r;o
Phyfica Di(p. XllI.
Deinfi.rúto mato cathegorem.1tico.
',4rgumcntum;fi vero poífunt protrahi:ergo vidct Dcus
eadcm vnitate
fit
iam numcrus tcrnarius, quaterna–
intcr illas lineas dfe poffibile corpus infrnitum:crgo fi
rius,
&c.
qui fum numeri fpecie d1fiinfü ; ícd nec
illud íparium replcatur corpore,fequitur per locnm in-
eíl: principium entis pcr, fe, & dcterminari; fed quo–
trinfecú illud corpus eífe inlinitum,& vidct Deus il-
rnndam cmium pcr accidens: ergo poterit elfe prin–
las duas lineas non cífe rcrmmos illius, qua in par-.
cipinm detcrminatre,
&
indctcimmatre muhitudinis,fi
te íunt fine fine protraa:re; nam vidct Dcus incipien-
vnitati deretminaca:, vd indererminarre vnitatcs ad–
do ab vna fucceíliuc non poífe venire ad aliam; ter-
dantur illi.
mini aurem íunt extrema rerum, qua: fucceílinc per-
_Efficacius fic_argumentor contra
~une
Authorern,
1
71
tranliri poffimt ab vno ad alium. Duo probar hoc ar-
qllla vcl compoht10 numen eíl: pcr !e , vd pcr acci–
gumentum, alterum eas lineas eífc fines corporis in-
dens, fcd vtrumque efl contra re : ergo nulla ÍO\u,.
terieéH in quacurnquc di{hmia finita, addita vero in-
tio. Probatur minor ; & in prim1s fi dl ens per fe;
finitate diflantire non eíle eim tenninos;alterum quod
ergo cfl numcrus cns per le : ergo numcri difiin–
probat, efl corpus intcrieél:um inrcr eas non habere
guumur fpcc1e: ergo vnitates componentes nume–
totarn extenfioncm poffibilcm, quia vltra illas potefi
rnm rernarium , non polfont componerc quaterna–
protrahi,non vero probat,illud non eífe infinitum ,
&
rium : paree confeqnemia : Illud quod componic
licut multimdo hom111um e!l infinita in porcmia, li-
vnum compofitum , non potcfl componere ahud
cct ab illa tollas multa indiuidua ; ita extcnfio el!
f¡>ecie di!linél:um per te : fed numcrus
tcrnarius
infinita , licct vndcquaque rollamr ei cxtcnfio finita.
cfl compofitum fpecie di!linél:um
a
quarcrnario: cr-
16!}
Alicer potefi relponderi, nullam figuram, fine
go vniratcs componentes temarium , non polfunt
triangulam , fiue quadrapgulum , fine circularcm
componere quaremarinrn ; hoc el! abfordum ; nam
(j
poífe ita in infimtum crefccre , quin cotpus ca af-
tribm vniraribus addatur alia, fice quaternarius: er–
feél:um infinitum
lit,
quia figura refulcat
~x
termi-
go licer nurnerus, & multituclo infinita fim ípccic
nis quantiratis: ergo corpns illud, quod figuratnm
di!linéta , vnitaccs componcnres numcrum , compo–
efi,fiuc triangulariter,(iue'circnlarirer cric
r~rmínarnm
ncnt iuliniturn : vel numcrns el! ens pcr accidcm,
&
intrinfccc:ergo limitatum : ergo finitum; vndc omne
compofitum ranmm Íecundum quid ; fed quod ira
corpus inlinitum omnino deber carcrc figuca, ac pcr
componir vnum , non implicat, quod componar aliud
conícqneos tenninis.
,
cílcntialiter diílinéh1m ; vnitatcs enim componeorrs
!
70
Ad quartum argumentum, quod folidius
elfo
affir-
numerum,componum cumulum; cumulus autcm,
&
mauit P.Herize ,
&
mihi maximc fucile videmr, re[-
numcrns dilferunt eílcmialitcr: e1go quod componit
pandeo, verum cífe quod ex vniratibus non poffit
vnum compofüum fecundum quid,potcric componcrc:
componi numerus indererminatus, ex co quod derur
aliud elfcmialiccrcl1fünélum.
contradiél:io in adieél:o: omnis enim nmnerus
d~bct
Secundo, ctinmli duo cfsemia:iccr ordinencur ad
1
¡;
clfc determinatus, quia numerabilis,alias non erit nu-
componcndum 'vnum compo(irnm fi fiat illis additio
rnerus; fed
ex
hoc nihil contra nos; nos enim non
alterius excrcmi , pofsunr éomponcre aliud : ergo
aíferimus, ex vnitatibus polfe fieri nurncrum infi-
etiamfi vniratcs ordincnmr cfseutialitcr ad numerum
nitum, [cu iudeterminatllm,Íed multitudiné infinita,
componendum , additione inlinitorum potedr com-
qure minimc eífet nllmcrus , quia innumerabilis; in
poncte inlinimm. Maior meo vidcri el! euidens ,
&
quo nulla cíl: repugnancia , nec potc!l verifimilicer
fumo ídem cxemplum , quo vrimr ídem Parer,etiamli
dici, quod vnitas
lit
dererminaca ad componendum
corplls ,
&
anima rationalis ordincnrnr ad componcn–
multimdinem finiram
¡
nam vnaqua:que pc.ffibilitas
dam pafonam linitam additione Ínppoliri infiniti
vnitas efl, & n\hilominus ex pollibili catibus com-
pofsunt componere inlinitam Chrifii Dornini emita-
ponitur rnultitudo infinita pollibilitarum,& vnaqua:-
tcm,& in nacuralibus etiamfi materia , & formaordi-
que relatio exiíl:ens in vnaquaque pacte proporciona-
ncncur ad componendum vnnm ens per Íe, addita illis
Ji in ordine ad romm vnitas e!l ,
&
ex mulris relatio-
quamitate , cum hac component cns pcr accidcns
nibus componitur infinita ,
&
indecerminata mu!-
quanmm. & calore calidum:ergo eriamfi duo ordinen–
titudo.
tur ad componendum aliquod compofirum,fi illis ad-
J
71
Ratio autcm
a
priori el!• quia vniras efl princi-
damr aliud exmmum componene aliud diílinélum,
pium multitudinis, qure 'non cíl cns pcr
fe,
& pcr
quod non el! mutare cfscnrias rcrum, vr ait P.Herizc:,
coníequcm non haber eíscntiam dcrcrminaram ; vn-
quod veroDcus nó poteíl facerc,eíl qnod ipfis partibus
de ficm lit determinara vnitas , potc:íl: fieri fine ali-
non variatis,& fine additione akcrius componant có–
_qua repugnantia rcperta in principiis intrinfccis, ve!
pofita Ípecie di!linél:a; v.g.quod duz vnitates przcise
•nitaris , vcl mulritudinis multimdo inlini a , fi fi-
componentes numcmm buizrium, componant rerna–
nicis vni_t¡i.tibus infinitre , & innumerabiles addan-
rium,& quod materia,
&
forma fine quantirate com–
tur. Si autem multitudo efsct ens per
íe,
habcrcne[.
ponant cns per accidens.
fe detcrminatum , ac per conícquens principium il-
Dices,quod illa multitudo efset finita,quia non po-
1
7
'4
lius per Íe non efsct principium entis indetormina-
tell haberc omncm rationem mulrirudinis,quia finirun¡
ti ;
&
quia non pcrcalluit hanc dilforentiam
&
dif-
efl illud,cuius aliquid cfl extra,id eíl, quod non haber
crimen Hcrize , adduxit cxemplum de anima ratio-
aél:ualiter omne quod potcfi habcre; nam ideo tres
nali
¡
anima enim rationalis .el! proprium ,
&
intrin-
homines faciunt multimdinem linicam, quia extra il–
f.;cum ptincipium ex fua ctsentia,
&
natura l1omi-
larn multimdincm íunt plura.
nis, quí efl cns per Íe, &
deten~inatre
cfsenti:i:,
Sed contra,& in primis iam cíl impugnata ha:c
ío-
17
j
&
ideo Deus non poteíl: faccrc , vt ex illa compona-
lutio:modo impugno dclinirioné inliniti, quam impu-
tur equns; atqui corpus, fe11 materia prima_, quia
Ji-
gnat Arittoreles 3 .phyí.tcx.6 i.&
6;
.contra antiquos
c~t-
Ítt
principium entis per
fe,
non cfl proprium prin-
Philofophos,
&
ait illam efse definitioncm perfuéli,
c1pmm huius , vel illiu• fpeciei. indc efl quod non
non infinic.i:verba illius ÍUnt;inlinitum igirur efi,cuius
f~l~m
per potcntiam Dei abfolutam poffit efsc prin-
qui rat1one magnitudinis aliquid fumum , iis ali–
cipium hominis, equi, leonis,
&
inlinitum cuiuícum-
quid licct extra acciperc ; cuius autem nihil extra
q~ic
a\cerius fpeciei, fcd etiam naturalirer
lit
pri11ci-
eíl, hoc pcrfeél:um cfl , & t0rum : Impugnamr.
'
p•~m
eundcm,vt experiencia conllat: ergo a fortiori
{j
quia
(j
illa definido eíset vera, daretar inlinit111n
vn_ica~ ~on fol~m
_non eíl: dcterminarum, & proprium
aél:ualiter
in
przdicatis
efsemialibus ; fed hoc
ftlDClpmm abcuius • ícd iudetcrminatum,
&
Ge
ex
cft
contra ipfos : ergo illa non e!l bona dclinitio:
proba