De Nativitate B.
V.Mari~
DifcurfusX.
471
ponulatio,
&
fummo cum cordis defiderioexpellatio
. Nativitatis B.Virginis incarnem, banc certatim fufpi–
rabant Angeli& homines, crelum
&
cerra. Et quidem
Eva prima íuit, quz illam nobis aliqua faltem ex pare.e
adumbravit, dum appellatur:
Mater cunélorum viven-
Oru.dcMat.
tium;
o
Deld1gna filia,
inquit S Joannes Damafcenus,
humane natur.e venuflas,
él
prlmogenia Ev.e correélio,
mulitrnm ornamentum.Certabant lnter fe f .eoula quodnam
ortu fuo gloriaretur
;
quot in veteri T ellamento figura:
fuerunt, quibus Nativitas B. Virginis in bunc modum
S•ri•P<r
exprelfa
&
delineata fuit? S. Bernardus ait :
Patri/Jus
Ma&ni
cae.
ctelitu1 repromif{a, mJ{licis oracu{is prefigurara, oracu•
lis prophericls prenuntlata
,
banc facetdotalis vlrga
,
dum jfnt radice fioruit, hanc Gedeonis vellus, dum in
medio frece are.e madu1t; banc In Ezechltlis vifione
0-
f'itntalit porta
,
que nu/li unquam patuit
,
pre/igna–
bat; hanc denique preceteris Ifaias nunc virgam de
f'adire
J
eUe or/turam promitttbat
,
nunr: evidentius vir–
ginem parituram pr.enuntiavit,
adeoque tot przterita
fa:cula
i
ante omnes Patriarcbas, Propbctas, omnefque
alios
a
Deo illuminatos fanllos, 'Priufquam
a
Cuis Gcni–
toribus concepta , nedum nata elfet, illam venerata
funt,
&
tanquam veram Dei matrem humillime
&
fublimiíli me falutarunt. P. Canifius de Nativitate Vir–
ginis trall:ans fcribit, quod tamedi hic dies nos ad fui
folemnitatem pra:cipue propter 11irginis partum inviiet,
nihilominus nos
ad fublimlorem
él
nobis
pen~
incom–
prehm/ib1frm eleélione
m acpr.etieflinatlonem contemplan:
llar11 exritat
,
quomodo
b.ecipfa Dei mater inde ab eter–
no in mente
él
pr.eord
matione divina velntlla ve/ pr.e–
def/lnata,
él
pr.e fanlll1 aliis eltéla, dile!/a,
&
orna•
ta, omnlque virtute
&
gratia repleta fuerit
,
11áeo ut
in orlrem edita veriJ!ime diceret
:
Dominur pof{edit me
i11
tnitio viarum fuarnm, ant(quam quidquamfactret
a
prlnclpl• .
+·
N otandus e!l valde fpecialiter modus ille loquen–
di, quo S.
Matth~us
poll deliuearam nobis Salvato–
risGenealogiam utitur, poílquam ehim omnes Salva–
toris progenitores reccnfui<fet, priuíquam ad afia enar–
randa progrederetur , dlcit in tempore przrcrito im-
Na11.1,16
perfefro.
Chriftt autem gmerntio /icerat
&
immediate
fubjungit:
Cum e/fer áejponfata Mttttr eju1 Maria
J
ofe–
ph, amequam
conv~nirent,
Inventa ejf in utero hnbens
dtSpiritu fané/o.
DiLereetenim quispoífet, videri ex–
pedientius Evangelillam locuturum
fuj(fe,
fi
dixiífer,
Chrif/1 autem generatio jic fuit
,
non vero
jic er1tt
.
Rcfponderi polfet, id feci!fe Evangeiillam, quia
vo–
luit nos docere modum
1
qua filius Dei in Maria nafce–
ntur,id e!l, opera Spiritus !'anél:i . Verunramen reípon–
fto h zc non farisf.tcit, quia etiamnum dubium rema–
net, fcilicet cur Evangelilla
dica~
fe
erat enlm,
non
verolic fuic, cum tamen dicendo,
tic
fuit' nihilominus
conceptionem Chrilliopera Spiritusfanll:i non vero Vi–
rilis 1eminis fieri explicare potuiífet? Refpondeo igitur
hocloquend i modo Evangelilbm uíum fuiCTe, ut nos
exinde inielligeremus, quod priuíquam ex Maria na–
fceretur
in
tempore, jam dudumante, ab a:tcrnofcili–
cer, erat etiam tanquam natus in Maria ex Marre, ta·
metfi abea nond11m in carne genitus efset. Unde Chry–
folo~usait:
Cum
cj]et
de{ponjata materejUJ Maria, vir-
Sm»• 146 '
gin/tate fponfa
,
f~rnnáitate
mater, mater viri nefcia,
p arttu confci11
,
aut quomotio non ante conceptum mater,
que pojl partum virgo? Mater 11utgenítrlx quando non,
qtu:
f teculorum generav1t auélorem? emijfione1tllte Para–
á1fu1 mttlorum punicorum.
Cujus íententia: ultima ver–
ba ipfi in ordine ad N ativitafcm ejus adaptanrur; at ve–
ro quidnam mylleri1 in hifce malis granatis reclufum
clclitefcit ? advertendum ell igitur, quod malum gra–
natum Rex veluti aliorum frulluum jure dici poffi t ,
in cujus fignum coronam gerit in vertice, neque natu–
ra in ordine ad dandum illi boc diadema tempus illud
przHolatur, quo frullum protulic, fed co quoque re–
dimitus e!\: mali granati vertex , dum pomum illud
ctiamnum flores ait . Ecce igitur tibi hac in re occu 1-
te Jateos myllerium ingens,
B.
V irgo eo cempore quo
nafcitur, dicitur fimilis alicui malo granato, ad deno–
undum quod Deusclellurus illam in matrem fuam,
&
confequenter ad def.ignandam ipfam creli lmperatri–
cem expcll:are nequaquam voluerlt, doncc mifsoad ip–
fam Archangelo refponderet.
Flat m1hifemndum ver–
bum tuum
fed porius ipfam ante omniafz:cula in matrcm
clegerit:
Ab
,eterno ordinata fum.
M<mfi
Promp.
s.
Arcbangelus Gabriel lncarnationis 61ii Dei my–
ílerium aliquatenus explicaturus eidem ínter ca:tera
dixit:
Conclpier in utero,
circa qua: verba protinusdu–
bium aliquod nafcitur, nimirum, quid opus fuerit Dei–
parz
fpeci6~are
.quo in loco Dei filiu
m conceptu~a.
ef–
fc:c? quis emm fihos
a
marre m ucero
porta.iin~lcit
?
veruntamen idipfum in Maria exprefs
efpec1ficar1 opus
omninó erat, cum enim illum jamdudum,
&.
a
tan·
to tcmpore in mente
&
corde fuo portafset, ¡amque
tempus illud' pra:fio efset, quo ipfum in
car.n~
in
ut~ro fuo virginali conceptura erat , meri10
d1c1t~r ~·
:
Concipier in utero,
&
parier ftlium ,
ex quo emm 1p·
{j in utero materno etiamnum delitefcenti accelera–
tus fueric perfelliffimus rarionis ufus ,
jzm dudum
divinum hoc verbum in fua conceperat mente.
6. Mente veílra , {jita placet, recolatis nonnihil
i~lam in primis vefperis adMagni6cat delignatam.
A~t~pbonam, in qua unoeodemque tempore; qua
v1rg1~1s
intemerata: Nativitas annuntiatur, de
fil¡¡
quoque 1n–
carnat ione pollea immediaté velutieam fubfequente ?e
faél:o in ipfa confummata
&
perfell:a
6t
ment10:
<1/or!o–
f .e Virginis Mar/e ortum digntf/imum recolamu1
•
CUJllS
Dominus humilitatem refpex1t
,
que Angelo nuntianll
concepit Salvatortm mundi.
7. Verum enimveró celeberrimum maximeque per–
fpicuum quod de hac veri tate in Sacra Scriptura habe-
mus oraculum, ell illud Haiz omnibus notiffimum ,
fcilicet:
Egredlttur virga de raá1ct
J
ef]e,
(:J
f/osde ra-
Ifa.11.¡.
dire ejus afcendet;
In quibus verbis Maria: ,
nec1~0~
&
e puriílimo ipfius ventre F ilii ejus futura Nat1v itas
pra:dicitur. Audite auiem quas fuper bunc textum in-
vener im varias obfervationes:
Egredietur Ylrgadera·
dice J ef!e,
quod quidcm de progenie
&
fiirpe Davi.
dica intelligiiur, veruntamen par banc radicem ipfe-
met etiam Chrifius poiell intelligi, mpote qui in A·
pocalypli
Radix, David
denominatur; ficut
&
in Haia:
eodem capite, limiJi prorfus nomine appellatur
Ra-
APoc 1
~.
dix David, qui flat in /ignum populorum, ipfum gen-
!Ja.u.to•
tes deprecabuntur
.
Ecce igiiur tibi qualiter virga bzc,
quz ab radice progerminatur, id rll, beata Virgo fic
partus & filia radiris hujus ante filium; ab hac autem
virga pollea fl os ille procedit, qui de (emetipío ait:
Ego
f um fios camt>i;
ac proindc in Ecclefia Dei canimus:
Tu
quttt genuifli natura mirante t1111m fanélum gemtorem.
1 1;f•v
:J.dtUnde B. Amadz:us hunc líaia: texmm exponens in illa •
11
•
ir
g.verba:
Erit germen Domini in magnificentia
,
(:J
gloria,
(:J
fruélus terrte fubltmis
;
ira fubjungit
:
Germen Doml·
ni in magniftetntia
él
gloria extf/it, quando ortum de
raáice
J
e'f{e in f..ummitate vlrgtt Mari.e totum e/florult,
imo f/01 fuit
.
Obfervandum quoque eíl , quód non
dicat :
Egredietur virga de radice
J
ef]e,
rt:J
f/os de vir•
gaafcendet;
fed potius
de radice afcendet;
quod videri
cuipiam pofset pra:rer ordinem natura: dilh1m . E rra-
tio dubitandi ell, quia flores nondirellea radice arboris
procedunt, fcd
a
ramis illius. Melius quoque procefsura
fuifset li_militudo ,quia qhr!fius non immediate ex
J
eífe
v~I
Dav1de ·'
fe~
ex B.V 1rg1ne per
v
irgam figurata, na-
ÍCltur. N 1hdom1nus reípondetur, quód Spiritus fanllus
non finecaufa peros Propheta: dixerit:
Flos derndi<ea-
fcen~eret;
neforré aliquis fibi falsó perfuaderet, quó¡i bu-
mamtas
&
corpus, quod in marris virgineo utero afsum-
plit, de ca:lo dilapfum fuif:Set. Unde optimé S.Bernardus
ait:
Et unde vjrgam, inde florem originetndixlf!edemon-
Strm· "de
//~ar~~
· J?te!'im per
ra~icem
Jefse Maria: pariter
&
Cbri-
Annunt.
!li
filu
e1u.smEv~ngelio
ddcripta; fecundum carnem ge-
nealo
g1a mtelhg1tur, qupura:que fuam hic in terris non
ver~ c~lo
habuerint originem:
lnde igitur fumpta :aro,
unde orta vzrgo; nec
n~va
in Virgine que prodiit ex Yadice.
Germen 9uoq;flores a radice, undé virga quoq;procefse-
rar, erup1t,ad hoc ut nullus unquá de Maria formaretur
co.n~epcus,qui
a
Cbr.i~o
fei.unllus aut
feparatuseíset.Si·militer ficut fl<?s r.adic1 con1unllus
adh
~refcit,nec ab illaunquam reced1t, ita quoque Verbú incarnacum ame na-
tam Virginem
&
ab
~terno
nunquam confiderari poreíl
quin illud quoq;finui
mago~
Matris
fu~
videatur per am-
plexus adllrillum:Geniiríx
quando non qu.e frculorum ge·
neravitauélorem.ErS..8.nfelmus
aii:Maria ante conf/11u·
L;b dc<W.
ti~nem mundiefl nnteomntm creaturam falubriterp•te'[e-
«P<· Virg.
f/mata<:! prteoráinata;
j
ed procedentetempore ferundum
eandem áifpofiuonem in folat1um munál ntttn
·
.
b
8. OptimeChryíofiomus modum illum loquend1o -
fcrvat ab Angelo procodem ccmporeobferv:itú,q_uando
G
g
,.
Joíc-