P R
O
OE
lv1 I
V
M.
gularem ingeniorum
illu1:1inafrice~ nomin~bant,ipfi~1fqu~
armis fefe contra
hxteticor~1in
impetus fortitcr commnmebant,cmus pra:íid10 proteéb glonoíiffima de Ecclefia:: Catholica:
hofl:ibns teterrimis, hxreticorum,inquam, phalangibus, trophxa reportarunt, eorum vires
fundims remndentes, quamobrem improbiffimi homines Chriíhanx fidei defertores Iulia–
nus,
&
Mahometus glad-ium Dialeéticz e manibus Chrifiianornm extorqnere in animum
inducentes,feueriffimis vterque legibus cauerum,ne qnis Dialeéticam facnlratem primo,vel
a
liminefalutaret,quod perinde fuit Vt nofi:er Mendos:a adnotauit,ac íi vellent,& fúpercilio–
se imperarent) Vt inermes confligeremus cum armatis. Si qnis enim Dialeél:icx imperitus
congrediatur cum hxretico promptiffimo ad cauillandú, pugnam inibit inermis cum arma–
to:hic cxíim
punfüm,dextra,lxu~;
premet,vrgebir,fauciabit;ille mifer tanquam hoíl:ia iél:i–
bus ceruices porriget,cofias plagis,peél:ns vulneribus,totum corpus miferx lanienx.Hanc er–
go in nos technam peffimi fraudum architeél:i confuernnt,id,quod res erat,fufpicari,fe quid–
quid non pomerunt aliis fraudibus obtü1ere, fubl ara a nobis Diat'eél:id facile effeét:uros:ita
eíl:,íi iíl:e gladius,Dialeél:ica inquam,vel hebefcir,vel retunditur, vela Chriíl:ianorum mani–
bus intorquernr, boni Superi!qux hxrefum colluuies, qux errorum phalanx, q ux vitiorum
carerua ad paradiíi huius,feu
Eq:leíi~
munitiones conuellendas velut agmine faéro confpi–
rabunt?At íi Cherubini, fapientes inquam viri, Dialeél:ica tanquam gladio armati, primos
Rccleíix adirus meanmr, irruant licet ferpemes venenati, infultent, floribus anhelent, virus
euomanr,faces toto ex peél:ore tanquam ex .tEmeo barathro incendia iaculentur,omnes eo–
rum infulrns fraél:i,irriti,ac peífundati,vno velmi fpirim diffiabumur.
~amobrem
fi:renuíffimus Catholica:: veritatis dux vas eleél:ionis,refonans mba Euange–
lij
Paulus, verfatili hoc ancipidque gladio frequemiffime vtebarnr, teíl:e D.Auguíl:ino lib. r.
contra Crefconium cap.14. ad tenebricofos, caliginos6fque inimicos labefaél:andos, imo
Ambroíius difertis verbis docet, Apofi:olis Chrifi:um Dialefücx vfum prxcepiífe, fuper illa
verba Chrifü Lucx
5
.Laxnte,inquiens,retia vejlrn in capturnm,
qua:
font
Apoíl:olorum, qme
laxare iubentur retia, niíi verborum complexiones Dialeél:icas, & quaíi quidam orationis
finus, & difpmationum receífus,qui eos, quos creperint non adrnittunt? Iam vero antiguos
Parres, qui peníiculate perlegerit, reconditam Philofophia:: fopelleél:ilem,
&
frequentem
Dialeética:: vfum facile animaduerteret: ita de Baíilio tefiamr N azianzenus in oratione de
laudibus ipíius: vnus Augufi:inus teíl:imonio
eífe
po.reíl:, cnius arrem diíferendi cum diuina
fapientia coniunél:am hxrerici omnes pertimefcebam: denique ne in re perfpicua diucius
hxream , in Concilio Florentino in difputatione habita inrer Gréecos, atque Latinos cum
vtrique eafdem Scripturas Canonicas,
&
Parrum diél:a reci perem,Latini Theologid difpu;.
tandi methodo,
&
arre Dialeél:id infi:ruél:i apene Grxcos conuicerunr Scripmris, ac Patri–
bus manifeíl:e deducidogma Catholicum de proceilione Spiritns fanéti non folum
a
Patre,
fod etian1 aFilio;qnem probandi modum fere omnes Parres obferuarunt,qui contra hxreti–
cos fcripferunt. Q!!omodo enim aliter quam arguendo probari potefi veritas ex Scriptura
quam alter recipit,fed falso interpretatur.
Q
Iraque hunc fulgemiilimum ancipitem
gl~G
1ium arripientes, ipíiufque iuuamine veluti
fplendemi,. ac r:iultis titulis
P~Hadis
.J.Egida
íi
per~nti
el
y
peo pe.rmun iti ouamem, ac
tri~1m
phantem v1él:onam,de tenebns errorum, de -ph1fmatum noébbus confequentes, omnmm
fcienriarum apicem comparabimus.Ancipitem gladium vocaui iure quidem optimo:nam vt
anceps glad.ins in vcramuis manurn iaétatur non inuenuíl:e,ita Dialeél:ica ad vtramuis fcien–
tiam,feu diuinam TheologiamJeu hnmani iuris peritiam excolédam,quam apr.iffime adhi,..
benwanc·eps gladius. V
tr~
manu vultis Eccleíia:: militare?Dextrane,an
lxu~?Theologid.
an
iuridica?Dicitis dexted,fiue Theologid;ergo arripire hunc gladium qui aptiffime in dexte...
ram quadrat;dicunt aliqui
la::u~,feu
iuridica: Ergo & illi gladium iíl:um apprehendant,qui
cum lxua non incongrne cohxret; anceps eíl:;cerre vniufcuiufque
f~ientix
Principes,atque
Primates magnum
fui
prxíidium hoc vno in gladio pofüerum,& qnidemde Theologis,tam
amiquis,quam prxfemibus nemo dubitat,cum
&
eorum fcripta Dialeél:icis argumentis ple–
na omnium manibus atterantur: & horum difoutationibus Dialeél:ica fefiiuitate aculeatis
theatra Academica iucundiffime applaudant.
(
Iam vero vtrit1fq qe iuris primipili quamam in hac gladiamra operam,& indufi:riam collo–
carunt?cum,& Grarianus Ponrificij metatort·ris,& Vlpiapus Cxfarei fundator peritiffimus,
vt alios prxteream prope infinitos,Dialeél:ic
,n
pal~!lra
diligenter,
&
grauirer infudarint.
Platonis
forre
indicio excitati, cnius illud ¡.1it de hac redecrerum,
~cceffi1rn
ad ciuiles ar–
tes interclndendum eífe illis omnibus qui de arte Dialeél:ica nihil antea prxlibaífent; qui–
bns omnibus confonat Chryfofi:omus qui pul herrimam fcientiarurn imaginem,
&
earum
formatricem difciplinarumque difci plinam a 'Pellabar.
Cic~ro
lucem frienriarum maxi–
mam, omnium artium apicemque difciplina un, ac tandem manuduél:ricem certiffimam
bonarum artium candidatornm ad omne
gen~
,
fcientiarum
bono omine ac feliciter confe-
quendum: