De
S.
Francifca
Romana
Difcurfus III.
97
nibatur
rcetorts '
&
tamen fa:tentiffimis maximeque
ftomachabundis hofpitalium infirm1s,multisannis dcícr–
vire nondeílitit , vefieseorundem lepra, fcabie,
&
fanie
fcatcnccs
&
rígidas propriis manibus lavit, imo ut
hanc
abominationcm tanto efficacius vinceret, in putridam
illam
&
fa:tcntcm aquam, in qua veíles illas fordidas
abluerat, os fuum pería:pe immergens, indepotav ir ,
denique in bac aqua íordida & abominanda, velut in
lixívioquodam vulcum íuum lavit & expolivir.
Lib.dcVid.
r r
Ytra fortituáinefortem.
ldemmet
S.
Ambrolius
ait :
Nec fórtitudo bon.e 't'iáu.e deef!e confutvit
,
ú~c
enlm 'Otr«e/Ifortituáo, qu.e natur.e ufum. fexus infirmita–
ttm, mentís devotione transgredttur: qua/,s in illa fuit
,
eulnomenJuáith·
Dicite lodes, in
q~onam.
Spiritum fan-
1..i.:11.
¡,,
d:um
J
ud1cha: formudonem repofu11fe ex1fümatis?
VI~
rlliteregifli.
Num
force
ineo, quod pro patria: fua:
li–
\,eratione, omncs i nimici exercicus copias in confulio–
ncm
&:
e_xtremam pern1tiem redegit? Aur vero,qu1afu–
fumfem&enlis loco manufua ampuit? Ve! quiacapur
Holofernis
.~
cervice
pra:fci~erit,
ejufque numeroliffi–
mum excrc1tum in fugam coegerit? M inimegentium ;
fed potius eccequia in re generofum ejus animum collo–
carit:
Eo t¡uoá cajlitntmi amavtrit.
Enimvero quanto
cumardore S. Franciíca vircutem hanc zelaverit, qua–
dancenus in difcurlu prrececlenti examinavimus; pra:–
terqui.m quod in Canonizationis ej1:s Bulla lcgatur:
Per
gratlnm Spiritus {anlil, notur.e ufum,
lf:!
{exus infirmlta–
iem tranjgreáíens accinOa robore,
ét
;n fplritu ambufans,
dejiáería c11rn11 nonperfecit .
PN ro matr im<>ni;¡h jugo
collum fuum fubjecic , uc Deo ira ordinanti li ne contra–
dillione morem gererct: Creterum obexceílivam aver–
íionem
&
horrorem, quo ílatum iílum abominabatur ,
graviílimis infirmitatibus per frequencer foccumbere
dcbuit , cuí lic infirmanti cceleílis ejus fponfus eiclt>m cu–
randz S.Alexium ccelitus fubmilit. Verum dicataliquis,
quodnam in co lacet myílerium , quod ad fanllam no–
flram
íanitati reílituenclam ínter omnes alias Paradili
beatas animas folum elegerit Alexium?
N
um
fon
e ideo
id faíl:um eíl, quod confentancum Deus elfe duxerit ,
ut ad F rancifcam inlignem
&
Romanam nobilem, alius
paritec nobilis Romanus
mitt~retur
veluc· ccelefüs me–
dicus>. Nequaquam, nam 11t S.H1eronymusacl Celan–
tiam fcribit:
Apud Deum nobilitns, ejl clarum ef[e vlr–
tútibus.
Nunquid igicur ad hunc 6nem magis delervire
potuilfent alía:, tam quoad clignicacis mentum, quam
quoad martyrii palmam, infignes fanllz Romanz
?
Audite igitur, quidnam pra:cipuc in S.Alexioconlidera–
tum fuerit. Alcxius crenim
Cuz
quidem conforci dcfpon–
{atus fuir, ad l1ceram cameneKecutus eíl id , quocl Apo-
.i.Cor.1.•,. fiolus iolinuavit:
.Quihnbent uxores tanquam non babn
1-
1u fi11t.
Prima ctenim noíl:e, Ut notum eíl, fpoo1am
fuam intallam derehquit, ac candem pofi multosannos
in
pa~ernam ~o~um re~erfus. l~ngo
cempore, in confpe–
au
l'JUS
ommno 1ncogmtus VIXlt . Ecce t1bi igitur qua–
nam in reS.Franciíca fehuic fimilem elfeprobari:. Ipfa
quipJ>.C conjugio quidem trad1ta fuit ,id camcncum tanta
averhonc ab omnieo, quod carnalis volup1atis umb•am
pra:(eferebat, fedt, uc,multis annis in eo llacu vlvens ,
Liccc enim
cruci6x~~
fpon.íus illius .perízpe eam prz–
monuerit, ur fe ad lu1cum1pfo cruc1fix1onem pra:para-
ret popter hoc illa animo fuo mini
me
<h:Ípondiile, imo
omnino mihiperíuad,·o, quod 1ntra fcmcripfam dixrrit
Fa{cicufus mprh.e
~rlellus
meus mihl,rntrtt ttberamea rom
C2n1.;
r:.
morabitur;
v1vac1cer cmm quoad poru1t , Redempto11s
noílri cruc1fixionem & mortem meditando, acerb1íli-
mos pariter in mambus, pedibus, capite, ítem
&
pe-
ll:ore dolores & deliquia perfenlic, adco
lit
trepe vivus
e partibus ilJis cruperit
fang"1S
~ode
de. iplil dicere
oolTumus, quod de Seraphico Fraoc1fco fcnplit S. Ber•
nardin!Js:
CóríjfusJrfuJ crtffifxus intrnmm111B.Fra11-
ci{cl ubera
(die
a
mus nosB F rancifcre ubera)
ut m1rrh4
fafcaculus mirab1/11erncjugiter morabatur, In qurm optn-
batp ,
r
exceffivum amorls ince11dlum totnlitertramformn-
rl .
Cumque per vivam quandam apprehenlionem Cru-
cifixum cord1& anima: !\Ja: adílringeret; idem quoque
dolores
&
vulnera in corpuscjus rodem pariter
!C
tem-
pore transfundebant, adeo ut, quando fpinarum· mi;–
ditabarur punll:uras, tempora quoque fua cxceffi vis
puníl:uriscransfigi perfentifceret: Si vero pedum vulnera
conliderabat, in Cuis quoque pedibus vulnerum
i
llorunr
miram experiebatur atrocitatem : Denique dum fe
lateris vufneri conliderando applicabat , fuum quoque
fanguinem inde largirer effundebat, adco ut vcrilimile
fit
eam perfell:e id adimplevilfe, quod divinusejus ama-
torab eaexpetiit, dicens:
Po11e mcut pg1111culumfuper
Opuíc.10.c.1.
cor 1uum;
Ad qua: verba S.Petrus Dam•ani alludensait
!
l!uwt In coráe
f
uo/ignacuft1m pon11t, ut amoru tjus f11ci-
bu1 me4ullitus i11a•defcat.
Amor ig>tur ar<lentiffimus ,
quo ChrHlum profequebacur , fuit qui pefius ejus vul-
ncravic , quique cruentum liquorem illum indc cantó
tempore fcacurire fecic
U11áíquete cum ApojloloChrljli
OpufN 9
·<>•·
( íunr verbacjufdem Saneli, qu1bus Sané\am noílrnm
11.
alloqui v1detur)
morttfcationepr.ecinge; unáJqu: tibl 1m-
pre!Ja jligmata CrttCIJ ojlenáe .
Conliderantur aliqua myílerio circa Ange.
lum, qui S. Francifcz vifibiliter affifle.
bat.
DISCURSUS QUARTUS.
Ange/lsfrtis martáavit de te, ut cujloáianttein omnibtu
1Jils tuls
.
Pfal.90.
v.
11.
1
}
Pfis q11oque Gentilibus , Plutarcho reíle, ulita•
In Bulla.:
uti diximus :
111 {a11élo
,
(:J
lmm11culato conjugio 'Vlrum
habuerit
'"'"/"""'
nonhaberet.
Hzc aucem Sanllie no–
fira: cafücas <"a:lcíli cjus fponfo cantopere complacuir ,
m illam cuidam devora: Dei ancillz, ex tercioordineS.
Francifci, inoratiooe confiílcnti Deus ipfe In v11ltu
divino luceconfpicuo,
&
fplendefcemi commonílrarit;
viditque virgam quandam auream de ca:lo fuper con–
clave, in quo fanéb noílra erat,
do
fcendentem, qua·
quaverfum lili1s aureis , quz , uti omnibus manife–
i\um ell , virg•nitatis fymbola funt , circumdacam .
Enimvero S. Bernardinus Sencnlis argumentum quod–
dam de S. Francifco adducit, quod in S. Francifcre lau-
s,,.6e.cap.1.
dem optimé retorquere polfumus,aitcnim :
Quare lg1111r
co1pusbeat1.F. anetfcl fuítficjignatum fptcie cmcifixt, ji
gnume{t,quodcato ejus fwt puriffimn
,tf:!
ttrtlma qu11ft Dei
ji–
"''ª
.
Ubi Sanlla: hujus vitam legerimus, cam quoque
hoc donn exornatam fuilfe comperiemus , quod kili–
ce'tChriílus cruci6xus, per dolorum amanffi ma> paf–
fionis fuz impreffionem,
fe
caíliffimo ejus curpori ad-
mm fuir, quód Heroum íuor11m ílatuas vel ima–
gines in eocorporis litu & aptitudine 6gurarcnt, qua:
inligniora ab iplis patrata facinora aptiíli mé reprzlen–
tarent . Sic Catonem juxta Uticam, ln plaga maris,
glad•um manu verfantem figurare confueverant.
Bru–
rum quoque deyingebant veluri ílrillum gladium in
Tyrannum impingentem, Similem quoque confucm–
dinem Eccle!ia uíurpare videcur , dum in facrorum
Heroum fuorum pilturisvel fculpturis easpociffimum
aniones aut ca:ltíles favores exprimir, qui in hac prz.
fenti vita
vd
maximc! illos nobilitarunt
&
glorioíoseffe–
cerunr. UndcS.Laurentiuscraticulre ignita:
lle
canden•
ti, Catharina Alexandrina rotis prreacucis fupt:rpotica ,
S. Franciícus Affifias lligmatibus iolignicus, S.Franci–
fca Romana Angeloílipaca depingitur. Vcrumenimvc–
ro qua:nam en fingularis bree praerogativa, quod juxra
illam depingi foleat Nuntius ille & Paranymphus ca:le–
{lis? Nunquid de quaviunima univerfum illud Regii
l'rpphetre v'erbumintclligit\h,dicenris :
A11ge/11fu is Deus
mandnvit
d~te?
Monime; lmo vero quancum mihi con–
ftat, idipfum non nifi in fola Francifca adimplericenfe–
tur. Verum quidem 3ivinam providentiam unicuique
homini quendam ex io6mo aílignaílc cuílodcm Aoge·
lum, non tameneis piuresaffignavit prztcrquamunum .
U nicum autem
&
li ngulariíli mum hoc fuit S.Francifca:
privilegium, quod Sponfus ejus ccclellis praetcr Aoge–
Jum ejus cullodem, duos infuper deputarit Archaoge–
los, qui eam in quovis tempore, loco& occalione vi!ibi–
liter affociarent ,dcfendereoc, eique ob(equert.'"º' ·A–
bul~nlis
de Dei matre, quoad cullodiam angclocam d1f–
currens, eam duos habuilfe exiílimac:
Unum tanquam
.::.;
ftrinxerit .
u
Ver11 fortituáilfe fortem
:
O
fort itudo
(
inquit S.
J;<r.
11
•'1
Aue.uílinus )
omnem rr,,áefítaum evacut1s. Cructm
"º"
l iurcsº
meiut1,
equulttlmampleNeris.
Dicamus nos quoquc San–
el:re no!lra:: Crucem non mctuis ,
Crucem nmpleOtris
•
1da11f. Prompt.
per[onn priv11111 . nfurum
,,,~,¡, 111nt¡u~m
prrfona
1
"¡¡
~1111 ~I~ ~~.:>.."•
pe 11 debat bomt11Homm1111e.Pr1rn11m
ex mfimo
chor~.
u10'e
e;
d1c1t,