407 / 436
De Mimdo element ari.
Art. I.
385
T ERTIA CON CLUSlO.
Terra
,
&
A qua naturalfr er mo–
ventur
d
circumferent ia
ad
cent rum;
lgnis
a
cemro ad
circum.ferent iam;
;dem
vid~t ur.
"dicendum de aere: Un–
ae
duo
priora
sirnoticiter
gravia rnnt ;
dv.o p_osteriora levia.
Ita Antiqui , ac fere communiter
Moder"ni sentiunt ; nisi quod pleri–
que Rece ntiores aerem etiam gra–
vitate volunt ; ac longe mimh aqua,
&
cerra ; atque adeo simpliciter es–
Si
gravém ,
sed
respeél:ive ad ter–
nm ,
&
aquam, levem.
Probatur conclusio : Motus natu–
ral
is inditus est
ad
repetendtiril pro–
prium locum ; sed locus Terne,
&
Aqua:: est elongatio
a
crelis , quibus
sunt dissimiliora., ut dixi .,
proind~que centrum mundi ; locus vero Ignis,
·&
Aeris est vicinia creli , cuí sunt
cogr;aciora : ergo natur:ili motu illa
centrum ,
ista circumferentiam pe–
tunt.
- .Confirmatur : Terra ,
&
Aqua
conden¡;ari affeétant ;
e
contra lgnis,
&
Aer dilatari ,
&
expandí ; sed ad-'
densatÍO
tendit
a
Clrcumfe rentia ad
cen.trum
~
expansio
·a
centro ad cir–
cumferenciam , ubi major amplitu–
do . spatii : ergo illa centrum , is–
ta
circumferentiam sibi
vendicant.
B ine
fl.amma mira
pern1c1tate as–
cendit ,
nuUo cogente. Hinc cor–
pus
·mortuum . gravius vivo ,
ex–
tioais
spiritibus
igneis. Hinc
ho–
rno
pransus jejune, sanus :egro,
ju–
ve-nis sene levior ,
ob
aereos ,
&
• igneos spiritus abundantiores. Hi 11c
vapores ,
fumi , exbalationes , litet
01fae crassiores
1
ascendunt inclusis
'Ir;J11.
ll.
caliclis particul ís massam sursum ve–
hentibus.
O bj. Prrecipue
contra
le~itatem
aeris :
r.
Folliculus aere
turgi<lus,
vulgo
Pelota
de . viento
,
gra 'iioc
est , quam flacc ic;\us : At cont d
fo–
ret, si ae r levis esset.
2.
Sí
aer po–
neretur
in elemento
ignís, dese
n–
deret :- ergo respeél:u ignis
ese gra–
vis.
3.
Aperto
in Aqua , vel
ter.:..
ra hiatu, Ae r sponte in illum des–
cendir.
4.
Demam, si Aer,
&
ig–
nis naturaliter
feruntu-t:
a
centro ele-.
mentaris globí ad circumferehtia.m,:
affeétarent sui ,
&
glovi elementa–
ris disipationem·; compaginatur enira·
nisu panium ad centrum? dissiparuc
earum recessu.
Resp. ad
1.
Aeretrt
in
follicrt–
lo compri rsi ,
&
incte minus levem
ti~ri
exferno libero : Hinc
aliquic!
ponderis folículo accedere videtur.
Ad
2.
Aer
in
elemento ignts po–
situs , descenderet , non suo ,
.secl
ignis super ascendentis impulso;
ut .
lig num
e.ll:fundo aqu:e asct!ndit, a!D
ea infra
d~scendente
subveétum.
Ad
3.
Aer ad inferiores hiatus imple11.–
dos descendi.t , ne detur vacuum;
aut quod pressus , ubi
via
patee sese
explicando incrudit.
Ad
4.
Cum e!ementaris globtts
constet centro ,
&
circumfercntia,
ad eum conficiendu m uterque mo–
tus concurrít;
&
gravitationi s ,
qua ,
gravia ad
ejus
centr:um
occu paí!–
dum ;
&
lev itationis'
qu~
l vía ad
ejus circumfarentiam tendunt :
!ta–
que eo posteriori motu non dissi–
pa
ttir,
sed completur.
lnstant
.Expetimen'to
Torrioe&-
liano
diéto
ab ejus Auétore Tor- ,
rkello.
Tubus
vitrells ,
qualem ·
Ccc
hu.ic