De Solemnitate Pentecoftes Difcurfus
Xv
I
u.
·261
rellnqÜit, nullumt¡uequantu111 in fe
t/I
grati.e fu.e cuplt
tlfe exorrem.
Verum ingens boc malum nofüum e!i ,
quOd
dlllglmus maglstenebrat quam lucem.
l'lulla dari
poteíl major folicitudo, quamqua Spiritus fanllus falu·
tem noílram carac, arque ideo altera ex parte caneó erit
damnabilior nollra negligencia . U ndéS.Augutlinus ait:
Jl.uanta e/f auliorJ curapro inflaurationefallurr fu.e ! Ec–
Serm.
1
11.
a.
u
lterum infirmo/perfeipfam Maj1/fa1 divina vl/itart dl–
tcmp.
gntttur
.
Eo tempore, quo Deus Spiritus (anllus ad con–
tumaces&: rebelles Hebraeorum animas falvandas tanta
cum admiratione ab empyreo ccelo defcendit, ipfi non
folum Apoílolos, fed &: ipíummet Deum derident &:
{ubfannant, Spiritum fanll:um injuílum eíTe exiíliman-
f:~¡¡!'~rr"'
tes :
.A/11
autem irridentesdicebant
:
Jl.ula mu/foplenlfunt
·
i/li.
O
c.ecltarem
!
oJngratltudtnem
!
eos deridere qui tant11
bo11aafferunt : ex imiuordJum medullis oportebat i:ratu
-per{olvere dignas tantis bonls ;fedecce illluierlfui junt :
an non etlam hoc fierl videmusjam in boc perverfo mun–
do?
Q.!!ot funt qui fpiritualitcr viventes ridentur &: fub–
fannantur, digito monílrati &: vulgi fabula fall:i
!
Vos
.Aftu.
l•·
Spirltul fan8ore/iftltls,ita
exprobrabat illisS.Stephanus,
eU1n1Jletplenu1Splrltusfanéio.
Ubi Dionyfins Carthll·
Ílanus ait:
Refiftitls, ejus ln/linllum nonprofequ1ndo,
él
'lJtrbis fan8orum contradkendo
.
Vel etiam juxtaHugo–
nis Cardinalis interpretationem:
Jl.ula nunquam pi:enl-
ttntlam egi/lir.
·
+
Nolite contrl/lare Splrltum fanlium.
S. Bonaven·
..cor.
6-S•·
tura in Serm.
1.
de hodiernofcílo id exponit dicens:
No–
lite eum per mala operafugare;
quia
qu.e particlpatJoju·
jlltld! cum lniqultate? aut qu.efocietas lucl ad teneb,ar
?
t¡ul confenfur templo Del cum iáolis
?
AbfaIon Abbas de
S<c"'"
11 '
Spiritu fanll:o itafcribit:
Habetlfte Spirltusopera fua,
t]Ud!
{unt ferwrefpir/tu, devotiorare, vigllanter ln/ifle·
re
le!JJoni,
él
fanSameditatJonerlmarl ci:elefti11, (:/a/la
huju
f
modl, qulbur In tantum dulcoratur anima, ut vlle·
fcat el mundut cum dele8atlonlbu1 f uü.
Enimvero in
quocunque homineopera mihi bujuf inveneritis, auda·
flerde eo dicite, quod fugatus ab eo
lit
Spiritus fanllus:
numerate quzfo feptcm dona Spiritus fanlli, &: infuper
omnes ab eo dimanantes frultus ab Apoílolo ad Galatas
cnumeratos, quorum funt omninoduodecim;
&
in quo–
cunque contraria hifce virtutibus opera deprehenderi·
ti;, cum omni veritate&: rotundo ore dicere vobis de co
licebit, ab eo in fugam alh;m eífe Spiritum fanél:um.
s
No/Jtecontriflare Spirltum [anélum,
ufurpando
li·
centiam Joquendi obfccena, maledica, audimilia
:
Om-
1111 fermo mttlur ab ore ve/fronon proudat, feá
ji
quidbo·
num
ttd
.edlfic11tlonem fidel, ut detgratiam auálentlbus
;
&
pauló polHubdit:
Nolite contri/tare Splritumfan!lum.
In íupcrioribus Difcurfibus varia tetigimus my!leria ,
ob quae linguarum figuram fibi vendicare voluerit; prae–
ter alia auccm haél:cnus recenfita myíleria a!iud quod·
dameíl, idemque maxime przcipuum, videlicet quód
in linguz figura apparere voluerit, ut linguam nofiram
cocrccrct
&
refrznaret. Legitote S. Jacobum Apo!lo-
J•col"1·'·
Jum,qui ait :
Lingua lgnls eft, unJverfitas lniquitarii
•
Linguae igitur figuramaífumpfit Spiritus fanlt:us,qui eft
univerfitas fanll:itatis, ut huic linguz noílrz virtutem
in!ereret,ut fe intra modefüz &: boneílatjs limites con·
tinere polfct . Chryloílomus in moralitate hujus textus
Jro,..
14.adita fcribit:
Osbabesfpiritu11/e obfignatumSpirltu fan!io
f:ph.
cogitaqu.e/it orir tuidignitas
;
coglta qua men[a fignatum
s.
,
ac
/it or tuum, qu.e contingat, qu.e degufttt .
Albercus Ma–
PcY:. ·
gnus inter alias rationes, cur Spiricus S. in fpecie lin-
guarum defcenderit, hanc quoque affignat, quia
Fideler
áebent.01
C!t
llnguam nonfolum
il
maloJed etiam ab 01Jofo
s.,..;
u•dc
'Verbo refr.enare .
S.
Bonaventura illa verba ponderans :
Pen1ec.
Dabltur enim vobir
In_
illa hora quid /oquaminJ
;
non enirn
vo.reftlrt¡ul loqulmin• ,fedSpirltui Patrif veftri qulloqui·
tur In 'lJObls;
dicit:
Jl.uoties ergo utilia
él
.edificatoria lo-
1JUlmur,Splrlt11s P11trJ1 cll!leftJs eft In nobis; in eis aurem
IJUI detraélorla
él
lncrepatoria, contentlo[a
él
fcurrilia, ac
t:arnaliaverba loquuntur
,
patris infernalis {plritus loqul–
rur .
Et quidem, ehem
!
quam circumfpelli fumus ,
oc
perfonam aliquam magoz autboritatis&: aefümatio–
nis verboaliquo temerario ofrendamus
!
~
de re
S.
Petrus Damianus ita loquitur:
Perpenda1rt mJ{eri, qu.e
:Ser111. 11.
illisltt:tltlalnvanis fermonlbur poteft lenoci1ranter obre–
pere qulbusfciu11t fe nonpotentem f .eculi, nonetlam quem·
ltbet fanlium hominem, fed ipfum Spiri¡um fan!lum
,
'lui proculdubio Deur eft ,¡contrl/fare.
S. Bafilius lib.
1 .
de
Baptifmo itafcribit:
CU'1J
.4poflolu1 tr•tlitlcrit nob11,quiut
Ma,,¡i
Prompt.
&
hlc
,
1u1 bonu'l' verbumprolat"m nonatl·.etlificatlo11e11'
ftdel dljpenfat, contriflec Spirltumfanllum;
Ita
tlebemu1
etlam 111tená111, quodji1juálcir<m ej us, qui Jndltne etl/t
él
blblt
,
id eft, Eucbariíliz Sacramentum .
6
No/Ju contrtftare Spiritum fanéium, Id eft, lpfum
peccatJs ve{trlr ad iracunáJam
protJ0~11do .
Du/cij/imu1
s.
d
9uldamJn Deo Splrituseft
(
inqaic Bernardus)
bt nlgn!tas.
Pe~~:: '·
•
Del.
Advertcndum eíl autcm, quod ficut ex potent1
&
gcnero(o vino forre qnoddam praeparatur acetum ; ita
quoque fi Spiritum íanllum, qni ipfiffimus Dcus ell .'
exafperaYerimus,the{aurizamus
nobls lrttm.
Verum qu1-
dem eíl, quódSpiritusfanél:usabEcclefia paffim appel-
letur
Dator munerum, /umencordlum, conf olatoroptlmus
•tlulclr hofpes
anim~,
tlul&e rtfrlgerium;
flr~a
tan:ic.nfemper memoria nobis rccolendum eíl
~
quod
1d
e~ Sp1-ritus fanll:us in
(
pcciequoque ignis, qui
ar~ct
&: um ,
&:
tanquam impetuofus quidam
v~ntus
!
qui
~emp~ílaces
excitare folet, ad nos defcendent. Ohm
q~1d~m
''?
fpe•
ele
columb<C apparuit, bodieaute1l'I
vel~t 1~ms qu1da~
defcenditad condemnandam eorumobftmauonem, qui
ei refiílunt, fuaque bonitaceabutuntur. UndC Ruper-
tus Abbas ait:
Sp1rl1u1, t¡td ut columb11v1fu1fuerat,qua/i
Lih·
,'\".Je
iz11lr demon{tratus eft, quianonperignorantlam áel nqul·
A'º''
l
n u.
tJr, {ed vofuntarJi peccatJs {ubver{t,
él
proprio j uálcltJ
~:i,.
ti.
10 .
conáemnatl .
In
lfaia fcribitur:
Ipfiadiracunálam provo·
eawrunt, (:/ eonver{us oft eis in lnimlcum,
&
ipfe
debe!~
lavlt eor.
Q.!!ibus verbis de elell:o Ifraelitarum populo_,
tot a liberaliffima Dei manu beneficiis cumulato loqu1-
tur, qui carneo adeo
fe
pollea erga Deum fefe ingratum
exhibuit . Undc! meritófallus ell deinceps omnibusaliis
populis in ludibrium, &: velut grex quidam mancipio-
rum per orones nationes difperfus circumvagatur. Ve-
rum ut ad nosquoquc Catholicos propius accedamus,
quis eílqui ignoret,quantum inGrzcia olim tum fides
tum fanflitas,tum denique doehina fioruerit? Et tamen
quia eadem Graecia progrcrfu temporis Spiritum fan-
ll:um a Patre
&
Filio fimul procedere obílinaté nega
V
it:
Conver(ur eft tiJ in inimicum, & debe/lavlt eo1 ;
fiqui·
dem ip(amet Grzcia:mctropolis urbis Confiantinopoli–
tana praecise tercio die
Pentecolle~
Turcis in praedan:i
turpiter ceffit.
Ofienditur quo modo Spiritus fanél:us
dexterz Dei digitus nominetur . ,
DISCURSOS DECIMUSOCTAVUS.
Dextertt: Dtl tu digltur.
r
p
Rima facie haud
imm~rito
nonnemini videri pof-
fet , quod Canlta Dei Ecclefia per hoc Spiritui
fanll:o ab ipfa attribucum epichetum, quo illum appel–
lat Dexterz Dei digitum, aequalitati Spiritus fanlH
cum Patre &: Filio multum przjudicct; fü¡uidem nulla
eíl inter
~rachium
&:. manum ex una, &: digitum ex al·
cera part1bus propomo : attamcn in prz!enti Difcurfu
v id~bimus h~nc
titulum
~b
n:iulta myfieriaeidcm aptif·
fime convemre. Tameth emmdextera: divinz digitus
e.íl,eandcm tamen cum Patre
&
Filio participar aequa-
htatem:
Patrls ,
C!T
Fllii
&
Spiritu1 fanliiuna eftdivl·
niras
,~qua/is
zlorla; co.eurna majefra1,dicitur
in Sym-
bolo
At~anafiano
·. Brachium
&
manus funt ciusdem
fubílantiz cum rehquo corpore; at vero quid bracbium
quid
manu~ ~rodcrit,
fi digitorum expers fuerit? Meri:
toautem d1g1tusappellatur:quia fi per brachium Patrcm
per manú vero Filium
intelligamus,~piritus
fanltus uti-
que ab.utroquc procedit,ficut &: digitus
a
brachio&: ma-
nu · Sciendum veroefi quod ipfemet Spiritus fanll:us fe
quondam peros &: calamum facrorum Chroniílarum
.
,.
hoc eodem citulo denominaverit, dum Salvator no!ler
ait:
Si In álgito Dei ejlclod.emonla.
Unde S.Auguílinus
Lnc. 11.,,
fcribit:
Nonne áigltu1 Del Spirltus fanélus intelligltur?ltge
X:oa~b.
Evangellum,éf v ide
;
quia ubi dicit unus Evange/Jfta, di·
rente Domino:Si egoin Splritu Deiejiciod.emonia;a/iUJ di·
ro
c.1.
E~;o.
flt:SJ in áJgJto D11.
Hugo Cardinalisait:
ldem appellatur
•-•d
c.,,.·.
'f.iglrus
<:t
Spiritus, man111 Filiu1, dlgitus SpirltusJanflus,
L ib. ,, d•
a t¡uotlivtrfa dona, quafij un!lur.e;
et
ficur manus
et
áigJ·
~~·=
&
h"'"
tíii brarblo, lt" Flliur
él
Splritus fan!lus
•
Patrt .
Ru-
•lit .
pertus Abbas infigne movecdubium, cur fcilicec citulus
Spiritus Sanéli foli tertiz Triados Perfonz ita ap–
proprietur, ut hoc nomen illi folitarié proP_ri.nm ex i-
fiat , cum tamen
&
:Pater , &: Filius-,
&
Spmtus fan-
R
3
llus