De S.CaroloBorromzo Difc1nfus
VII.
tfUlft
deinceps videbin1us , ) Ecclelia nobis illum propo·
nit , tanquam
m11111I~
m111time
blamüen~
,
terrMa cal–
ctmte1fl
.
Merito igitQt dicen: potllit :
M1hi 'tnumlu1
'"s.Jla
§.•
•
erucifixuufl
•
z.
s.
Auguftinus ait :
Nlc
Paulur mundum cupit
,
necmunduseum
•
Ac ptoinde inter fe mutuo reciproca–
b&nunundus
lle
P.aulus , liqllidem 1pr'C mundutn con·
temnebat ,
&
viciffim munCilus Pau!um nequ1cquam
zílimabat ; ac proinde ait
:
F
a!li fumu1 ommum per·
ipfema
•
Paulus
a
mundoinfeíl'abator perfecutionibus ,
incarcerabatnr , c-zdebatur Ragelfü; :
Nrc
Paulu1 mun·
di
gloriam '!Uterebat
,
n(C
•
MUnái
glor1111
rpfr '1wtereb11-
1.Cer
,4.10.
tur
;
u/eo~
fe mu#do
,
él'
mundumfih1 cruc1fix¡.m glÓ·
ri11tur
•
Concrariurn
ver~
íanfro
Archiepifcopo noltro
-accidit , quia ecli eum mundum odio hab111ífe confiec ,
utpote
te'fren11 calcanum
)
lltcamcn mund11s -eum iuis
lenociniis profequebatur , ei arúdebat , ac per om·
nia
illi
favo'rabil1s erat :
MY.ndo 'illa)(lme hla1141tnte.
3 Martyro1ogium Romanum hanc fanll:o Alexio
cgrcgiarn laudem attribiiit , quGd fcilicct
Nova rnun–
dum artedelu(trit
,
quali diceret : lpfe omnibus mun.
di & l"a:culi Íenodniis
3C
blllndimentis fupcrior fuit
~
quia in medio dclitiarum paternz domus vi\lens , ita
t-.tmen fe gcffit , -ac fi plane extra mumium policus
e
fuilfet , ftquidem in
ípfá
paterna domo in confpcllu
fponfe f'uz , intcr paterna: domus commoditates at,
quedelitias , in iñe<liodivitiarum &dominiorum fuo·
t'urn comm.oratus quidcm fuit , fed paupcr & prorfu¡¡
toti qomui ignotus , adtQut ne per umbram quidem
aliquG illins commGdo gavifus fucrlt ; mundus enim
fngiendo vincitur . Pari ratlt>nc
S.
Carolus
notia mull–
tlu,11
arte ilelu/it;
fiquidem viclt illum , eum non fugieh•
do
l
fed cum ipfo permanendo , ita tamen
1
ut Inun–
do
l
qui ádeó ipli amicuserat, l\onalío modo uíus fue·
ric , quamut(i: be>tlcm& inimicum illiuseífe jugiter
~~r\omph.
profiteretur •
~::•íl•
•&o.
+
Bcatus Laurentius Jufiinianus de agone Chrifii
fcribensait :
Un• fiquldem tempord:J
Del
fruebatur vl–
(io11~
,
(::/ intHerabillpR./fiont gaudebat
,
uttota ólvtn.e
fruitlanis gloria mllitaret
hd
prenam
.
Ita q1Joque
de~licitatibus
~renis
, qozinhoc (ervó Dei abundarunc •
die! poífe videtur ,
qu.odícilicct alflillionem , morti·
ficationem & dolo
res inipfo auxerint 'potíus quam di–
míhuerint
:
'fota
In
to fr1titlolil1 gloría lf'lilitabat1td
p'fJ–
Jfam
,
1fU/a1[11.alttu11Jgfbtlfcatus
&
In.tlélítil'
f
ult
,
tori·
tum/ibl dedit tormtntorum
.
~a
tnenfüra therauri inip–
fo
crefcebant , ipfe fibitnet fempcr fiebat pauperior,
&.
qoantomagis. proficiebat In a:fiimatlone
&
veneratione
Ser
m.10 rebe>minum , tanto amplius hullliliabatur , fibiquc ipfi
~~~
~rf.advilefcebat :
J2ulllnl
ptr1cflteturcaftltilll11tiditll1
,
hu·
militas
ilt
ili.,l11it
,
pletds
In
negotlls
?
Fuglte óe medio.
Bab1l•nis.
,
~
falvate anlm11J vejlr111
,
inqult fanaus.
Bcrnardus. Q.uam lgitnr inaudítum prodigium trat vi–
derc portentum hoc fanfütatis in fummo delitiarum
culmine in innocentia fua profictrc , ejus. humilitatcm
magisdimitci interdivitias & honore&, pietatcm, quz
antt!aprofcripta, ucita.dicam, cxulabac,. nunccum
tanto incremento vldercrcllitutam, idque indefatigabili
'"Bulla ~ ,
opera & induílria ejus mediante, qua
te11en11calcahat
,.
•
cM/eftlajugUer-ntgetlabatur?
.s:
S. Peuus Damianusde fanllo Alexio ita ícribit
:
NovummMtJril genus; 11ovum prttbet
in
admlratio11e
fpellaeulum~
MllrtJrlbusenlmcarur tt1atpre11a
,
'"tena
prejfura:i.flivero propri11óomus1111ratis-decor1ttn tricliniir
erat materiatentatlon/s.Nunquid
ídem de fanll:o hoc no·
frro Archiepiícopo dicere poffumusi'Q.uid enim eílaliud
habere divitem&
pretiofa~
valdé
vetliment~rum
fup–
pellcll:ilem ,
&
tamen fib1 non vefies attahcas ufur–
pare , fed piloscaprarum ftudiose vendicare , non ve·
tlcs íericas & molles , fed afperrimas fecas ad cilicia
contexcnda aptiffimas ,. ve\ habcre in ampliílimoillo
.Archiepiícopali palatio !ellos molliuícufos , firata de·
licaciffima ,
&
tamen fupcr nudis cabulis recubare ,
Caceo
canabino palea referco in
llratis ; quid, inquam,
hoc en aliud , quam id , quod
mundus.eiad delitian–
dum dcdit , in pomam libl & t
ormentum convertere
?
Dum N epos e!fec Papz rcgnanris , cui unufquifque
applaudit , nec uilus contradicere audet ,
q~ales
non
cxcogitavit inventiones ,
uc íemetipfum • inceret ,
efficeretquc ne coi:rimoda_ illius
dignirati~
d.cguílaret. ,
nulli alteri rei adeo fiuduit , quam ut fib1 1pfi cunll1f–
quc ap¡9etitibus fuis contradlceret , quod adco
!ludios~
przfiitit, utcumnullum ei
a
negotiis
pl!bliciSt~mpus
íuperelfet, inquo pro foo bencplacito libi ipfi vim inter·
reconcederetur, naturali íomno fuo nect.>lfarium tem–
pus ademit , in quo Jefüoniquocidianz Theologicz va·
caree.
6
Pocrzde
AtQ,lant~fabulantur
, quodh1tc in cur–
rendo velocHTi nía eífet , ideo ut eam ih currendo re–
t-ardarent , poma quzdam aurea per publicam pla–
team fparlim disjecerint , quzad ea
é
cerra colligen·
da curfum íuum hinc indenonnihil lifiens , nec non
a
pomorum pulchritudine
&
virrnce trall:a perdidit vi–
éloriam , Sanltus Carolus
a
teneris unguiculis in via
div1nifervitii magnis ptoíell:o paffibus currebat:
Viam
ma111latorum tuorum cucurrl
,
cum ecce mundus , ue
velociffimosillius jn curtendo grcífoslitleret, nOI) u·
num red fex poma ftu globos aureos , per fiadium fi •
ve curriculum projecit· , idque per exaltationem Píl
lV.e
familiaMedicaeandlummum Pohtificatum
:
at
vero rancum abelt
~
quod gretfum ejus fiílere polfet •
uc pocius ·fateri totus mundus dcbuerit , quod quantó
plus illum bonis cetnporalihus accumulavcrát , quan-
toqlle majores dignitates jll;e dant , ad quas illum
e veicera c , tanto íllum Deus in fuo divino íl:rvitio fer–
venc1otcm eífe fecerit . 9!!,ando P ius l
V.
przfatus
Poncifex avunculus Caroli , morcuo Comite Frede-
tlto fracreejus ,
&
Dm::is Urbinacis genero morcuo ,
illum tanquam unicum fuum nepotem fuperílirem do-
nare voluit mulris l)omi1111s , ipfomque EJUantum Pa-
pa aliquis facerc pn:valet , ad maximas evehere di-
,
'
..
gnicates
&
przcellcntias confiituit ,
tuncil~e
vel ma-
x ime mundo cergum obvercit , ipfumque deleru1t .
Híldebcrcu~ait
:
Ani1111 libertatemplures
lntertormm~
To.¡
.Bibl.
ta ftrvarunt
,
ínter opes aumn pauci
.
Sed quid de S.
VcHd·.,.
Carola dicemus , íuamne l1bercatem ipfe in hac the–
faurorum. libi fall:a oblatione perdidit , an vero con·
fervavit eandem
?
perdidit utique .
~amobrem
uc
mundum tanto mag1s derlderet , clam hb1 per facros
ol:'dints fuíceptos,indeque concratlum votum cafiitacis,
vincula. injecit ,ne deinceps in !ua libertare policum eífet
fefe alrerl
1ponf~ ,
quam íponfzChrHli, id
cll,
Eccle·
fia: foz adílringere.
7
Mihl 1Hunáu1 cruclfixus e/I
•
Chryfofiotnus ait :
Munáumh1c appellat
,
liortc~/um
,
nequeterl'ttm
,
feá
rn
temporales
,
lauátm
e;,
hominlbu1
,
fn1nulitlum ;
1/0,lam
,
opes
:
h~c
1g11ur omlliá
,
fJUdtVúlgb Vltfentur
tlfe
magnifica
,
mlbi fal/a funt motrua
.
Sanll:us Ca–
ro.lus
qu~quea
d laudes, adulat10nes , & applaufus ho–
tninum lurdus , humana:quc glorlre juralUS inih1icus
trat . Uode
fu~rbusille
Lun terqüadam vice , dum
ornnu !e verfus. tpfum proniffi mo capite mclinaren"t
e
corporeenergumcnae cujufilarn cxclamavit utinam
n~n
nihilfaílus.& fuperbiz in fyrma li
ve
caud~m
, ut
vo–
ca?t , P.urpur:i: tuz infpergcre poíferD .
~od
fat1tu–
l1t1um
eius amnet , vet,1m quidem ell nullum ioter
omnes.
Car~i~ales
fuiíle , qui aulam h<rberet nobiliori•
~us
domefüc1s
de~oratam
:
ac vero hifce aulicis fuis
1pfe non ad fuum lcrvitium urebatur , J'etl ad Ecclcliz
publ1cum
bene~num
, eofdem in relfgiofo illo cum
il·
li~ m~tu1>con v1íl:u
cum rancofpiritu , difciplina ,
ta–
p1elma .'
&
e,xemplari1are erudkndo, ur aula iplius
f~lta
:u11fe v1deacur quo_dd"am Epifcoporum Sem 1na•
r1um , fiq1!ídem " fcrv 1s. fu1s duodecim ad inlignes
fuerun_t Ep1fcopacu& evrtl1 , duodecim ítem faíl: 1 funt
N umh,&
non~ulli Ca~runa,Jes.G/orid'
quoque live trene–
ra~Jom
&
eXJíl1matio~1
huius mundi morcuus. fuit ;
quia
ta~etli
er1am e {ereniffimis. familiis nati Prínci–
pe.~ ,
cu!ufmodi Carolus Etnanuel Dux Sabaudiz cum
6111~
fu1s
. erant7
revercncer coram
eo
ic genua proci–
de~int
,
.ramec.liReges ,
lm~ratores
, imo
&
íum–
m1 Ponn
fice_s- mmagna cum reverentia
&
venera·
t1one
hab~rint
, attame.n in corde foo femper fui ip–
fiu>.conremptum ,
~. vile~centiam
fibi magis magií–
qu.e
1mp~effit,
prout110
D1fcurru terrio vidimus.
Opn
et1am , 1d e!l,.
aur.um& argemum pedibus veluti fu
b–fira~umco_n~ul
ca v1t, prouti manifefie liquet in ilta
f
~xag1.nc~
mrll1a- fcutorum,annui cenfu!, & amplios h
–ber111~1e
&
prompriffime fall:a renuntiationc, referva–
to fih1 folo Archiepifcopatu , idque, prouci cxil!imo'
ut mundum, quomodo bona Ecclefia: adminiílranda &
impendenda linc,
edo,.,r~t
.
.
8.
A poílolus aic:
Habrnto 11/iment",
ét
quzbus
tt-
g4mur
hiscontentl
fimus:
ac vero íanlhu Carolus ad '·
T im
6.1.
talcm