,ió
Phytica
Di(p.
1
I.
De,
!}l(atur~
Prtncipij.
.
hx
pc(fcd:iorJcs-c-o~ucniunr
Diuinx illi fcicnrix, qua-
clfcmialirer conucnirc gcncrationi colligirur. fapli•
·tenus Diuina
dr;
kd non habcre ante fe priuarionem
camr exemplo crcarionis, nam commun ircr d1citur,
non conucnit Diuina: gcne1ationi,
&
produllioni
crearioncm
elfe
produll1ouem ex nihilo. Ex quo col.
'vcrbi,quarenusbiuina dl:ergo bcnc pordl: commu-
ligunt aliqui uecdfc
ei!C,
vr res, quz creamr, prius
~níc~ri
hxc ratio <:reata: gencrarioní, quarenus ca-
focrit 111hil, ac proinde de racione creationis
clfc,
lis
cfL
vt ante illam prxcedat 1101\
ctfc
Gmpliciter omnino
7
7
ec valer dicen:: ; quod huic non connenir qua-
cins rci, qux creamr. Vnde neccffario nouitas cffen-
1
tcnus generationi,fed quatenus mmarioni,
di crit in hac femen tia de racione crcacionis. Patct
7
8
Non enim hoc obftar,quia iam fopra probacii ma·
hoc , quia omne id quod habec
dle
poft non
eflC:.
ncr,muta rioni,vr murado cft,per acc1d.:ns conucnire
habuir aliquando inirium ellendi ,
&
hoc eft habe–
priuationis anrcceffionem,vr vidcre licet
ex
fuprii di-
1'e nouicarcm dlCndi; (ed fi rellc inrelligarur defi–
dis.Vidcte ibi.
nido crcarionis , h:cc omnia accidemalircr conuc-
SnCTIO
vlcima.
ArgHmenta adue1jaria
foluuntur.
A
d primum Argumcntum rcfpondco , primo
79
cot\_ccdendo Ma1orem. Ad Minorcm difünguo;
c[fcntialiter,ncgo;accidcnra\iter,concedo.Vnde ellcn–
tia gencracionis non in ratione murarionis,(ed in pro–
-'uctione ex prre[uppolico [ubicllv conli/l:ir, ad quod
per accidens, cft, habcre tcnmnum
,1
quo ,
&
quod
talis cerminus
a
quo
lit
priu•rio,vr viderc eft in prodn–
ltionc
faéh
elemcnti in principio, qux vr conftat ex
diél:is , eft effentialiter gener.ario ,
&
non cft mu–
ratio.
So
Rcfpondco Íecnndo, diccndo , non dfe necelfe,
qood omnis mur ario petar termrnum
a
'f"º;
folum
cnim focundum de!inirienem e!fentialem Ariftoce–
lis,
pctic quOd
~t
aihLS enris !n potentia.
(c~undum
quod in
poten~ta
cft :
v~de
cu:n.produll1om. forma:
Elementi in pnma Mund1 condmone conuen1ac,
ef–
(c
a~us
enris in porcntia fecundum quod in paremia
di: ;
indecuenit , vt talis produél:io
lit
motus ,
&
muratio: eíl: enim aé\:us, quia ipfa generatio alluat
per modum forma: , materiam cutis in potencia ,
id
cft , cntis , quod
ex
fua natura eíl: pura potencia ad
formam ; vnde ens in potencia dicimr , jd cíl: ha–
bcns
dfe
c!Tentiale in potencia ad formam, fecun-'
dum quod in potencia dicitor , id eft , ita alluarur
materia
ex
vi gcnerationis, vc coníl:iruacur in via '.ad
'fonnam rccipicndam,vt lacius in Phyf. explicabitur
vndc quod materia murctm ex
vt
illius, ex prinatio–
nc, aut ex alia forma in formam de nouo , acciden–
tale
eft
mutationi ,
&
per confeq11ens gencrationi ,
&
lic
fa!fum eft' quod m11tatio pi rar tcrminum
a
q110,
&
quod ta\is rcrminllS
a
q110
fit
priuario; 'quia fi; Vt
(u
pra probauimus, terminus
a
q110
non
r
pecificat mo.
tnm 'quia tota dfentialis ratio illius fumitur
a
ter–
mino
adquem
:
ergo non pocefl clfc cffentialc illi,
quod
lit
via ab vno termino ad alium ,
mee
quod
lit
tranlirns
a
termino
a
q110
ad tcrminum
ad
q11em.1
a
Ad (ccundum refpondemr diíl:inguendo : progre-
1 dicur
a
non effe ad c!fe c!fentialiter , ncgo; acciden–
talitcr concedo. Explicacur. Gcncratkmis effcmia
ÍO–
lum confiflir in produél:ionc ex pra:foppolico fubie–
é\:o, in quo cliíl:inguimr
a
creationc , cui non prz–
fupponitur illud ; vndc ftante hac ratiQ11e , íl:at
&
confclll:lt\u tora cffemia gcnerationis ,
&
íic li ge–
ncratio clTer ab xtcrno , cller produétio
ex
pra:fuppo–
.Ítto fecund1nn naturam [ubieélo. Cxtcra amem,
vcrhi gracia ,quM lir rranlims de non effe pofitiuc,
vt nunc explico 'qnod
lit
tendencia
a
tetmino
a
c¡110,
accid~ntalitcr
co11ucniuot gcnerationi , quia nequc
in dcfinitione c!fentiali gencrationis reélc intel ella
ill;i
includunmr, ncc ex alio capire ca ncceffario
&
niunr crearioni,
&
fallunmr contrarium afferentes,
ex non rclla inrelligemia illius parrieul:c ,
/Ox mhi–
ID,
polir;e in dcfinirionc, nam c11m creacio dicltur
effc produélio
ex
nih1lo, illnd
n:
non lignificar íuc–
cdlionem vnius poft aliud ' vt cum dicimus vcfper–
tinum cempus fieri ex matutino, nam prrete,quam
quod illa loquutio
dl:
valdc impropria,
&
inepta
ad dcfini_tionem ; denotar eciam ordmem per acci–
dcns , nifi in fuccdliuis , quatenus íucceffiua funr:
ereatio aurem non cft ex
(e
fucccffiua emanatio,
fed momemanea , [cu toca fimul ; illud ergo
e:.: ni–
htio,
ve! negarin1: fumpmm lignificac carentiam cau–
fx marerialis ,
&
ex
hac panc nulla eft neceffiras
nouiracis dfendi ; quia creado t!tiamfi dfet :t:rcrna,
pomir e!fe independens
a
materiali caufa 'quod cft
ctfentialc creationi. Reliqna autcm , Ícilicec qnOd
przcedat ni hilum ante
elle,
accidemalia
ÍUnt
'crea–
tioni , vr diéh1m eft,
&
lic vera elfcntia crcationis
darcrur fine illis ab n:cemo • cum ab a!tcrno non pof–
lit dari nouicas etlcndi ,
&
ctfe poft non effe ; íic limi–
liccr
G
ab xrerno darcrur generacio, vt Cupra dixi–
mus , daremr .ratio
m~tus pt~pcer rati~nem
1bi poli–
tam
&
muranoms, cum
ex
vi generanonis form
3
li–
ter haberet aliquid materia prima , qnod
ex
(e
non
haber, (ciliccr ipfam gcnerationcm
¡,
&
dficienter
habcar forma1)1 fubftamialem, quam etiam ex
fe
non
habet pura pocentialiras maseri;e prima:.
~od
0111•
ne fufficit ad racioncm mmarionis, vt patee in Deo,
qui li haberet, etiamli ab zterno eílet aliqnid di–
íl:inélum crearum
a
fe ,
in fe fine dubio mucarcmr,
vt omnes Theologi afferunr : ergo ad hoc, vt ab
z tcmo m\Jtetur materia prima , fnlficic, vr ex vi
gencrationis habeat aliqua realiter dill:inlla non
a
fe, fed ab alio: vnde ipfa generado racione huius
fufficicr, vt vera
!ir ,
&
vocemr mutatio ; quod au–
~cm
iíl:a
gtnerati~ po~riuc
.habcac tcrminum
ñ
qM,
1d eíl: quod matena pnma,
111
qua eft mmatio, an–
teccdat verc ,
&
rea!itcr Cllm prillatione vera forma:,
accidcntarium cft generationi ;
(j
amem tcrminus
a
1"º,
id eft non effe formz negatiui: fomarur , deno–
rand0 rantum ordincm naturx ¡, non dmationis, ve
~tia1~1
Auiccnna
t~otauit
6.
fua: Meca¡:hyíic cap.
1 .
m
ahquo fonfn venficatur, non tamen 1ta vt dicatur,
folum prioricacem namra: fnffio:re', ve materia pr:rce–
dac cum \Jera priuuione forma::hoc enim falfum eft,
ve íupra demonftrauimus;fcd potius
ve
hic ordo nam–
ra: in hoc canrum coníillar,quod fonna
q~ando
firex
vi gencrationis in
materia,~
deper:denter
a
materia,
de
[e
nullum dfc habcrcr, mli ab alio communicetuc
per generationem,
&
eduétionem , & ita ex
fe
cft ni-
1hil,& non e!Tencgariue;ideft,n0n habct ex
fe
elte,at–
que hac racione etiamli ab :eterno gencraretur,cx non
e!fe produccretm,quia ex non habeme eílc, ex fe,
fir
habcns
dfc
ab alio,& depcndencer
a
materia ; ita
ve
ipfum effc formx,qmr. gencratur (quod
{j
non produ–
ccremr nihil cffct)per cduétionem, am gcnerationcm
fir,&
tune licct in nulla dliratione reali vcrum·fit di–
cere,forma non eft,am nihil cíl: , nihilominus adhuc
in