513 / 1328
O
1'
U S C U L U
M
V l I.
49'
qmit,
atiql1omodo advertat
ad maliti¡m ,
peccafse in tradenda
hac doétrina
?
Id
fine
gravi
temeritate
"1ffirrnari non
poteft.
Ponamu~
ergo aliquem feétato–
rem· illius fententi:r, ex negligentia culpabili fciendi quod fcire tcnebatur, in..
'idere
in
errorem,
quo
ftbi perfuadeat
efse
bon~m,
quod rei pfa
e{t malmn ,
·&
ex
hec
errnre agere contra legem fine ·Ullo fcrupulo ,
&
remorfu confcien–
t ire; fane ille tune peccaret
con~ra
legem peccato
formali:
ergo reéte cohzret
:t
qtwd quis inculpabiliter exifiimet aliquam conditionem efsc
necefs~riam
ad
peccandum;
&
tamen. quod nihilominus peceet , quamvis
non
2pponat illam
condirionem
;
quia nimirum
illa
ejus cogn itio efl faifa :
ergo
.fiar, quod Pro–
babiliíl:a
bona fide
exiH:imet licitum
efse
in operando fequi opinionem
minus
probabilem
&
minus tutam in occurfu tutioris,
&
probalJilioris, ac fibi
vcrifimi–
Jioris,
&
fine peccato formali fieri pofse ;
&
tamen
quod
formaliter peccet
~
dum fe<>¡uirnr opinionem minus probabilem
&
minus tutam in
illis
circumfl:an:iis.
CII.
i.
Jdem
probatL1r exemplo brevitcr propofito a ·Patre Generali Difsert.
I
z.
n.
6.
narn
viri
&
fapientes non pauci docuerunt li€itm.n
efse
virn
doéto in
operando fequi aliorum
opinionem
probabikm minus tufam , qnam ipíe fal–
fam efse judicat contra
propriam
tutiorern
&
probabilion~rn,
idque retento
il–
lo judicio. Qui Doétores prninde affirmain, quo.J qnando v. g. difputatur a11
certus contra.ctus
lit
uforarius;
&:
vir doétus
pDfi
accuratmn fiudiucn invenic
rationem validam, vi cujus abfolute judicar contraélum
illum
efse ufurari1:1m;
mhilominus poffit retenco illo judicio fuo tlire&lo, formare diétamen lingulare
confcienti~
, quo judicet íibi liciram dse hic
&
nunc operari ob
auétoritat~m
Doétorum aíserentirin1 illum contraétum efse li citum, quorum opinio fua pro–
babil itate non caret . Hanc
f
ententiam efse plane falfam , probat efficaciter
Prcrpofttus
Gen~ralis
rota Difserr.
5.
&
ab
ill
a
difcedunt communiter ipfl
Pro–
babi!fílx .
Sane fine temeritate
'1..ici
non poteft peccafse Auéteres il los,
qui
hanc
íenrentiam tenuerunt,
&
tamen peccant
ii ,
qui exercent contraétum , quem
judicant ufurarium; quamvis
mille
rdlexioaes
faciant; quia maliria ob1eéti–
va tranfü in formalem mediante illo judicio direéto,
&
implicar, ur operans
bona fide
&
ferio itbi tune perfuadeat, fibi hic
&.
nunc licitum císe exercerc
contraétum illum, ob auéloritatem
Do8:orum
illorum, qlilos ipfe judicar erraf–
fc
in faenda feAtenria. Qgare diéta!!len illud rcflexum (
{i
revera forrnari tune
potefl:) erit fraudulenrer,
&
m~la
fide conceptum contra confrientiam,
&
eric
manifeH:e falfurn,
&
non excufabit a culpa.
~
CIII. Huic exemplo pofsumus alía fatis
opportuna
adjungere :
Nam
Ji
ruíli–
cus, bona tide exiH:imaret per illa verba legis ,
non 'ma?cbaberis, non furtum fa ..
l'Íes,
non efse prohibita defideria interna, fed folos aétus externos a.dulterii
&
furti ( quod non efse difficile advertit P. Granados controv.
6.
de
11eccatis Tr.
5.
Difp.
3.
dicens, foifse errorem aliquorum
Juda:!or~m,
volitiones non eíse pec–
camm , quamdiu
iQ
opus
ext1?rnun:J
nan prodeunt, quem errorem audiens rufii–
cus ab aliquo fcriba doB:o potuit bona fide habere illam falfam exiíl:ima601:iem).
&.
nihilominus conciperet
ddiderium
adttlterandi,
&
furandi, peccaret forl'l}a–
liter, ur probat P. Oviedo
1.
~·
Tr. 4. controv.
1.
punét. 5. contra Patrem Tho–
mam Sanchez oppofüum afserentem Lib.
1.
in Decalogum c.
16.
n.
16.
&
i-7.
&
contra Granados ubi nuper : quia qui vult facere rem malam
&
violare
pr:Ece~
p~um,
formaliter
peccat
contra
pr~ceptum
:
idque colligirur ex xerbis Chri–
fh :
Audifiis
,
quia ti.iélum eft antiquis
,
non mcechaberis
;
ego
autem
dico
vobis , quia
omnis
qui~
vidcrit mulierem ad concupifcendum eam, mfcbatus efi eam in carde fuo ·
qui–
bus ver?is explicuit verba Jegis,
&
exterminavir errorem illum
J
ud;rorum, qui
falto
ex1íl:i1T\abant voliciones internas nen efse peccarnm, quatr diu opere
ipfo
~xterno
non complenrnr. Et· a
priori
probamr ; quia qui novir aélucn exrer-
1\-q-m adtilterii .efsc a Deo prohibitum ,
&
hodie concipit volunrarem effica..
1
i
i
cem