1000000211

6i6

C O _N T R O

S I A

IIL

enim

ex 'Voluntate venditoris accipis, cum

err~t

in pondere.

(

b) Univel'lim quan..:

cum deficic

1tqualitas

tantum

l~dicur

Jufiitia.

(al

Dettter. XXV.

l).

i4.

z..

§.u.

jf.

4e f(frt,

~~\~

~?r~~

§_.

14.

A~ fe~vandam.

ttqualitatem

contraétibus

per~utatoriis,

non res ip..

flanriis ,

fa m commercrnm vemens , feorlim fumpra confideran debet fecundum fe ,

fed cum variis circu1riíl:antiis;

{a)

át'renta fcilicet fingulari induíl:ria, molefia

o.pera,

pericu~o.,

mereis

ra.r:i~ate

&c.

h~c

énim

~nínia

pretio

dig~a

func:

pre:4'.

ttU1!J

autem d1c1tur, quann res vel opera valet , commuoi hommum vel pe–

ritorum -:ríl:imaclone, quaild9:iue etiam ex lingulari aliquo affeétu , quod

pre–

tium alfeElionis

vocatur.

l nter has circumfiantias;

qu~

augere polfunt

rei

pretium, nequaqu;im efl utiliras ementis, -

fingulari ejus fhtdio, indulhia, aut arte

procuranda . Ingentia commoc!a nuhi pr:dtat fanit:is

corJ>.o~is~

ex h is autem augeri n?n potelt pretium medicinre, qu:i? faníratem conf-ervat, aut recu–

perat. Ferrum cariori pretio vendi non poflet illi , qui nofiet artem couficiendi aurum ex

ferro .

diverfitate

§.

5. Eadem res communi homi num a:íl:iinatione plus valec

in uno loco·,

locorum :

quam ih alcero, pra:fertim fi magno periculo, labore , cura,

mpenfis ab un o

in alterum tranfportatur • Di,•erfum igitur ejufdeqi rei in diverfis locis eíl:

pr'etium . l)nde oritur occafio magni

juíli lucri in mercatnra , accedente

fcilicet induíl:ria tranfportandi merces

oritur vj_ciffim gravilfimum quorum-

dam damnum, periculis

impenfis

fuccumbentium~ ~

. .

Nili inmcedat

§.

16.

Si fcientibus

volentibus iis, qui contrahunt ,, contingat fieri ina::O:

libcrali~as,

qual!tarem, uti,

quis fciat

ren~

alcerius , au.c

ope~am ~a¡ori~

eífe _,

quat?

pretrnm fponte acceptum; cenfeb1tur contraaui

~dm1xra

hberahta:s. (a) N1-

talis contrahentium animus manifeíletur , excufari titulo

pra{ump-t~

dona- .

tiol'liS non poteíl:, quod quis amptius requo accepit: neque enim hic Tolet eC:

animus conrraétus onerofos ine1mtium, ut quid alceri velint donare •

(a·J Elegans exemplum pr:-eheot

Epiíl:ol~

PLINII

lib.7. ep,

JI.

14. Hujus libertus Hermes

agros, qui ex hereoitate Pllnio obvenerant, addixit

Coreli~,

quacum Pl•inio vetera

amidti~

iura·

intercedebant,

f~ptingentis

millibus

qui

~amen yeni~·e po~uifien~

nc:mgentis.

pli~!us

ratum

.h:ab~t

fatl:um Liberti, argue coheredes reltquos m vendend1s al11s port1001bus hered1taru.s non.cog1 1m1-

tari fuum 'exemplum:

Non enim,

ait,

illis

e11d~m

cum_ Corelia

~ura .

Pof{

unt.er¡

o intueri

uti~itate~

fuam, pro qua mihi

f~i¡ ª"?i~itia.

Cumque

~ore!1a ~fíerret

nongenta nufl1.a, quo pret10

~gr1

refümabantur, non adm1íit Plmtus:

Rogo

exrgo,

mqmt,

non (olum quid- te, v erum et1am

quid me deceat , afpicias. Puiaris

in hoc uno tibi eodem animo repugnare, quo ·in omnibus

obfequi [oleo.

=ut·

conttaétu5

§.

17.

lE.qualitas aétibus permutat:oriís propria (

§,

12. )

Iocum non habet •

emcticus •

in contraétibus beneficis . Unde fi in his a:qualis

oper~

, induíl:ria: , com–

moditati merces coníl:ituatur ,

aliud negotii genus tranficur • ( a) Nihil

enim frequentius eíl:, quam ut circa eamdem rem diverúffimi fiant

co-ntra·""

Bus , de quibns tum ex conditionibus adjeais ,

tum ex intentione contra–

henrium judicari debet. (

(a)

fumma {ciendum

1ft,

Mandatt1m,

'fJi/i

gr1ituitum

./it,

in 11liam

f ormam

m f,otii

ct:f(Jere ;

Nam mercede con(li1u111, incipit focatin

conduétio ejfe. §.fin. Inft. de .Mandat.·

\b)

Ex~mplum

ponit U LP I A N

US /.

dcpofit.

de eo, qui fervum cufiodiendum

c0n.–

j~c1t

m príl:rmum: pro variis enim conventiorris c0ndidonibus , poterit ifle agere. ve!' ex condu–

éto; vele": locato; ".el pr:ufcripris verbis, vela&ionedepoliri. Ubi GOTHOFREDUS

lit. ~.

t!)C

hac aél:Ionum var1et:ite notat, contraé!:um Íl}nominatum dijt1dicari ex natura eontraéhis n0m1'–

rl'ati ,. cuí magis convenfr .

~r~

~h~-E

§.

18'.

Eílo , quod contraétus ·ad r€gulas Caritatis

Jultiti~

honeílu-s 6c :

ÍAciu?i~-

multa tamen,

qu~

Íntrinfece inhopella non

funt,

Reipublka: tJtilia non funt,.

~ontraaus d~:

ideo legibus pofitivis prohibira.. Circa ftngulos igitur contraétus intrinfece

fcC:t

R~~u~Íi:

honefros, confulenda funt (tngub.rum Provinciarum Statuta • Hoc loco uni–

ca: . ·-

verfim confiderandum , an concraél:us, per quos pecunia collocacur ad lucrum,

ficuti ad regulas Caritatis

Juíl:itire exaéti, poífunt effe intrinfece honefü,

ita

fimiliter

fint utiles Reipublica: •