1000000206

432 / 1328

41S L I B. I I. C O N T R O V E. R S l A I.
e(f~ via potefi: , qu~ to.t fe pibus, quot .ca.uteli~, quas genui oi Probabili(b pri"."'
frnbunt , und1que cingttur • Quod fi mh1lom s h:rc probabilifmi vía latiffi–
If!a & pl~~iffi!lla Adverf~rio huic yi~eatur, , nos in e· ·duces fequi , ut
1111 de alus d1cam , prreopuos max1m1que nomm1s Theologos Themi!las ; cur–
rar ipfe viam, quamcumque voluerit; nemo morabitur.
XIV. Secundo loco affert l)rrefentatus S5. Patrum , nominatim D. Chryfo–
fiomi ac Mell iBui Doétoris Bernardi fentent ias. Prior homil. 44. inquit : Si ve–
/limen tmn empturus unum gyras negotiatorem , & alterum , & uhi meliores veftes in–
veneris , & pretio v iliorí , ab illo comparas, an non oportet populum circuire Doí:tores ,
& inquirere , ubi fi.ncere veritas Chrifli v enumdatur, & ubi corrupta , & veriorem
eligere , plusquam vefiimentum? qui bus verbis , pergit Adverfanus , aperce docet
Chry foítomus, quod ficut ex préri.;:epto prudentia! tenemur emere veíl:es melio–
res, ita & eligere veriorem ac probabiliorem fententiam. Pofterior vero l. de
pr.fcept. & difp. c. 14. ait, ad bonarn eleétionem duo requiri, nempe caritatem
m intentione, & veritatem in eleétione. Nam fi bvnum quidem dili.gat, fed ve–
rum non eligat , habet qui.tlem zelum Dei , fed non fecundum Scientiara , & nefcio ,
quemadmodum judicio veritatis vera e/Je pojfit cum falfitate fi.mplic itas • Sed qui eli–
git opinionem minus probabilem in concurfu probabilioris, non habet in ek·
a:ione veritatem , quum non eligat id, quod fibi videtur probabilius, & ve–
rius &c. Verum ut ad utramque hanc fententiam breviter refpondeam; ad pri..
mam ajo 11 etiam Probabilifhs cum D. Chryfofl:omo jubere .popul 1:im circumire
Doétores & inquirere 9 ubi fincere veritas ChriH:i venumdatur, non cornipta ,
qualis cene non eít vera probabilitas : immo hortari vel maxime fide ks , ut
accedant non leviter tiAél:os , & in moruro doB:rina exleges , fed viros vere
<loétos & probos, a quibus confilia petant, aut quibus conícientiam fuam, fa–
tutiíque negotium credanr. Interea tamen veriorem, id efi, probabiliorem, mi
& ttirior m fententiam eligern nofl efi pr.rceptt, fed confilii . Quis enim im–
prudentire argu~t illum , qui ob rationabilem cauffam vitandi damni vel in.
commodi, fape magni , aut etiam ut libertare fua utatur, vefl:es reipfa bonas
ftbique accomodatas emat reliétis melioribus , prílfertim tibi ínter fimplicite r
bonas & meliores nequit facile difcernere • Ad alteram D. Bernardi dofüi–
nam , ex ifümo Aeque ir.i noHra fencentia deeífe caritatem in' intentione , quum
talem aétionem neutiquam quis poneret, fi Deum offendi crederet , ac prohi–
bitum fibi putaret, fequi ~que vel minus piobabilem; nec verihltem in eleélione,
dum eligit eam partem, quam veram, id eíl- , yere ¡:.irobabilem judicat: multo
minus eum falfitate fimplicitatem componit . Simplex enim Frater ( ut colligitur
apud Niderum ex reíponGs, que? data eíf~ vi<.ientar a B. Alberto) vel quilibet
bcnno cum falute poteft fe~ui in Confiliis quamcumque opinionem voluerit , dummodo
11,lirnju:.s Magni Doétoris opinionein fequatur. Miror fané ,quod tam levibus Patrum
fententiis vefütús cornparere audeat Pr~fentatus in Probabilioritatis Tl-\eatro.
XV. Tertio loco adducit Pra:fentatus D. Thomam quodlib. 8. nu. 13. qu~ren­
tem: fin ille , qui habet plures prtt?bendar; pmet , ex boc ipfo, quod opiniones Ma–
gi/lrorum /int in contrari;em? Ac Refpond,encem: Potefi efe , quod in tali c,ifu ali–
quis adhibeat dil(~entiam inquirens , an habere plum pr~bendas fit licitum , nec invenit
aliquid, quod. eum moveat ad h~', quod fit illicitum: ergo 'lJidetur, quod fine peccato
poffit pof]idere plures prtrbindas • Dein condudit : quod Ji. illv , qui poffidet piures
prtfbendas, in quamdam dubitationem inducitur ex contrarietate opinionum, & manente
tali dubitatwne plures prlf9endas habeat , periculo fe CQmmittit, & fic procul dubio pec–
tat , utpote magis amans beneficium temporale , quam propriam fal1'ttem • Ita S. Do–
étor, e cujus verbis in fert Ad verfarius , eum qui íequ irur opiniohem minus
probabilem i urfu probabilioris, non poffe a peccato excufari. At quod
mihi in hoc argumento -probab}lius Tidetur , eíl: id , quod vel probabi·
lifmi