0000747689

Qg~fr:

í!..!!jd

/ignificet

hocnomen

Cau

fa.

•l\

inlhnti quo

fir,

~criTicamr

qu_od

fe non efl:

~t\m

in Di11i11i1 perfo,,;,, , intendam

d,i

erfi

uem

111

1ir,.

¡,,_

lit

ab alio,& prius natura non

cífe,qu~m

elfe,qma 11lud

d11cere,a111 fil'.'''!' effe crear

ram;fed pcrhoc 110 / 11111 ojl?>-

priftf 1tarur11

nou exeludir ita dfe in aliqua duratione

dtre foiam or'.g'.11er1J per¡onar

m,ftcru ,, 0, nomir.e

P-rm-

rcali,Cf:1 cxplícandum d l: non politiui:, ve diximus, Íed

c1p1j·

Vnde dJCJc GregonusNyflenus:

fam

1111

rem,

neumuc,(cilicec quod line caufalicatc,qua: d l: per pro-

ca11fa111mqtre dicemt1, 1101111a11.ram per h"c nomi;1a

/i-

dullionem, auc generacionem nihil dice, (quod reél:c

gmficamm;Neque

enim,h~c

nomina loco ef!emú,vel na-

nocauit Scoms in 1.difl:.1.q.t.diíl:inguens duphcé prio-

11r<f ratione damiu

(ed q11ali1er

mt<r

habe1J1, di/fe-

ricacem natura: poliriuam ícilicct,& priuaciuam.) Sicuc

remram demonj/rmnru,111fcilim fili1m1non ingenitum

in' eodem iníl:anci,in quo fonna ingredicur maceriá, di-

effi

,11«¡11e Patrc1n pergenera11ancm alunam demon-

cirut expdli priuacio , qua: dicimr

in materia

elfo

prius

Jira.mm

~~iquo.

ltcm13alilinsdicicSpiritun

Canél:um

natura,qua\n introducamr fonna,non fonnalicer,Ícu po-

D~1

congcmtum, non

lub~re

Parrcm, ncccrcacuram,

liciue,fed caul'alicer,fed negatiue,;¡uia nili incroduccrc-

qma non eíl: crcatus,fed caufam habet Deum,cuiusvc-

rnr forma ab alio,ipfa ibi ex

non effer,& dfec priua-

re eíl:Spiritus

quo,&

verc proccdit is. Imo ex Latinis

tio illius. Ex quibus concludo íolum hoc modo dfc cf-

Hilarins

9.dc

Trinirarc, cum-;¡.it Filium ex Patre cau-

fentialc omni mutacioni dfc ttndenúam

termino

fam (umerc,& Auguíl:inus ,

,.ltlieronymns aliquando

quod

tic

non cífe,non quidcm politiuc, (cd ncgaci-

dixcrum , Deum libi elle caufam vr lir, ve! ve

fapien~

uc ad terminrnn,

'l""'l'·

lic;calis

am~m locnrio,Íciliccr,~ando

dl in ordinc,ad

Ad rercium codG mocfo,& eodem fenCu rcípondctur.

auribura eílcncialia , inrdligq¡cia cíl: negatiu/;, (cilicet

Deum habcre ab alio,

talis tic, fcd ex re talem eílC:;

sfr~~~;.!fi~.·fu1P~slft~rfuf

:;\ft~~

& idrJ> non eíl: cxccndcnda illa locucio. Alio modo rri–

buicur vni períon:e rcfpcéh1 alccrius,& in hoc fcnÍU di–

ximus loqmnos fuilfc Pacres Grreoos , c!fcque vliraci(–

limum modum loqucndi eorum , vt d1dr Concilium

DISP V T AT IO

De Caufa in

commun,i.

Florentinum apud Va(qucz ' & Suarez,fcrr:vlcima ' in

LirerisVnionis;quocirca llcfarion in orarione pro vnio-

'>:/' .A:.

T 1

ne,qua: habecur (df.vltima Concilij Florenrini, cum in

ea fa:pius víus fuilfcc nomine Cauf.-e , cap. vlrim. illius

fi<!!id

fignificet hoc nomen

Caui,1,

quibrtr

ficaic:Notandum primo, q11od Sanfli Doélow

orienta~

gaudeat acetptionib1u,

le1,e1iam in d111111u v1u11111r nomine Ca11f,;,

ca11fa1i

largo modo;non q1údem 111 fonitationeml,

dependen–

tiam importar

,fed

provt cmano1tone111,efr

prqd11Efio11cm

princtpto e11t1¡q11od ej/ a principiojignificat

ideo

me ttiam ad

Gr~co1

loquenrem hi.r nominibm

vfi11n

fuiffe.Et

licct hic modus loquendi in diuinis vliraciíli–

m11s

apud Parres Grxcos, eíl: ctiam apud Latinos

aliqnando,vt apud Auguíl:inum lib.8

¡.

qu.cíl:io 1

G.vbi

dicir Deum reremum elfc caufam a:cem:e fapicntta:,

Ioanncs Theologus Ecclclire Latina: in Concilio Flo–

rentino

feo:

13.& 14. aliquando vtitur nomine LacinQ

Caufa:, quod fecic,quia cum Gra:cis loqucbatur. leen\

eodem modo loquimr Richardus Je fanél:o Viél:ore

lib.

de Trinit.cap.7.Ícd omncs hi Patres nomine Cau–

fa: non pcopriam caufam,(ed roium principiuin lignifi–

cam.Ex

quo colligicur, quam mal

proccffillc

Aur~o

lum,dum dixit,vocem illam,Ca1{a,eciam iuxta propríe–

ramn Larini lermonis, polf..: ptopril: Deo cribui ad in–

rra ; nam canfa propni: indicac

fupcrioricace~i

in clfc–

él:um,& arguir dependcmiam in caufaco;

r~d

vna per–

íona non eíl: foperior alia in Diuinis, nec habet veram

dcpcndcmiam ab alia:crgo in diuinis, non cíl: vtendum

hoc nomine Cm{a,cum propriecare, imo in fenfii

no–

bis adduél:o ex Gr:ecis Parribus, quatcnus fcilicet pro

Principio Cumicur Caufa, non poflc

nobis vci, alfe–

mnc Diuus Thomas 1.part.q11reíl:.

3. & fanél:us Hila–

rius

lib.9.de

T rinir.

confcnriunr reliquiScholaíl:ici,

ne detur aliqua occalio crrandi ; mulroties enim ex in–

ordinato modo loquendi incmrimr ha:rclis.

1 •

A'v s

H~braicc

Sibbah '

Gra:ce vero

djnct,

quam plerique a cauendodicunt fuam originé

duccrc,quod cami: forfon,& ordine producat

clfeélum.Alij

Chao,quil in caulisconfulio

fü;

Chaosenim cófulioné fonar fecundum illud Ouidij.

A nte rnare,& terr.u,

quod teg11 omnia crzlmn,

f/nm erar toro natur1. 1J11l1m in

orbe,

QJ±emdi.dre ChtloJ,

mdü

ind1gejláq"e mole1,

Nec

q11icq11am nifipondui iner1,congefláq1<eeodeth,

Non bent

cm1Elar1wJ

d1fcordia{emma 'l'erum.

~od

fecundo de Arte reél:/; ex plicuir,dicem:

Prima f11i1 rernm •onf,.{afine ordine moli&

Vnaq11e erat facit1 fjdera, terra,fre11tm.

~ibus

lucem fulgenciffimam offundir Syluius lib

amque chao1 C<tcam q11ondam

jihe

fydere mo/em.

Alij

Grn:co vcrho

Kwnr ,

quod cíl:

ardor, incm–

dimn,eo

quod caufo nos impcl!at,& arderc mcncem fa–

ciar,ad agcndúmve impellar.Ampleél:or cum Gregorio

Tholofano lubcntit1s

prio~em;frcundá

Íencentiam reí–

puerem omnino vlrimam , quia nec ica Gr:i:cc caufa

Ka.Ii"

dicirur, ícd potius vt

di~imus

in principio...;.,;._,

neque eandem rctinent verba analogiam, rum cciam

quod & minus omnibus conueniar caulis.

Hoc cauf:e nomen multifariam víurpamr , nam ali-

quando ica amplc,vc cum principio reciprocetur, & in

hoc fcnCu paílim Grreci line olfenlione vlla vtuntur , vr

Chryfoíl:. Hcbra:.1. hom.1. col.i. lic aje.

Si enim cau(it

eiu.(filiJ)parer ejl,fecrmdi1m q"od Pattr ejl, mn/10 aw–

plitt1 eor11m ca11fa ef

l,q11"

per filirrm

(ªª".

d:claranrur.

Ec Epiphan.hrereC7

3.in

voceJ'arer

111cell1g1 vuk,q1yid

cauía ell: limilis Cui iplius filij,& ha:reli

7G.

ingcnic~111

naturam erre caufam ad vnigenitum gcnimcn,& ad sá–

él:um ex ipfa Spiricum.Eufebius

C~farienfis

clemoníl:r.

Euangel.lib+c. 3.& Nazianz.orat.

?.qna: ell: de con–

íl:icur.Epifco\>.

Damaíc.lib.

1.dc fide

c.8.

11.& alibí fa:–

penumcro T leophylaél:us in c. 11. 1.ad Corinth.llalil.

líb. 1.

.& 4,concra Eunomiú.Nylfenus in

opufc.~od

putandum non lit cre.s Deos dici oporccre. & alij, quos

allegar D Thom. opu(c.illo contra Grrecos , vbi apmc

Sanél:os illos nomine

C"'IÍ"-

íolúm racionem principij

indicarc:his verbis :

Nec ramen inrelligendum ef/ quod

Sanfli pr<tdiéli,q11i nomine CaHji1. ,

cau(ari v111mur

Ildeph. de Peñaficl, Philoí. Tom. l

Ariíl:oceles vidernr criam mulrotics vci Caufa pro J

Principio, ve 4. Mecaph.cap. 1. vbi hrec haber : Si

itaque em

v1mm

ídem

vna

11111ura

fimr ,pro–

pterea quod

il111icem feq11unt11r

q1umadmodum

prin~pium

caufa

, &c. vbi videtur ( vt notar Pa·

terValcnr.

pare.) auc pro eodem accepilfe Princi–

pium

Canfam , aut falcem ita inrcr fe ca compa–

ralfe , vr reciprocarencur tanquam a:qualia, accedit–

que 5. Mc:h. cap. 1. qui enumeratis multis modis,

quibus di.dmr Principium fub finem capicis fubiun–

gir:

Tu1iuaurem c.•ufa q11oque dickn"1r,

aut vr tran–

íeunc alij,

101idem a11tc1n modu ,

& caufa: dicuncur

fubdir rarionem

OmneJ

11amq11e cau{tt prm&ipi4

[mu.

Sed lici:c in hoc fcnru probabilirer intclli.gamr

Arill.

nLhiJPmi