e
p
lJ
s
e .
u
L
u
M
V
r.
42.S
fal tem niulti
da.mna
nt . Omnes auten1
adprobant
tutiorem , n1ulti
datnnant
minus tutam , licet
prnbabilior.em , inire viam
in falutis reternre negotio :
qua
igitur confcien tia docet Adverfarius ,
licitum e!Je
fequi probabiliorem reli-.
Ba tutiori
?
&
Q!_M/t.
2.
Hominem pofle fequi probabilem
,
fi
faéta
fufficien–
ti
4iligentia alia probabilior non appareat
?
An noa hic quoque agitur de ani.
marnm falute
ac
reterna felicítate, qua in
re
nulla cautela potefr eífe nimia
?
Cur ergo non etiam
ipfe in hoc rerum articulo imitatur fapientiffimum
Galliarum Regem Henricum IV.
?
Nimirum fügis
huj ~ s
exempl um non be
4
ne prrefenti qureílioni adplicatur • Nam
primo
conveniunt omnes Catholici ,
doéti indoaique , in
ea fententia ,
quod Cola
füles
Catholira hominem
fat...
vum
facere poffit , hrecque fententia omn ino cerra eíl: ,
&
extra omnem
dubitationem poíita
~
Numquid
autem omnes Auél:ores conveniunt in ea
fententia , quod non
liceat
fequi ínter duas reque probabiles opiniones ,
nifi tutiorem , ve!
inter probabiles probabiliorem , licet minus mt:im ?
tS'e–
r.undo
,
i.n
priore
fententia
circa Ecclefiam Catholicam omnes conveniunt,
ita
lit
negent , quemquam extra Catholicam religionem con fequ i po[e
falu–
tem , damnentque omnes , quotquot illam non profitenrnr ,
faltem
fi
de
hrereticis
formalibus
,
ut vocant ,
!erino
fit (
nam
materia!Qs
dici poffti.n t
adhuc
efie
membra verre Eccle!tre ) Nemo autem Auél:orum et iam rigi–
di ffimorum Qegat , extra tutiorifmum aut probabiliorifmurn quemquam poffe
cum vera probabilitate fa lutem ;rternam obtinere , nifi forre Prrefentatus •
Tert io
,
vera
religio
no11
fubjacet nofrris perfualionibus
&
judiciis , eaque
C¡lbfque magno negotio a quovis homine fal utis fux íl:udiofo invelt igari ac
certiffime dcprehendi
poteíl: .
At
legum quarumdam divin:irnfl? exiíl:entia ,
&
nafcens inde obligatio et iam poíl: longum
&
improbum
íl:udium,
eti am honii–
nibus doétis non innotefcir ,
&
ignorantire invincibili locmn przbe t , dum
i1
utra.mque partem
prn
&
contra
exifrentiam íl:anc
vere graves rationes,
ma–
gnaque auétoritas; A<l illud au tem , quod iterum ex wendrochio tanta cum
fiducia Prrefentatus
add it: ,
probabilífrnum effe juniorum Cafoiíl:arum inven–
tum , null umque in primitiva Ecclefia
exílare vefügimn ,
atque ab omni-.
bus Parribus ignoratum foi ffe , refpondeo breviíl1me , eamdem a Tutioriíl:is
dicam fcribi polfe Probabiliorifmo . Producat enirri
ip[e ,
fi
poteíl: ,
e
pri–
mitiva Ecclefia
&
antiquis Patri bus aliquem , qui docuerit, li cere reliél:a
tu–
tiore
ampleéti probabiliorem , licet
minus tu tam • Bona fide s
&
fan[i:a fim–
pliciras fidelium aureis illis
Ecclefi~
fac ulis fuit prre omnibus
l
gutiis noHris.
Certe nullo non tcmpore etiam Patrum antiquiffimorum judicio , paucis repu–
gnantibus, excufabat a peccato ignorantia vinci nefcia, io qua totam quoque
verre
probabilitatis
doétrinam fundari jam mmc demonllratum eo ; quamvis
ut
verum fatear , fufficere poffet vel folum argumen tum , quod vocant nega–
ti
vum . Quippe nec Adverfarius
facile
inficiabitu r , mul tarum legmn
·divina–
rum
direftarum
exiíl:entiam , etiamfi
mm
opinione vere probabili concurrat
probabilior , non
fa tis
notam atque promulgatum eífe:
ig itur
totus rei pr<I!
1
fe ntis
cardo in eo vert itur, ut probet exi íl:ere legem quamdam divinam
re
7
fiexam
,
qÓa-:: obl igationem nobis
imponat, in eju[modi
circnmíl:antiis
fequen~1
probabi li or~m
,
&
lcges tales direél:as , non fatis ut di.xi notas obferva_n?1,
&
quidem fub
gravi ¡;Jeccato ,
atque
damnatio1-1Ís
~ter111re
p.€riculo.
InfplClat
obfecro,
&
legat Doétorem fuum Angelicum
in ipÍts , quz pro fe
allegat:
Quodlibetis :
guudlib. 9. Art.
15.
nbi agit de pluribus
pr~bendis
, num eas
habere fine diípenfatione
l1t
peccatum morrale , fic ait :
Refponde9 dicendum
,
quod omnis
r¡u~fiio
,
in qua de peccato mortali quceritur
,
nifi.. expref!e v eritas h.ibea–
tur
,
periculofe determinatur: quia error , quo noncreditur effe peccatum mortale, quod
efi
peccatum mortale
,
confcientiam
non
excufat a toto
,
licet forte
a
tanto
·
Error
vero~