O P U S C Y L U M
I.
H9
.
~
100
Inllant
f~neratorum
Patroni znue
~llimabilem
elfe
uíum
pecuni~, di~in~bm
.alt
:>'•
•
•
•
d
'·
'"lJ ·
•
fc
.
íi
.
d
t
.
~fl1mad<MC~P-
ac ufutn alterms
~e1,
·a
eoque a!que pretrnm
umu
que.
u us.,
pe~m.a
e
erm~~
füis
r<i,
nari polfe.
Tu emm, ajunt, ficut commoditatem hab1tand1
p~mp1s
ex
<Ed~-
bus meis , ita locuplctior.
fi~
CJC
ufu
pecuni~
mere: ego
autem
n~n
teneor
t1-
hi meum dare gratis: perinde igitur ell, five tibi dem ufum re1 me:r , five
ufum
pecuRÍ:? mea:. pro pecunia.
Ita
illi , quibus repano , ex hoc
~hud
non
fequi, quam injuíl:hior me non poífe argui,
fi
alteri rem
meam
non
donem
,.
féd
vendarri, locem, dem mutuam &c. nam etiam
mutu~ndo
,
non
concedo
pecunias .meas niere 1iberaliter, hoc ipfo, quod mutuo adh:rreat obligatio re-
1tituendi. (
§.
17. )
Nifi
igitur neceílitas proximi,
~liudve
prreceptum id exi-
g1t, p1erumque bomines res, operas, pecunias fuas cum aliis non omnino gra-
tis
cominunican~,
( quoci fieret donando, vel dando eleemofynam ) . fed po-
tius aliquid fibi ab altero rependi · volunt, quod ipfis .tantundem videatur, ac
res, opera .
vel
pecunia cum
ifü>
·communicanda: ad hoc requiritur compat;a-
tio rerum,
op~rarurn
, pecuniarum commutandarum: iíl:a comparatio non ali-
ter fieri poteíl:, quam quantitate, per quam a:qualitas :obtinetur inter datum
&
reditum.
l{b.
a:qualitas in mutuo plene obtinetur per eamdem quantitatem
reíl:'imtam~
(
§.
13. )
quidquid igitur ultra hanc quantitatem , id eíl: , ultt·a
fortem · exigitur, abfque ullo jufio titulo perc"ipitur , turbara contraéhmm
~-
qualitate, (
§.
5
9.
)
ficuti requalitas non forvaretur in emptione-venditione,
fi
ultra jufrum rei pretium aliquid exiger
etur proufu rei,
&
commoditate ufus.
Ulterius difcrimen inrer focationem
&
mutut.tmeíl: , (
§,
24. )
quod fcilicet in
locatione retine:uur dominium, & con
cedatur ufus , qui feorfum
a
dominio
diíl:inaam habet refümabilitatem: e contra in mutuo transferatur dominium,
~
§.
1
0.) a quo ufos rei fungibilis non haber difiinétam xílimabilitatem ; (
§.
60.
)
pra:terqua.mquod iniquum
Gt,
lucrum ·qurerere ex re aliena , nifi alius
'juftus
titulus foppetat. Paétum enim contraél:ui. uforario adjeuum , non
.eft
plene fponraneum., cum quilibet mallet pecunias mutuas abfque onere ufura.-
r-um accip·ere; a_lias cenferetur luorum aliquod liberaliter donare , quod non
efl prohibitutn accipere. (
§.
4~·
)
§.
1or. Qualecumque. igitur lucrum ope pecuniz
a
me mutoo data: obtineat
liml~t11rm11<
alter , nulla fane pars lucri illius ad
~e
pervenire. poteíl:
ratione mutui
,
fed
~~:;:r~~~ia~ll·
fohunmodo tune, quando alius titulus fimul cum mutuo 'Occurrit,
vel alius a
'
natura murui prorfus feparatus contraél:us celebratur. .
.
§.
102. Rationes hucufque aliara:, ex
ipfa
potiffimum llltura mutui defum.
nulloiurc
.lii'cf:
pta! funt. Poífet _tamen. P:opofitio
pro
rpecim.i~e.
doétrinz Pontificiz tradita
~
'
(
§.
93.)
ex
Leg1bus D1vm1s
&
humams fiab1lm,
qure
contra Ufuras univer...
(lm allatre funt. (
§.
62. )
NuUum enim in iis fit difcrimen inter mutuum
ex
quo mutuatarios .capit lucrum ;
&
ínter mutuum , quod debitor
abfqu~
emolum~nto ~onfum1t
.
~aciunt
9uidem Sacra! Sacriptur:e,
SS.
Patres
&
Legis–
latores
m
qmbufdam loc1s menmme111 pauperum ,
a
quibus ufuras exigi ve–
tant: (
§.
62.
J. )
cnumeranrque damna graviffima fortunis
civium
inde
il)a._
ta; (
§.
78. )
q~:e co.nven~re
non videntur ufuris petitis
C:(
mutuo ,
ex
quo
M~r.cator au~
alrns d1ves
mge~s
lucrnm fecit
~
yerum hzc omnia Legem
íim–
pll_clter proh1?entem
non
refirmgun t , fed potms
exempli gratia
funt
poíita ,
qma frequent1ffimum
e~,
ut.
pau~eres
opis alienz magis egean:r,
&
ad frene–
r_atores. fublevand<t! fox mop1x cautfa confugere cogantur. Probant fofuper ha:
fe~tent1x,
longe majori.fcele:e. fe
~bíl:ringere
eos , qui a pauperibus ufuras
ex1gm~t.
(
§.
95.)
Genurnus 1g1rur illarum fenfus eíl: :
fi
pecuniam mutuam
~ecleris
, pr:Efemm pauperi, pra{ertim contribuli tuo, pra!fertim attenuaro
&
mfirm~, ufur~s ~b
eo n?n accipias , prrefertim ,
fi
ille per has exhauriatur
fortun1s,
atl
mcttas red1gatur &c. Cum
enim
alibi
Lex Divina
&
humana ex
ratio-