409 / 436
De Mundo e!ementari.
Art. II.
387
tuorve Iineis ; vel quod diurno a:stu
calefaélus externus aer, nirior ex is–
t ens fa cil1us comprimarnr; Ve! qu ód
calefaéli Hydrargyri exhalationes
fa–
cilit]s dilatentur. Hinc demum ; ad–
misso Jntus modico aere mulcum de–
p rirnitU
, quód is facilius
tendatu r,
qua m , qui ex Hydrargyro ex pirant
halitus. ·
Eodem modo dicendum ad a!te–
rum ·experimentum , nempe, vesicz,
qua! flacidior
in imo montis, sen–
sim
turgesdt , dum transfertur ad
jugum : nempe , quód in jugo mon–
tis purior aer internum visica!
ei–
dem qualitate
imbuat
, atque
illi
tune se expandere affeélanti minus
resistat.
taque bis ,
&
aliis hujus–
modi
experimentis non . satis evin–
citur, aerem gravitare: Quamquam
infimo terra! vicinio id minus dene–
gaverim, ob diétam supra causam.
ARTICULUS
II.
De Divisionibut
cujuslibet
Elemen1;.
C
lrca elementum
Jgnis,
~um
sit
a
nohis remotius, ignotum est,
•quas divisiones
subeat. Notandum
soh'im , ignem alium esse -elementa–
'l'.em ,
in propria materia ,
&
sede
puriorem, qui proinde non eget pa–
bulo : alium terrestrem in ·crasiori, ac
densiori materia , qualis apud nos
exlstit. Hic eget pabulo; nam con–
tinuo rarefacit suam materiam, eam–
que adeo dissipat , proindeque no–
va
eget. Deinde
in regione hostili
positus , cum sit ex se minus resisti–
vus, eget adensari, ut fortius resis·
tat.
Quo
fit,
ut cum suo calare nímis
cx.tenuave,it suam ma.teriam
1
in
ea
ne1uen t am plit1 stibsistere; ac proin–
de pereat , ni
i
densiorem aliam
in–
vadat. D iffcrt aurem ignis elementa–
ris
a
terrest ri ' ut aqua
a
glacie' no–
ta nte Aristotele :
Ut
enim glacies est
aqua ,, sed in statu minime naturali;
lea, qui apud nos
exté~t,
ignis esr,
sed in statu sibi minime proprio.
Aer dividitur
in
tres
regiones,
supremam ,
infimam ,
&
mediam :
lnfima est, quam respiramos, qua:–
que pluribus
vaporibus
permisce–
tur. Suprema est , qu.:e
immedia–
te
subjicitur
igni elementari. Me–
dia , qua: jacet inter utramque. Su–
prema semper est calida , ob vi–
ciniam ignis ,
&
.creli. Media sem–
per est frígida , tum ob copiam va–
porum frigidorum , .quibus expletur;
Tum, quia reflexio
radiorum Solis,
quibus, incalescit aer
inferior ' iliuc
non pertingit : Tum ob specialem
divina! Providenti:e
dispositionem:
nam, sicut Artifices refrigerant
SQ–
premam partero Alembici, ut
v-apo–
res facilius distillent
fo
aquam ;
ita
natura! Author -effeeit,
ut
media re- .
gio aeris 'esset frígida' quo vapores
facil ius solverentur in pluvias.
In–
firna regio alterna tim subest frigod,
·&
calori : Pertingit -autetri ha;:c re–
·gio ad
locum , ubl <lesinit reflexio
radioru·m Solis )
&
formantur nu–
bes; id est paulo infra juga altiorum
montium -:
Awnneh , quia
refll'!xio
radiorum tanto major est,
'&
altius
pertiogit , quanto magis
perpindi–
-culariter vibrantur ; ideo ínfima re–
gio -aeris non est ubique ,
&
sempec
uniformis, sed
Ionge altior a!state
9
·quam hyeme ;
&
in
regionibus
ca–
Jidis , quam in fri gidis.
Aquarum ali.:e sunt pluviales
iri
ae..i:e
¡>ensiles ,
ali.:e
imbtbuntur
a
Ccc a
ter-