Te revera Imperatorem a{–
ferlmu1
;
q11ippe qui
<:!
imperare ac domtnarl volupt11-
tlbtu v11/u
,
rf:J
tum corona caflitati1 revinllíu, t11m pur–
pttr"' j11ftiti.e ;,,d11tu1 incedis.
S.Auxenciusquoquc, ut
Mera phraíles in ejus vita referc, virginibus purpnra:
ticulum acc ribuit, dum air;
Virgo purpura eft
,
quam
nu{/; af1i licet indricre
,
quam Regi
<:!
Domino univer.
forum.
Porro
S.
Carolus rancus fuit virgínea: honella–
:is zelotes,
ne
tametli in Bulla ipfum dono virginicatis
pr~ditnm
fui(fe non dicacur, fcd de Cola callicace mcn–
tiofiac, nihilominus qui vicam ejus hifiorice recenfenr,
cfficacibus valde argumentis virginicatem iplius con–
viocunt.
Lante nd excipitndnm_ purput'd! rinfl11ram,
L'b
ob
v•f/imenti <xceflentiam rigide admodum priu1adprin-
1
·•·•P·•~
6
guntur,
inqnic ltidorus Pelufiota; & ideo virginalis
ha:c purpura acl bunc colorem recipiendum aíperrimis
M,,nfi
Pr~npt.
Tabernaculum ita faciu, rortina1 de bJj]o
él
hyacin–
tho, ncpurpura, coccoq11e 'b/Jtinélo; facies
(:f
faga ciliclna ad operiendum reélum taber–
nacult.
Exod. cap.
26.
1 .
T
Abernaculum, ql1od increata SapienciaMoy/i
adcoaccuratc
&
diílinl\e in deíerco delineaífe
kgitur , cxpreífam Ecclefia: figuram fuiífe nemodubi–
tat:
Tabunnculum .edificium Eccle/íte
, inquic G lolfa .
Scicndum ell aucem, Deum pro hoc tabernaculode–
bitc! exornando multas pra:fcripfiífc cortinas , eafqne
non folum pretiofas& nobilesex purpura & hyacintbo
confcfürs, verilm etiam alias fimplices , rudes
&
abje–
Gl:as cilicio intertcxcas :
Cortinns de
b7Jfo
&
hJacintho
ac purpura ;
f
aciu él f aga cil1cinn. Per hd!cope1-.memtt'
i~quit
Lyranus_,
/ignificnntur dtfenfort1_Eccfe/id!;
prre~
c1pue
:verocort1na:honor~tiores,
magitque con!"picuz:
hz en1m Pra:latos , Ep1fropos
&:
C3rainalt's figoifi–
cant, qui per dignitat1S (na: , ad quam elel\i ÍUnc 3U•
tb?ritatcm & eminencia!11 EccleGaílicam regunc
bi~rar
chiam;
percortina~ vero_fimpli~c&,
&
rudes
&
al peras
r~pr~íentantur
,qui
~er
vita: cuiuídam
p~nitentis
aulle–
rn~tem
, per911e oraciones, !ludia, r r,upertacem volun–
tariam. hum1htatem, omniumquealiarum Chriíliana–
rum v1rc11tum exercicium uciliffimum eidem E cclefire
exhibcnt fervirium; & ideo Beda aic:
Cilicium pamiten-
e;,.
inc
E·
tlumefl.
Angelicus Ooétor S.Tbomas rationcm r edd¡t
r.od.cur Oeus nofll"r in cultu externocemplorum
&
minillro~
rum facrorum,
~~gnificenriam
& fplendorem appara-
tuum
&
f~pel.lctlil1s, n~cnon
Prrelacurarum fuperiorita-
rem requ1rat.
Ut homme1 Deum in reverentla babeanr
·
&
inde
homi~um confue~udo
ino!e'lJit ut Regeiét Prmripu:
fJUOJ
opo!tet
m
rewrcn11a
il
f11bditit hnbe"/,
rf:J
pretiofiori·
bus wfl'.bu1 ornentur,
&
etiam ampfíore 1
&
p11lcbr1orN
bab1tat1one1babennt.
1
ca fanétus D ol\or de hifcc
Ta-
bernaculi con inis fcribic.
2 .
Hi~ce
omnibus
pr~fuppoficis
a!ferendum erre
vid~:
tur,quod
m
d~curfu
fa:culorum Deus in fublimis zd1ficu
Ecclefia:,quod divina fua omnipo
tenria nunquam invcr–
tendum fupra petram fundaverar,defenfior.em
&
fulcrú
N n 3duo