419 / 436
D e Systemate Mundi.
Ar~.
l[
3
95
hanc opinionem , ut Scriptur;;e mi-
pe, motus circa P.atiens, quo varíe
nus consonam , merito proscripsit.
illi
ap~licentur
: sed hunc ordinem
Nec modo desunt Copernicano Sys-
conturbat
prorsus
Copernicanu th
temati satis solida motiva , sed etiam Systema: ergo repud iandum
occurrunt immania
incommoda, ut
. Tertio demum ; Systema mundi
rnox dicemuS:-
-~
ita constituí debet, ut in signum ef-
Probatur
2.
Rationibus Physicis:
feétuum naturalium assignetur ínsig–
Primo, uni simplici corpori, illique
nis itidem causa , eaque Physica ; sed
gravi, inerti, frigido.non sunt conce-
Copernicus, cum iim
insignem ef–
dendi tam multi, tamque varii mo-
feélum suponat , ut est motus an·–
tus naturales; sed in Systemate Co·
nuus terrz, non nisi levissimam ,
&
pernici, Terr;;e (quam conscii nobis
ineptam ejus causam assignat: el'go
sul!lus , esse corpus satis simplex, Systema ejus nullatenus esr admit–
&
uniforme, saltero in ratione mo-
tendum. Declaratur minor ; etenim
bilis, ítem esse naturi sua. gravem, vult, Terram ,
imo Planetas oro-
.frigidam, inertem, ut qua: quietem
.nes gyrare circa Solem, quod, clim
magis appetit, quam motum , nec
ipsa supra suum aKém
volvatur
in
istum nisi propter illarn) concedun-
centro mundi Planetici , emissis
a
se
tur varii motus narnrales ,
voluta-
radiis,omnia, quz se clrca sunt,cor–
tionis in
s~se
, gyrationis circa So-
pora ,
totamque
áuram
a:theream
lem, accessus,
&
recessus
respeélu
propellat, atque adeo,
&
terram · ip-
: Polorum; iteni pra:terea , elationis,
sam. Quzso te, potuitne minus suf–
&
depressionis, quo
fiat Solí nunc
ficiens Physica causa eKcogit.ari? Sci
proprior , seu Perithelia , nunc remo-
lícet, radii Solis, qui nec cartulam;
tior, seu Aphelia; al iique ad ex pe-
aut plumam in aere volantem
tan–
aienda Phenomena , cum
nova ob-
tisper
mov~re
valent , tantam Ter-
.servantur, necessarii , ut non addam
rre,
&
Planetarum rnolem ,-tam velo–
} llum, nul1i non compertum, quo ter-
d
impetu
mov~re
valebunt?
At,
esto
restria omnia moventur ad centrum: moveat Sol s·uo motu omnes circa se
ergo nullo modo admitti debet Sys-
Pla·net-as,
&
cum eis terram; cur non
tema .Coperníci.
u·niformi motu supra eilndetn
~xein
·. S'!!cundo:
Cum
exlJerientia certi moventur, sed Terra quidem
itt
eclip·
simus, elementarem hanc mole:m es-
tka; Luna;
&
ca:teri Planetre tirculis
· ¡e comparatam ad patiendum,
&
ut
eclipUcam secantibus,
&
i'n
l<ttitudi–
sit Theatr-utn generationum, crelestia
ne ílodiaci e:xcurrentibus? éur Lu.
vero corpora a-d agendum,
&
ut ih-
na non
&
ipsa tnovetur circa Solem,
serviant generationi , utilitatique re-
sed circa terram "'?Quid Planetas,
&
. rum animat:irum, is situs assignari de-
Terra·m·, nunc l'onglus
a
Sole,
~ une
bet molí elementari , qui est ma-
ei proprrusadnrovet? Quid tuetur
gy–
g is aptus patienti , nempe, stabilis,
r'os Sate1litutn Jovis,
&
Saturni, ac
qu ies in centro, in qoo unitur influ-
Lunre circa terram, ne in fluido crefo
.xus superiorum agentium; crelestibus
cotnmuhi totius aura: :ttherere ci rca
vero corporibus debet tribui disposi-
Solero motum rapidissimo dissipentu r?
tio maxime apta ad agenduro, ftem-
Quid terram movet circa aicem ejus,
Ddd
2
Lu·