114
C O N T R O
V
~
R.
S I A
T.
.
,
Sab aturo
con[ecralfe
cum creationis opus perfi ciffet , Genefi$
l . 1.
1·
CJmp!e–
{)itque Detu die feptimo'opus
f
uu
n,
911:Jd
fecerat
:
.&
re9ui_Evit die
feptimo
ab
or~1li op~i'e
quod patrarat. Et benedixit diei (ep_tiroo ,
&
fa~élificav1t
i_llum .
Itero,
E~odi ~
6. z3••
'l
5.
Sabbati tamquam infiitutt mter Ifraehtas
cele~ns
&_
probe non
~en
m.en–
tionem ·
&
ibi caveri ne Sabbatum Manna: colleéhone v1oletur, quafi
J41P
ohm,cum
ne~pe
rerum ct pit univerfüas, iníl:itutum fu erit.
Requier Sabbati fanélificata
efi Domino eras. Q_uodcumque operandum eft, facite--:
&
qu~
coquenda funt, coqttite
•
2 ).
Dixitque
M uy
fes;
Comedite
illud
bodie, quia
S abbtttum
efi Domini
•
3.
Congruum
fuiíre
ad
confervaadam creationis memoriam, ut Sabbatum
a
Patriarchis cele–
braretur. Frufira ( inquam) ha:c objicerentur. Quamvis enjm Deus diei fepti–
mo benedixerit , ipfumque fanélificaverit, non fequitur , ipfum tune feptimi
diei cultum
&
obfervationem pra:cepiífe : Sed benediaione ,
&
quiete
fua
illum
fanaificavit , ad cujus exemplar quietis,
&
in creationis memoriam , Sabba:
tum olim inftituere decrevit congruo
&
a fe pra!definito tempore . Loc!1s Exodt
de Sabbato die fequenti tune primum celebrando loquitur, quod
Ju~re1~ e~ ~ac
dumtaxat
Mofis
prcrdiétione notum efi'e potuit , cum nullum celebn.tatis 11lms
indicium in Sacris Litteris antea reperiatur. Neque vero necefi'e fmt ,. ut ve–
teres Patriarcha: ad confervandam creationis memoriam Sabbatwm celebrarent,
quod Deus
non
juíferat , cum
.fidem
creationis Mnndi fincero .unius veri Dei
col
tu,
Sacrificiis,
&
certis ( ut verifünile eft) temporibtts Dei cultui
f
pedatim
confecratis profiterentur.
.
v.
Servile quodcumque opus Sabbato Lex prohibebat, etiam cibos parare,
~uw,,~~%~
1
c
&:
m~gnum ite~
facere. Iter Sabbati
J
udreorum Magiftri
de~niunt ~i~
mille ul •
h1 bi1a ?
nis ,
1d
eit ,
m1lle paffibus ; nam paffus duplex:
uln~
. Stadmm Plm10 ofuva
pars mille paffuum , Lib.
2.
Cap.
23.
Ergo iter Sabbati fuiffent fiadia .oél:o ..
Syrus Interpres
.Aéluum
r. u.
Stadia feptem
pofuit, confentitque
Theophylaélus,
tefiem appellans
Jofephum,
cujus proinde fufpecra leétio efi
dntiquitatum
20.
Cap.
16.
ubi
Stadia quinque
habentur. Lege
Seldenum
Lib.
3. De
Jur~ Natur~
&
Gen–
lium juxta difciplinam Hebrd!orum,
Cap.
9.
At opera Dei, opera nece.ffitatis, pie–
tatis, caritatis, Lege prohibita non erant. Unde qua:cumque opera adcultum
Dei
&
Sacrificia pertinebant, Sabbato facere licebat, Regulaque erat
J
uris
Ju–
daici :
In
templo non effe
Sabbatum
•
Machabaicis temporibus a Jud:eis contra
h?íl:es
Sabbato pugnatum
eíl •
Non prohibebat Sabbati religio ne vitre pecu–
d1s,
m~1lto
minus
ne
vit~ homini~
confuleretur. Unde in
Mifnaietb,
Hebra:o–
rum
Libro , ha:c Regula
hab~tur
:
Omne opus probibetur in Sabbato
,
nifi fit pro
a~i'!la .
Atque adeo recepta erat apud Juda:os
ifia.
exceptio, ut
in
multis Co–
d1c1bus Legi vice explicationis adfcribi
c~perit
, ut ex
Tertulliano
colligitur
Lib. .Adverfns Jud:eos
ita Lege1n Iau·dante :
Omne opur fervile non facietis in eo
,
.Prlft~rquam q~od
ad animam pertinet.
Hinc apud Juda:os vulgatmn eft ,
Sabbatum
trad1tum
efle
i?S
manum
bominum,
&
non homines in
manum
Sabba_ti.
Harum regula–
ra~
a Jud:m .receptarum exceptione, violati Sabbaú ca,lumniam a Difcipulls
fu1s 1 atque etlam
a
feipfo, Chrill:us depulit,
Matthiei
u.
Cum enim per
fata
Sabbato ambularet
~
"· Difcipuli ejus efurientes C<J?perunt vellere fpicas ,
&
,, manducare'. Phanfa1 autem videntes dixerunt ei: Ecce difcipuli tui faciunt
,,
quo~
non hcet facere Sabbatis. At
ille
dixit
eis
:_
Non legiftis quid fecerit
,, Day1d, quando efuríit,
&
qui cum eo erant : Qpando intravit in Domum
,,
D~1,
&
Panes propefitíonís comedit , quos non licebat ei edere , neque his
,, qui cum
e~
eraNt, nifi folís Sacerdotibus
?'
Aut non legUl:is, .Quia Sabbatis
,, Sace!dotes.
in
Templo Sabb
atumviolant,
&
fine
crimine
funt?
Dico
autein.
,,
v~b1s
, quia Templo major
ef.lihic •
Si
autem foiretis
guid
e{l: : Mife.ric0r–
,,
d1~m
vol? ,
&
non Sacrifi
dum: numquam condemnaffetis
innoce,nt~ .
]}o.
,, mmus emm
eíl Filius hominii etiam Sa.bbati • _,, Q.uod magis
explicatur
·
Mar-