390 -
Secund?e partís PhysicceDisp.
unic.Qurest.
IV.
tu. Porro, his omnibus crelestibus
AR'l'ICULUS PRIMUS.
sphreris stellatis mobilibus, a!ia supe-
rinducitu r omn ium dux,
&
supre·
Prtecipuie
1ententiie
circa
Mundi
Sy1 -
ma , stellis careos ; nempe , Pri.
t erna proponuntur.
mum Mobi!e ,
quod
circa mundi
C
lrca
Mu.~di Syst~ma,
cum va–
rii
varie
sensermt ,
tres pra:
c:eteris dicendi modi evassere cele·
briores ; atque ob id jám vulgo tria
pr<Ecipue circumferuntur Systemata,
a
suis Authoribus , aut certe repara–
toribus , nuncupata, nempe,
Ptole–
maicum
,
Copernicanum
,
B
Tycho-
11um;
qu<E , ut tantisper explicentur:
In
P tolemaico
Systemate
ita
mundana corpora d isponuntur , ut
terra quidem sit constituta in mun–
di centro ,
cum
reliquis
elcmen–
tis eam ambientibus , aqua , nem–
pe , aere ,
&
omnium eximio
igne:
Porro circa
terram
immotam
gy–
rent .omn1a ccelescia corpora ; Luna
quidem cum suo ccelo proxima om·
nium, deinde Mercurius , tertio Ve–
nus , quarto Sol , qui nto Mars, sex–
to
Jupiter., septimo Saturnus, oéb–
vó
dem.umFirmamentum , seu Apla·
ne , cum -illustri ,
ac numerosissi–
mo ste.Uarum ei
infixai:um
exei:ci·
centrum
,
nempe ,
terram, spa–
tio viginti quatuor
borarum , ñon
modo volvitur ,
sed
'etiam
totam
ccelorum multitudinem
intra suum
vast1ss1mum
sinum
contentam ab·
np1t
;
immani
quidem
celerita·
te , sed qua! minime superet om·
nipotentis Motoris
vim ,
&
Ma–
chinre infinita quadam arte cotnpa–
gínat:e
firmitatem. Sed ,
cum hrec
dispositio , illeque crelestium sphz–
rarum numerus admodum
rata . ha–
beantur ,
apud Ptolemaicos, qui·
dam motus
librationis
,
B
trepf–
dationis
vulgo diéH ( quibus, scili–
cet ' .
deprehensa est
agitari
spha:·
ra fixarum ) coegere ad augendum
numerum ·, insertis firmamen tum in·
ter , ac Primum Mobile duabus al iis
spbreris , Crystalliois diétis , quód
&
ipsz , penitt)s stellis destitutre,
totre sint diaphanre. En vero .hujus·
ce dispositionis Schema , addito etia!ll
uno crystalino, etsi ab omnibus noa
tecipiatur.