190 / 652
QU~ST.
VI!l ART.
JI-.
inerrantia ( r) , immo
&
ceteri
planet~
(
2)
videantur moveri
ah
ortu in occasum,
& ab
occasu in ortum ; id enim illi explicant
per motus spirales , qúibus proinde sublatis, ídem corpus esset
affectum contrariis motibus secundum ·idem (3): quod plane re–
pugnat. Tum quia motus spiralis necessario
~t
compnsitus ex
duplici motu (4) , ut alibí diximus
(s)
cum
S.
Thoma, adsigna–
ri autem nequid
a
quanam causa is duplex motus ín Sole,
&
Lu–
na ,
&
stellis fixis proveniat ; nort enim in ipsis locum habent
motus
abductionis,
&
conversionis.
Tum demum quia si motus
ab ortu in océasum esset proprius planetarum,
&
stellarum
fixa~
·
rum, essetque spiralis , sequeretur , planetas quo remotiores es–
scnt
a
terra , eo celerius moveri motu proprio : nam quo pla-
(1)
Ita de Sole explicant. Sit lEquator A BCD
(fig.
26.)
Tropicus
sit
E F G H ,
&
polus sit
K ;
punctum vero ortus sit in
D ,
&
occasus
in, B, S:>l autem per spiralem
E'.
I M
L
N O
P
a
Tropico
E F G H
veniat
in .lEquatorem
A
BCD, transiturus postea ad alium Tropicum. Si primo:
die Se>l
a
puncto
E
per
I
perveniret in
Q ,
integram revolutiottem absol–
veret ab ortú ad occasum. Cum auteni primo die non perveniat in
Q
1
sed in
M,
&
secundo die in
N,
tertio in P, hinc evenit , ut quamquain
motus ejus sit ab ortu in occasum , videa,tur tametl moveri motu proprio
ab occasu in órtum. Similiter explicant de Luna ,
&
Stellis fixis.
( 2)
fo
ceteris Planetis pra:ter Solem,
&
Lunam T ychonici dictum
d·u–
plicem motum explicant per motum
abductionis
a
Sole circa terram,
&
conversionis
circá Solem. K eplerus autem ostendit, ex iis duobus moti-
bus tertium instar spiralis componi.
-
( 3) N
ulla sequitur contrárietas, si ponantur corpora ccdestia
mover~
ab
ortu in occasum mbtu prip.1i mobilis,
&
motu proprio ab occasu
in
ertum, ut advertit S. Thornas
I.
de
c~lo
lect.
8.
Primo qitidem q11ia lm–
jusm1ai dhm,sitas non est secund11111 contrarios terminas, sed urnnd1111i
contrarias vias pervmiendi ad eundem te1·minmn
;
puta quia .fi1·mamen–
tum
a
puncto orientis movefor ad punctwn occidenti1 per
emisphttriu~
!upérÍus,
6-
reáit
a6' pzmctum orientis per hemisphte1•ium inje1·fos
:
pla–
neta autém movetur
a
puncto occidmtis ad ol'Íentem. per aliud lumis–
ph.e1·ium. Moveri autmt diversis
'OiÍ1
ad eimdem finem
'H.onf
acit con•
t rariet-atem actiónum
,
vel motmtm
,
sed pertitut ad diverJum 01·dinem
motutmi
,
.,e[ mobi!ium.
...
Secunda ratio est
,
q_tda q_uamvis uter9ue
motui sit' :super idem centl'Um
;
est tamen 1tte1·que motus supe1' alios:
~
a/io1 polo¡ : únde non rnnt contra1··ii. Tertitt ratio e1t, 9itia non sunt
in eodem cí1·culs
,
sed motut planetaru1n sunt in injeriodbtu cirmlis,
oportet autém contráriétatem. attendi circa eandem distantiam
,
siw t
patet in motibus rectis
,
quomm cout1•arieta1 consistit
in
di1tantiira
centri
,
6-
cfrcumferentitt:.
(4)
Vide not. 4. p.
pr~c.
( 5)
Tom._2.
pag. 318. not. 4.