626 / 992
6u
C O
N T R
O
V E
R.
S I A
III;
puum iis apta
pr~portione
reftituere, .a quibus
~cceptum
eft. Fufe igitur Au.:
étores, 9uotquot ferme.
de.
hac
~atrna
allegav1mus, difputant, in quos ufus
ej_uf~od1 refidU'~
pecuni_re
~mpend1
debeanc.• P
A
u
1
u
s
V. (a) fub
excommu-
01cat10ne Romano Pont1fic1 refervata prohtbet, ne quod
in
Montibus
Pieta·
~is
Status Eccleliafüci
f~perefi
ultra
neceífar.ias
expenfa~, ~d
alios ufus, qllarn
m _mutuum
pau~rum
d1íl:rahatur • Sr x
Tus
v..~
Mont1 P1ecatis Bergomenfi,
qui antea ad rat1onem
5. ·
pro
100.
a mutuacams exegerat, concedit ut im..
poíl:er~m
ad rationem
túum
pro
'f~olibet. centen~rio
&
anno exigere
,
&
recipere
,
att¡ue m expenfarurd
&
onerum hu1ufmoiii folutionem atque fupportationem converte·
re
,
&
.fi
quid
,
illis
f
olutis
&
fupportatis
,
f
uperfuerit, in capitale ejufdem Montis
fZCcumulare libere.
&
_licite v11lean!.
(
b) Errare etiam non
videbuntu~,
qui refi..
duas has pecumas 1mpendenc m comparan
dum
fundum , neceífanis expenfis
fuffeéturum, ut deinceps
abfque
ulla
compenfatione gratis
concedi poffit mu–
mutuum
iodigentibus •
H<l!c tamen
ratio non fufficic
ad augmenh1m fupra.
~ílimacionem
expenfaram confulto exigendum : fed intelligi foltim pateít de.
augmento jam exaéto,
&
fuperfluente.
·
(a)
Conft. Onerofa Bz.. apud Cherubin. tom.
J.
.
(b) Integras Pontificis Lítteras exhibet BALLARINUS
de Ufur. tom,'1... append.
fol.'1..~6.
•
u
•
·
§,
240.
V 11
I.
Procuretur augmentum
Montí~ ~íis
,
nequaqua~
autem
periculoj1s.
wc:reAlent m ·
modis. Pie
augetur Mons
per eleemofynas
d1v1tum,
Legata m teftamentis re..;
liéta
bona peregrinorum
fine h.erede
decedencium ,
mulét:as delinquentium
ll
ince;ta ex delicro
&c.
(
§.
174.)
Periculofus
medas augendi Monrem eíl:,
quan..
do Mons triticum vendit eo tempore, quo
plus
valec
;
reddendum
'tempore
quo minas valet, ea obligatione , ut" majar quantitas rriticí reddarur :
ítem
quando
~ons ~~bet pec~nias
negotiationi expo6ras ,
&
.r~tione
lu_cri
cdfan–
tis aliqu1d acc1p1t ad fm
au.~mentum.
Item
quando fufc1p1c
pecun_1as
fu.b
an~
nuo
cenfa , quem mutaatarn debebtint compenfare Monu
&c.
Sanus
effe.
du...
to,,
ut
Mons
ex
defeétu
pecuni~
, quofdam minus fublevet ; quam ut omnes
nimis gravet •
·
,
•el'lllfrfoncm
§.
241.
l
X.
Caveatur,
ne
iñ
venditione pígnorum nímís
graventur
áebitores.
Pri¡..;
!fig.no~um "
dens ·cautela íuadet , uc mutuatario non conceduur
fumma
ex~quans
pretium
pignoris
1
fod
multo minar,
ne in
caíum
fortris
non
foluta: Mons
damnurn
pa–
üarur. Si exhibeatur pignus vigin
ti
aureis reíl;imatum, non rüft decem danrur
mu
tui:
fi
tamen in pignus derur aurum ve!' argentuni
1
quod fecurum,.
&
fer.e
:fixum
habet pretium, mutuatur
fumma
duas partes tertias
pi·gnoris
ad~quans
•.
ln hu¡us venditione nimis gravantur debitores, quando pignora force ex c©l–
Jufione
nimis·
tenuitet
refümantur
:
qual}do in fubhaUatione fiunt
e~penfa
mi..
nus
neceífari~:
quando refiduum non
fi~·eliter .
refiituitur.
. _
&·
orc-d!!tli •.
§.
242.
X.
Mons ita ínfiituatur,
ut
no~
fit nmffe
~
creditoribus
fu-is
aliquia penáer'e·:.
Optándum fommopere ,
ut Montes fine
pur.i, .
&
mere
ex
pe'CNniis liberaliter
collatis conílati. (
§.
qo,
II.) Si
e-amem
penfacis omnibus,. utile ReipubliGa:
vi~
cleatur,
Motitem
Iocuplecare
pecuniis ad annuum fruttum collocaris, qu:r
rati<>
éíl:
confümendi
Montes
Mixtos:
(
§.
198.)
c1:1rancfom
fummopere
eft,
ne
fovea–
tur Credito'turh ufuraria pravítas. Iíl:i enim, ut iicire aliquid a Monee perci–
piant,
.ve!
exhibere debent
kgitimum
tirulum~ pr~fenim focriceífanci~:·
(§.iroº
{eq. )
vel
celebrare concraéhrm a mntuo penitus fejunétum , de quo·
hic
aotl
agimus • (a) Qyacumque ratione id fiat , curandum folHcite eíl: , ne nimis
graventur indigentes; qui defumptis ex Monte pecuniis; de'bebunt ferre ex:-.
penfas
Monti~
, fimu!que
<;ompenfare
penfionem ah ipfo Monte creclitoribus
pr:rílitam. In iis
'5ermani~
Iocis, nbi Magiíl:ratus feveris
prenis
ufuras
cohr·
bet,
&
legibus contra
Jud~os
latis firmirer infifiit,
(§,
2ZI. )'
vix ncilicatern
indigentibus afferent eiufmodi Montes
mi~ti ~
(a) Fr«•