De
S.
Matcha::o
A
poftolo
&
E vangeJiftaDifcurfus I.
47S
tum fuilfe, maximc cumobtutu corporali , fpiritua–
lem quoque afpcltum
adjunx~rit
:
Sedentemih telonio
inquit
E
vangeli!la ,
ut refpexit, erexit
,
idque verum
e!fe facer cexcus clart! fati; confirmat, dumait:
Surgen
1
f
ecutu1 eft eum: zn fl' tump.eniJuáinis incltavit
;
Et qui–
dem tamerfi S.Matth:ieum lachrymacum fuitTe non con–
fiet , quin porius quod
fecit convivium
,
ejus camen
prenitentia
a
morum mucatione , nec non
ex
vicie ejus
Apotlolic:ie aufleritate quam libi alfumpfit , eviden–
ter fatis deducirnr . D1dacus Stella hoc loco notat
quod obrutus Chritli , licue
&
in aliis Scriptura:
lo~
cis ,
idem fitquod
cor
peccacoris movere
:
Nihil 11lu1ti
efl
,
'1_Ulll1J corda movere
,
ér f uam grntittm impertiri
:
Chrylologus· autem aliam quandam conliderationem
in~itllit
fuper illo verbo
Vidit
,
ingenio fuo certc! di–
gn1ffi mam , dum ait
:
Viátt illum Deus ut ifle videret
Deum
;
vidit iflum
.e
hrif/u1
,
ut il/e pecuni.e latebra¡
amplius non viderct
:
Hoc igicur refpicere Chritli nihil
aliud foit , quam illum ad
!e
trahere , & in cor iplius
quoddam bonorumtcmporalium odium , bonorum
ve-
Lll..io mor.
ró :ieternc;irnm amorem inlinuare :
.Quid eft refpicere
up.¡4.
Del
?
inq11it etiam S. Gregori11s ,
niJi"b iniq14itate In
melius commutare
?
convertit
namqu~
qutm D1u1
r~fpiW.
•
5
Vidit J efus
Celebris c!l illa Zachari:ie Prophetre
v1fi:> , qua leptem oculos fuper uno lapide vidic :
fo.
per lapitkmunumfeptem ocuft funt
.
Q!!is eienim lapi–
Lib.
,6.
dc
des unquam oculatos etTe confpexit ,
&
ma-xime pcr
gloria ,&c.
numernm adeo n;¡yflicum íepicnt oculorum
i'
Ruper–
rns Abbas Tuicienfis vifionem itlam interpretatur de
feptem
Spiritus fanlH donis, quz íunt in Chriílo, qui
p ecraqu:iedam etl myílica :
Petra auum erat Chrlftus.
Hos igitur íeptem oculos per illud vidit fortunaci hujas
Publicani elellam & pr:iedefünatam animam defixic :
4/JJ{tmtocu,ll,
quib~siffumvldit,
qui¡uxtnZachariam
in uno lapúie
,
&
JUxta Apocat,p/in Joannis in caplte
unius feptem agnifunt : iflis ocu/11hunc bominem vldit,
(:/ cum vlderet eum exterloribus oculis
,
per iflos interio–
res ocu/01 recogltovit
,
quodef[tt u11u1lllorum
,
quo1 ante
{ á!Cufa pr.e[civit
éJ
pr.edef/lnavit
;
In cujus probacio–
nem obferva11dum quoque
c!l ,
quoda Sapiente Ccribi-
Z1ch.¡. ''
50.4,11.
tur, nimirum ;
R efpdlus in eleélos illius
,
cum enim
illos ekgerit ad gloriam , confequemer illis gracias
&
dona ca:lejlia abundanter infudit , in congruum ad
ejuídcm gloria: confecutioncm fubúdium . Porro Ru–
pcm1s pauló poíl ita fobjungic :
1/fer/I
vifu1 admlrabi–
lü,
tlltr efl grntitt
,
t¡::.tm
admirttm vas eleélio11il Paulu1
dicit: N amquo1 pr.efcli•it
,
if:J
pr.edcflrnnvlt conformn
fierl lmnglnls
pfii
ftit;
q1101 mitem prá!dejlinavit, ho1
rf:1
'VOCilVit
'
&
1}1101 VOCfl'IJit, bol
e':J
juflificnvit.
L'lb.,.•., ••
6
Vidit]efiu
.
Bercqorius in Reduél:orio fuo morali
fcribit , quod Struthio pullis fuis intra ovi finum
cciamnum reclufis per afpeélus fui efficaciam vicam
infundat , quantó igitur magis Peus ille , qui ait
:
Eg~
f'um vita
,
per lucem oculorum fuorum , feu per
lucel'TI gracia: fure fpiritualem animabus vitam infun–
dere poceric
i'
Maximecum defeipfo dicac :
Ego. ve–
ni
ttt vitam habeant
,
(!J
ab11mian(iu1 habeant
:
J2.uod
faéluin eft
,
in ip(o vita erat
,
ér vita etat lux homi–
num.
7
In
Philofophorum Scholis folcmnis illa veni ila–
tur qua:!lio :
An vifio/itrt per extramiffionem, an vero
p er intru fufceptionem
?
N os autem ad pra:íens propo–
litum prim:ie opinioni adh:iere(cences
dicer<~
poilumus ,
quod oculus lucís , illios , qu¡e
illtimi11at omnem homi–
nem
animz
ra~a¡
M.atth:iei ctiamnum peccatoris
&
pu–
blicani 1alem infudericcharitatem , qua: interiores ejuf-
.
dem anima:: tenebras illuminavit, pariter
&
amor
is
fui
~:;
1
•¡<•nf.
igne efficaciffimé accenderit; atque ideo S. Augullinus
"' omninó compnnel:usdicebac:
Coru(cnfli
,
&fplendiái–
jfl f':Jfugajlicá!Citatem meam, flagrafli
<:t
induxijli fpirl·
tllm.
8 Didacus Scella amhor religiofiílimusfcribit, quod
benignus Salvatoris afpclh1s illis , in quos dignarnr rc–
fpicere , miram infundac fuavitatem
&
dulccdinem
ipiritus , id quod effeélus in íanllo Matthaio produ–
lli,abundé demonihant , fiquidem hic de fua con–
verfione tanta foit lreticia
~
füavitate fpiritus perfu–
fos ,
lit•
prre gaudio lautum procinus influxerit con–
vivum , veluti omnes ad fil>i congaudendum
&
con–
gratulandum invitans:
Nec efl if/e in1u1tu1 Chrijll
/im–
plex afl'Jua hominum cognilio, fed efl interlori1 torái1 ául-
ciffim•
& fuaviffimapenetrallo , qu.eanimamtangU
ctf
vulnerar.
9
In Threnis Jeremire fcribirnr ;
Oc11lus meus a/fli-
é/111 efl nec tacuil
,
eo quodnon ef!et }'equiet
.
At vero
Thrcn.J-4f·
unde ipfum folatium acccpi!Te exillimas; quonam adhi-
L'b .
1
bim medio quietem invenic& pacem?
Donecrefpicem &
,.:.,:;:;~.
•–
videret Dominu1.
Ecenim, ut Rupenusait : Jeremias
prohe noverat , quod unicus duntaxar cjus afpeélus ip-
(um lretificacurus, miroque folatio perfufurus etTet:
C"-
jus afpeélu1 ér vi{u1antlquá!captivitati1fo/tltio,&p r.e(e!f.–
tlumcaptivorum, qui in Bab1/onem d11Eli fun r, confolnt10
efl
.
Similiter quod pacem
&
quietem interiorem atti-
Gan•·'·
net, ubi nollra
vulga~a
legit
:
Falla
fr•m
coram eo.q11afi
'
pacem reperien1 .
Pagnlm1s ira legit
:
F11i
in oetd11
~7u1.fi
ct1treperlens pacem,
dum enim anima ocuhs Dei
i~r~d1a-
tur , in magna confcientire ferenicace
&
tr
m~u1lhta1c
coníitlit . GenebTardusa11tem pacem han
e
alio modo
exponic, dum aic
:
Pax Hebrá!ltgenerala nomen ej/ ad
omnem profperltiltem érfelicitatem
,
q11am Pax_ conferre
folet.
Et veré ita e!l, quando enim Dcus oblat1onem ab
Abe! faélam bbno dignacus fuir oculo refpicerc , cum
tamen
e~m,
quam Cain obculic , limili intuir.u
~equa
i¡uam fuerit dignatus , co ipfo Deus Abelo
f1gn1~care
omne bonum,bonorumque furnrorum evencum
&
infal–
libilc augurium , econtra vero Caiuo frairi ejus omnis
infortun1iomnem innucre v..>luic:
R e(pexit Dominus ad
Abe/
&
ild munera ejus
,
nd Cain vero
&
trti mtmera il/iu.r
non refpexlt;
ac proinde pr:iecipitium immed1ate fubin–
dicacur, cum Scriprura ait:
irattu ej Cainvehementer,
&
concidit vultus ej111,
Converíio S.
Matth~i
oculis Chrifii attri–
buicur.
DISCURSUS SECUNDUS.
Vidit
J
ef
uJ hominemf edentem in telonio, M<ttth.eum
nomine, &ait 11/i: Sequere me,
&
furgens
ft–
(utusejl eum.
Matth.9.
v.9.
1
JPfemec
S.Matth~as
qui Salvatoris invitantis & vo-
cantis cfficaciam in (e experc11s fuit, modum quo–
quenobis unico verbo declarae, quem infinicaejusfapicn•
tia adhib11ic publicanum Cubico tranfmutaret in Apo–
tlolum: Dicitenim:
VidltJefus,
id e!l, fuos in illum
oculosdefixit . Hoc igitur verbum
Vldit
,
iterata vice
ponderando profequamur .
:z.
Ocuti Domini multoplu1 lucidiore1 funt
f
uper folem
circuwifptclentei p»ofundum abyffi.
In Grzco legitur:
In-
.Ecd»I·''·
fimtits
f
upt Soleclariores.
Porró radii Solis, qui eJufdem
planec:ie oculi
&
intuitu~
denominari potTunt , profun-
diffi ma cerrre vifcera,& in abylfum ufque penctrant, ibi-
dem pretioíiílimasauri,argenti , gemmarumque in:ietli–
mabilium fodinas generantquidem; nectamen hiali-
quam c11m radiis
a
Sole
J
ufiicire cmiílis proportionem
habene; fiquidem hi abtlrufiffima animarum
&
cordium
fecreta penetrando ,
profundum «bJ/fi
(!J
homlnum corda
intuentu,
thefauros ibídem generant,& infundunc do-
norum, grati:ie& virtutum Cupernaturalium
&
c~letli
um,tenebrofiíli mam iniquicatis abylfum in luminofum
quoddam gracia:
&
fanllicatis commutandocrelum.
3 Pra:ierea licue Solglebasillas,qua: in abfiruliffimo
&
profundiffimoterra: hujus quam calcamus, linu deli
1
ce!cunc, radiorum fuorum virtute tranfmutat in aurum,
ita
quoquere~ernus
J
ufiitire Sol, intra hujus mortalitatis
noflrre nubem ret:0nditus , majori cum !lupore unico
duntaxat oculornm íuorum radio , id e!l , per unicum
fl:idit
cenebroCam Publicani illius ad gulam ufqueterre-
nis lucris immerfi abylfum penetrando , affeélus illius
terrenos, in creleíles tranfm11cavit
aff~ltus
, ejufque in–
faciabilem a varitiam
&
diviciarum cupiditatcm, in he·
roicum quendam omnium terrenorum bonorum conver-
tit contemptum, hacque racione fervenciffi m:ie cujuldam
charicatis aurum infundendo , eum opnlentis illis locu-
pletavic thefauris , de quibus opiimum illnd nobis
~ug-
geffi
t
confilium idemmet Magiíler crekíl is
;
dumair : •
Thefaurizau 'Vobll thef11uro1 inr<elo.
Undc
Didacus,~ie l-
Inc.1.Lncz
la aic:
Eaefl So/Is virtu1
&
naturtr
,
111
penetran! v1,ura
terr.e, aurnm
&
m1tlta alia niernl!lfgeneret;
fic
~;r1u~~r~-
dior11m Cluijli a11rum jideJ gmeratum pt·oduuumepd
111
ror e