794 / 1328
,7So
GUMMARI
HUYGENS
DOCT. 10VAN.
obtinuiíTe fuper omLles Legislatores; adeoque foper omnes
Príncipes
&
Reges;
fuper
mnne~
Epifcopos
&
EccJeGam,
&
deniqne fuper Deum ipfurn; ita qui–
dem ut illos omnes nemine excepto probabilitatum Patroni obligent, ne Le–
gislatorum
1
iílorum ullus coram
Deo,
five in confcientia
reum
pronumi et, ac
velud talem puniat, quem auél:or aliquis
doélus
&
probur,
ut vocant, ab illo-
c
r"
.
m
rum legibus eximit vel abfolvit •
~
on1e..
~anu
l
r
.
.
h l ·
fi
'\l
.~1.1i¡¡tum.
V . Pra!tera ieqmtur quod qu1cumque T eo og1am pro 1tentur, cum 1 orum
qui libet Viris
probir ac doElir
fefe annumeret, tantam vi illius dofüinre auél:o..
ritatem acceperint, ut illornm qui vis unus fufficiat adverfus millenos doél:iffi..
mos
&
probatiffimos Viros, dum hi aliquid illicitum dicunt , quod
ille
unus
dicit licicum
~
ficuti unus ille fufficit
ad
probabilitatem opinionis , ita milleni
doa:iffimi
ac
probiffimi non fufficiunt ad improbabilitatem ejus; unus
proin–
de iilorum, qui
doélur
&
probus
vocatur,
fua
auéloritate poterit' facere licicum,
quod milleni qoétiffimi ac probiffirni, quídquid conentur, non fic
oílendent
. iUicitum, quin in praxi
mane~t · licitum,&
fecurum •
.fc~~
11
~c:~anum
VI
l.
Ex
iíla
dofüina
de
ufu probabilium ctiam fequitur
quod
ficuti veri•
tas non erit fiatuenda regula morum , ita
quoque
nec lex reterna , a-terna
fapientia", juLlitia :?terna, &c. fufficiet enim pro regula morum
habere
proba·
bilitarem.
fro_bab:Iius&
V
11
I.
Pro qu9 notandum qúod duo illa probábilitas
&
veritas ( ídem e
fl:
'\'enta~multum
fi
.
d"
1
r
.
.
.
a·
.
diffc:runt.
t
·pro veruare teas egem :rternam,
~tern~m
iap1ent1am,
JU
mam ztemam,
&c. )
mulcum different: multa enim funt probabilia quz
non
ideo
funt
vera
( die fimiliter qua:: non ideo
legi
zterna::, zternz
fapientiíE, aut
jufiiti:r-ttter-
na::
conformia. )
·
PrQbatio.
1X. Nec quidem vera funt omnia qua:: funt magis probabilia quam eon1m
contradiétori~
: qua:: autem funt
:rque
probabilia ac foa contradiétoria , pro
faHitate zque ac pro veritate habenc veroGmilitudinem ; ut proinde rocun...
do, ut ajunt, numero computando, eorum quí? funt
:lque
probabilia, mec\ie..
tas
fü
vera ,
&
medieras falfa:
fed
in
ter
i
lla qua! dicuntur
minus
probabilia,
plufquam medieras falfa eft.
confirmatio,
X. Ex
quibus evidens eíl: quod in multis propor1tionibus
fit
probabilitas
fi-
ne veritate, immo plufquam medietas cum
probabilitate
habet revera
faHita.
tem;
fiquidcm in
ter propofitiones
qu~
hodie vocantur probabiles,. pars major
conflatur ex illis qua:: funt minus probabiles.
Col'lfirm:1tio
I "' ·
•
d
.ulterior~
X . '<-ut prorn e pro regula fibi fiatuunt
hodiernam
probabilitatem ,
plu~
altero
ladorem fibi pré?figunt regulam, quam alii, qui veritatem. Hinc
necef.
fum
ut q_ui hac vita
durante
incefferunt per viam probabilitatis, non fapius,
)mmo.
m111us
fape tenuerint viam veritatis, quam
fi
ex Corte veritatem inrer
~
faHttatem vitam fuam
tranfegiffent.
Ut
ut
fit,
manifeílum hinc ell,
ut
qu i
mores fu os
fecundum probabilitatem
dirigit , agnofcat
fe
viam
tenere , qal
non ex. propofüo ad veritate.n.t , fed ad quidpiam quod ad veritatem
&
falfi ~
tGtern
tndiffcrens
l1t, tehdatur.
l\e-ccn1fotun't'
XI L
~ullibi
iu Scriptur<r
s.
libris five veteris <ive novi Tellamenti, flve
,knwi•tii '
<lo
ri nal1bus , .
~ve
hiHorkis vel iníinuatur
quod fufficiat
pro regula
morum
~ábete p~oba b1litate tr1
;
fed
potius e contra docetur
t1ecelfum
e;ffe, ut veluti
~egl\larn intuean1~r
Veritatem
,
legem teternam, {cipientiam, ju/litiam
~
&c.
·
P:ofeM io '
.
1
X 1I
l.
D:
ChrHlo , qui efi
veritas,
non~autem
probakilitas,
di étum
efi;
ip[um
a u~lté .
Profo:utio .
x1y.,
,Beati
dicuntur,
t¡ui ambulant in
legt
Domini; nnrnguam
autem
qll i
atnlfo
;JYl t
in probabilitate .
Prort ,útio·
t.
f!¡
Y·
Dkitu~
a
Deo
pofiula11da
f
apientia;
nufquam vero quod petenda pro·
vily Tita
1·
-
XVl. In