1000000193

S. Augufiini Epifcopi

~::.T··

SAPIENT IA

Deihorniaernadexemplurn,quo A

De cruce

reCl:e viveremus, fofcep1t. Perrinet autern ad vitarn

Chritli.

recram , ea qme non

font

metuenda non metuere.

Mors autem metuenda non ell: . Q .,ortllit ergo id–

ipfum

illius homi111s, quern Dei Sapienria fu!Cepit,

rnorte rnonfrrari. Sunt amem homines, qui quam–

vis mortem ipfam non rimeant , genus tamen ali–

quod ipfins mortis horrefcunt. N1hilo minus au–

tem ,

ipfa mors metuend:i. non efl: , ita nu·JJum

genus morris bene

recl:e vivenri homini metuen-

dum ell:. Nibilo minus igicur hoc quoque illius

minis cruce ofl:endend\.lm fuit. Nihil enim erat in–

ter omnia genera mortis illo genere exfecrab1lius

formidolofius.

Q.o..: s·r.

AL I

funr peccata infirmitatis, alia imperitia:,

1; ;

~iffc-

alia malitia:: . lnfirmitas contraria

e{I:

virturi, impc–

rcn1ia

pee-

ritia contraria di: fapientia:) malitia contraria efl: bo–

( ~IO!Utn

•

nitati .

~ifquis

igitur novit quid

fit

virtus

fa–

pientia Dei, pote(I: ex1fl:imare qua: fint peccata vc-

nialia. Et quifquis novit quid fit bonitas Dei , po–

tcfl: exifl:imare quibus peccatis certa prena debeatur

hie

in foturo fa:culo.

~ibus

bene tracratis,

probabiliter judicari pordt, qui non fine cogendi ad

pa:nitentiam Iuc.1:uofam

bmentabilem , quamvis

peccara fateantur;

quibus nulla omnino fperanda

fit

falus , nifi facrificium obtulerint Deo fpirirnm

contribulatum per pa:nitentiarn.

Cl!•...

FIE RI

potefl:, ut per malurn hominem divina D

xv •'"

providentia

puniat

opituletur . Nam Juda:o-

~rov•-

rum impietas

Juda::os fupplautavit,

Genti-

cnt~a'

bus faluti foit. Item fieri potefl: , ut divina provi-

dentia per hominem bonum

da:nnet & adjuver,

cor.

lieut ait

po!l:0lus:

Aliir

Jranm

odor

vit,ein vitam,

i<i

alii1 atttem odor mortif

mortem

Sed cum omnis

~;.:,j,r~;·

mbulatio aut pre·1a impiorum lit , aut exercitatio

l•mram.

juflorum; guia eadem tribula & paleasconcidit, &

6 •

frumenta paleis exuit, uncle tribulatio nomrn acce- E

pit: rurfus cum pax & quies a molefl:iis temporali–

bus & bonos lucretur, & corrumpat malos: omnia

ba::c divina providentia pro meritis moderatur ani–

rnarnm . Sed tamen non fibi eligunt bani minifl:e–

rium tribularionis, nee mali arnant pacem .

~are

ipfi quoque, per quos id agitur

uod ignorant, n?n

jufl:itia:: qu:e refe;tur ad Deum , fed malevolcnt1a:

fo:e

mercedem accipiunt. Q_uemadrnodum nee bo–

nis imputatur, quod ipfis prodeffe volentibus noce-

cur

alicui, fed bona animo benevolentix pra::miurn

tribuitur: ita etiam cetera creatura pro meritis ani–

marum rat1onalium vel fentitur vel latet , vel mo-

1dl:a vel commoda

efl: .

Summa enim Dea cuncra

bene adminifl:rante qu:e fecit , nihil inordinatum in

univerlo, nihilque injufl:um efl:, five fcientibus five

nefcienribus nobis . Sed in parte ofienditur anirna

peccarrix: tamen quia pro meritis ibi e!I: , ubi ta–

Jern elfe decet,

ea patitur qua: talem pati a:quum

cf!:,

univcrfum reg·mm D ei nnlla foa fredirate de–

rormat .

~amobrem

quoniam non omnia novimus

qu:e de nobis bcne agit ordo divinus, in fola bona

vo–

lumate (erundum

!~gem

agimus,

in ceteris autem

fecund um legem ag1mur, cum lex ipfa incommuta–

bilis manear, & omnia mutabilia pulcherrima gu-

Luc.,

2.14.

bernatione moderetur .

Gloria

igitur

in altij]imif

Deo,

(:/in

terra pax bominibm bon,e vol11ntati1

~~~ ~

;: Q.!.II

qu:erit quare volu ·rir D eus mundum

fa-

cere ,

cau~arn

qua::rit voluntatis Dei . S'ed. omnis

•,"mu

c:lllffa etfic1ensefl:. Omnc autem effic1ens ma1us efl:,

dum facc–

quam id quad elfic1tur. N1hil autem majus ell vo-

voluc–

lunrate Dei. Non ergo ejus cauffa qu:erenda efl:.

"''

furfr1m fimt fa1pite .

Ea qu:e furfum

font~'"'

•T·

fapere jubl rnur, fp1ritaha icilicet, qua: 1on locis

u:r:~

:ii–

panibus huj us mu ndi furfum

dle

inrd hgenda funr,

'l"'d

lit

frd

merito excellentia:: fua:; ne in eius mundi parte

~~~~r:~~·~

figamus anirnum nolh um, quo urn verfo nos debe-

unimfo .

mus exuere . Surfum autem ac deorfum in hujus

cal.

l ·

mundi partibus efl: . Nam univerfos nee ipfe habet

forfum aut dcorfum . Corporeus efl:: ernm ; quia

omne vilibile corporeum e!I: . Nihil autem n univer-

corpore furfum aut deorfum e!I: . Cum enim in

fex partes moms fieri videatur, qui reCl:us dicitur,

id efl:, qui circularis non efl:, in anteriora & pofle-

riora, in dexreriora

fini!l:eriora, in

pcriora

inferiorn, nu Ila ornnino ratio efl::, cur univerfo cor-

pori ante ac pofl: nihil fit, & dextera ac lx va ,

fir

autern furfurn ac deorfum. Sed eo confiderantes

cle–

cipiuntur, quod fenfibus & confuetudini difficile obli-

fl:itur _ Non enim tam facilis efl: nobis converlio cor-

poris , qu:e fit , fi quis capite deorfum moveri ve-

lit, quam facilis e!I: a dextra in la::vam,

vel

ab an·

teriore in polkriorem partem . Q_uamobrem remo·

tis verbis frcum ipfi animo fatagendum

di:,

ut hoc

cernc:re valeat.

inter honefl:um

utile intere!I:, ita

inter

Q..11 .. .,,

fruendum

utendum.

~amquam

enim omne ho-

nefl::um utile,

omne utile honefl::um effe, fubnli-

omni~'":

ter

d~fendi

queat :

:a~en

quia magis proprie arque

::~~,i~~:u

ulitatllls hotlefl:umd1cm1r, quod propter fe •plum ex-

cicaia!inc.

petendum ell, utile autemquod :id almdaliquid refe-

rendum efl:; fecundum bane differemiam nunc loqui.

mur, illud fane cufl:odientes, ut honefl:um & utile

nullo modo fibimet adverfentur. Adverfari enim h:ec

Jibi aliquando imperite ac vulgariter ex1fl:imantur .

Frui ergodicimurea re, de qua capimus voluptatem.

Utimur ea, quam referimusad id uncle volupta5ca.

pienda efl:. Omnis itaque humana perverlio efl: ,quod

etiam vitium vocatur, fruendis uci velle , atque uten-

dis frui.

rnrfus omnisordinatio,

qu~

vi rtusetiam

nominatur, fruendis frui, & utendis uri. Fruendum

efl:: autem honeflis, utendum ve.-o utilibus. Hone.

fiatem voco intelligibikm pulcritudinem, quam fpi-

ritalem nos proprie dicimus; utilitatem autem, di vi.

nam providcntiam .

~1apropter

quamquam fine mul-

ta pulcra vifibilia, qua: minus proprie honefl:a appel-

lantur; ipfa tamen pulcritudo, ex qua pulcra font

qurecumque pulcra font, nulla modo efl: vifibilis. Item

multa utilia vilibilia; fed ipfa urilitas, ex qua nobis

profunt qua:cumgue profunt, quam divinam provi-

dentiam dicimus, vifibilis non efl:. Notum fane fit

vifibilium nomine omnia corporalia contineri. Opor·

tet ergo frui pulcris invifibihbus,

cfl: , honefl:is :

utrumauremomnibus, aliaqu:efl::io efl:; quamquam

fortaffe honefia non nifi quibus fruendum efl:: , dici

deceat. Utilibns au tern utendum e!I: omnibus, ut

quoquoeorum opuse!I:. Et frui quidem cibo&qua-

libet corporali voluptate non adeoabfurde exifl:iman-

tur

befiia::: uti autem aliqua re non potefl: nifi ani-

mal quod rationis efl particeps . Scire namque quo

quidque referendum fit , non datum e!I: rationis

expertibus ; fed neque ipfis

rationalibus fl:ultis •

Nee